این همایش که هرساله با حضور فعالان صنعت ساختمان و مسئولان کشوری برگزار می‌شود، امسال نیز با حضور دکتر پزشکیان، نایب رییس اول مجلس شورای اسلامی، محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس، مهندس حمیدیه، مدیرعامل هافمن، استادان دانشگاه، فعالان صنعت ساختمان و انبوه‌سازان سراسر کشور برگزار شد. مجموعه هافمن، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، وزارت کشور، اتاق اصناف ایران، اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران، سازمان نظام‌مهندسی ساختمان، سازمان نظام کاردانی ساختمان و... حامیان معنوی این همایش بودند. این همایش با شعار «خانه بهتر، ایرانشهر آباد» از ساعت 10 تا 17 روز یکشنبه 11 مهرماه در سالن همایش‌های صداوسیما برگزار شد.
برای مشاهده فایل پی دی اف کلیک کنید.
اشتغال 15 درصدی و 25 درصد گردش نقدینگی در صنعت ساختمان
در ابتدای مراسم، پس از قرائت آیاتی چند از کلام‌الله مجید و پخش سرود مقدس جمهوری اسلامی ایران، جمشید برزگر، رئیس کانون سراسری انبوه‌سازان کشور پشت تریبون قرار گرفت و ضمن عرض خیرمقدم به حاضران، اظهار داشت: «روز جهانی اسکان بشر را که بهانه‌ای برای این گردهمایی شده است، گرامی می‌داریم. ما باید نگاه اجرایی به وضعیت ساخت‌وساز مسکن و پیش‌نویس طرح جامع مسکن که در حال تدوین است، داشته باشیم. وضعیت مسکن بر اساس طرحی که وزارت مسکن و شهرسازی آماده کرده به شکلی است که در حال حاضر باوجود 22 میلیون واحد مسکونی که در کشور وجود دارد، نزدیک به یک و نیم میلیون واحد برای سربه‌سر شدن نیاز و تقاضای مسکن خانوار کمبود مسکن داریم.»
رئیس کانون سراسری انبوه‌سازان کشور در ادامه به حدود یک‌میلیون خانواده‌ای که سالانه تشکیل می‌شوند و به مسکن نیاز دارند اشاره کرد و افزود: «بر اساس طرح جامع مسکن در کشور بیشتر از 32 درصد نیز اجاره‌نشین داریم و 11 میلیون نفر در حاشیه شهرها ساکن هستند که طبق تصویب مجلس، باید در ده سال گذشته سالانه 10 درصد از این جمعیت در منازل بازسازی‌شده ساکن می‌شدند ولی متاسفانه امروزه باگذشت 10 سال از آن تاریخ کمتر از 10 درصد از این میزان تحقق پیداکرده است.»
وی با تاکید بر تاثیر رونق صنعت ساختمان بر رشد و رونق اقتصادی، عنوان کرد: «صنعت ساختمان در شرایط طبیعی بالای 15 درصد اشتغال جامعه را به عهده دارد و 25 درصد گردش نقدینگی نیز در این حوزه انجام می‌گیرد. طبق آخرین بررسی‌ها بیش از 300 واحد صنفی و شغلی در این حوزه مشغول فعالیت هستند که همه این عوامل نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه این صنعت در برون‌رفت از رکود و ایجاد رونق اقتصادی است. متاسفانه در برنامه چشم‌انداز ششم یک کلمه هم درباره این صنعت پیش‌بینی‌نشده بود که امیدواریم به کمک نمایندگان محترم مجلس این مهم تحقق یابد.»
برزگر توضیح داد: «متاسفانه رتبه ایران در کیفیت فضای کسب‌وکار چندان مناسب نیست و با اجرای طرح بهبود مستمر فضای کسب‌وکار از رتبه 140 به رتبه 118 رسیده است که امیدواریم این رتبه که واقعا در شان صنعت و اقتصاد نظام ما نیست به کمک همه دست‌اندرکاران، نمایندگان مجلس، مسئولان دولتی و فعالان بخش صنعت و تجارت به جایگاه بهتری ارتقاء پیدا کند.»
رئیس کانون سراسری انبوه‌سازان در اعتراض به مشکلات پیش روی انبوه‌سازان و فعالان بخش ساختمان، بیان کرد: «متاسفانه هر نهادی که در مسیر ساخت‌وساز مسکن وجود دارد عوارض و هزینه‌های گزافی به نام قوانین مختلف از سازندگان مسکن مطالبه می‌کند که این موضوع فشار مضاعفی بر پیکره این صنعت وارد می‌کند. عوارض ثبتی و هزینه انشعاب به‌یک‌باره از دویست و پنجاه‌هزار تومان به یک‌میلیون و دویست هزار تومان افزایش یافته است و سایر هزینه‌ها به همین نسبت افزایش داشته‌اند بدون اینکه کوچک‌ترین افزایشی در تسهیلات واگذارشده اعمال شود.»
برزگر با اشاره به حضور نمایندگان انبوه‌سازان 31 استان از سراسر کشور در این همایش گفت: «یکی از مشکلات عمده ما بحث بیمه کارگران است و اینکه بیمه اجتماعی کارگران را بیمه نمی‌کند و به همین دلیل مشکلات عدیده‌ای هم برای کارفرما و هم کارگران عزیز به وجود می‌آید. مسئله بعدی عدم پرداخت تسهیلات بانکی مناسب به فعالان این بخش است. متاسفانه در سال‌های گذشته تسهیلات فراوانی به نام و عناوین مختلف به‌صورت غیر کارشناسی به افرادی که صلاحیت لازم را نداشته‌اند پرداخت شده است که این مسئله مشکلات زیادی برای همه بخش‌های مرتبط با بخش ساختمان به وجود آورده است. ما همیشه گفته‌ایم که منتقد مسکن مهر هستیم ولی ساختن مسکن برای اقشار آسیب‌پذیر را از مهم‌ترین اهداف دولت و فعالان بخش مسکن می‌دانیم.»
رییس کانون سراسری انبوه‌سازان در پایان با اشاره به خیل تحصیل‌کردگان بیکار بخش فنی و مهندسی در کشور اظهار کرد: «تنها حوزه‌ای که می‌تواند در بسیاری از بخش‌ها به‌ویژه بخش اشتغال به مملکت کمک کند صنعت ساختمان است چراکه نزدیک به 25 درصد فارغ‌التحصیلان را می‌تواند جذب کند. لذا انتظار داریم دولت در این زمینه همکاری ویژه داشته باشد تا با توجه به دانش و نیروی کار متخصصی که وجود دارد ضمن کمک به بحران اشتغال، شاهد رونق این صنعت در کشور نیز باشیم. امیدوارم ما فعالان عرصه ساختمان و تمامی مسئولان و دلسوزانی که صدای ما را می‌شنوند دست‌به‌دست هم بدهیم تا با همدلی، هم‌فکری و همکاری، مشکلات بخش مسکن را از سر راه برداریم. تنها در این صورت است که می‌توانیم امیدوار باشیم در آینده‌ای نزدیک تمامی آحاد مردم صاحب‌خانه و سرپناه امن شوند و دیگر کسی دغدغه مسکن نداشته باشد.»
یک میلیارد حاشیه‌نشین در دنیا وجود دارد
سیامک مقدم، رییس دفتر برنامه اسکان بشر ملل متحد (هبیتات) در ایران، سخنران بعدی بود که به دعوت مجری برنامه پشت تریبون قرار گرفت.
دکتر مقدم در ابتدا با ادای احترام به سالار شهیدان، به کنفرانس سوم مسکن و توسعه پایدار شهری سازمان ملل در اکوادور با عنوان «مسکن در کانون توجه» اشاره کرد و فرازهایی از بیانیه دکتر جون کلاوس مدیر جهانی برنامه اسکان بشر را قرائت کرد. در مهم‌ترین بخش‌های این بیانیه به ویژگی‌های یک مسکن خوب اشاره شده و شرایط اسکان جهانی مورد بررسی قرار گرفته بود. اشاره به وجود نزدیک به یک میلیارد نفر حاشیه‌نشین و افرادی که از حق داشتن مسکن خوب و استاندارد محروم هستند و بالا رفتن هزینه تهیه مسکن مناسب از دیگر نکات این بیانیه بود.
بیش از 60 درصد درآمد خانوار به مسئله مسکن اختصاص می‌یابد
دکتر محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس، سومین سخنران همایش بود که به ایراد سخن پرداخت.
رضایی با عرض تسلیت فرارسیدن ایام سوگواری امام حسین (ع) و تقدیر و تشکر از برگزارکنندگان همایش، اظهار کرد: «امروز بخش مسکن حداقل یک‌سوم اقتصاد کشور را به خودش اختصاص داده است و به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد و صنعت کشور از آن نام برده می‌شود. داشتن یک سرپناه از اصلی‌ترین نیازهای یک خانواده است. امروزه در کشور ما هزینه خانه‌دار شدن بسیار بالا است چراکه بیش از 60 درصد درآمد خانوار به این مسئله اختصاص می‌یابد که بالاتر از میانگین جهانی است.»
رییس کمیسیون عمران مجلس، با عنوان اینکه متاسفانه مسکن به یک مطالبه سرمایه‌ای در کشور تبدیل شده است، گفت: «ما در بخش قانون‌گذاری چیزی کم نداریم و خلائی وجود ندارد بلکه در اجرا و نظارت بر اجرای قوانین مشکل داریم. اگر در این زمینه‌ها تلاش بیشتری داشته باشیم بسیاری از مشکلات بخش مسکن که دوستان اشاره کردند حل می‌شود. دولت‌های گذشته نیز با عناوین مختلف به این بخش توجه داشته‌اند ولی کافی نبوده است و باید یک بازنگری جدی در این زمینه صورت بگیرد. در زمینه بافت‌های فرسوده، قوانین مربوط به تغییر زیرساخت‌ها بر اساس نیاز افراد ناتوان و معلول، سامان بخشی مناطق حاشیه‌نشین و سایر موضوعات مربوط به بخش مسکن قوانین بسیار خوبی وجود دارد ولی در اجرا دچار مشکل هستیم.»
نماینده جهرم در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به بالا بودن قیمت زمین در کشور بیان کرد: «از دیگر مشکلات این بخش عدم استفاده از سرمایه‌گذاری‌های داخلی وخارجی است. مطابق سند چشم‌انداز 1404 باید در بخش مسکن به نقطه تعادل برسیم که با در نظر گرفته تعداد خانوار و مسکن موجود با ساخت دو میلیون مسکن تازه به این مهم دست پیدا می‌کنیم. در ادامه نیز باید سالانه نهصد واحد مسکونی برای خانوارهای جدید و بازسازی بافت‌های فرسوده ساخته شود. ما چاره‌ای نداریم جز اینکه به انبوه‌سازی توجه کنیم و این بخش را رونق دهیم.»
رضایی با انتقاد از ورود اشخاص غیرمتخصص به بخش مسکن، تاکید کرد: «در همایش نظام‌مهندسی نیز به این نکته اشاره کردم که خانه‌سازی یک کار حرفه‌ای و تخصصی است که با جان مردم سروکار دارد و باید در این زمینه سختگیری بیشتری شود و اجازه ندهیم هرکسی به این بخش وارد شود. انبوه‌ساز صرفا یک تولیدکننده یا سرمایه‌گذار نیست بلکه متخصصی است که به‌صورت حرفه‌ای و با تجربه‌ای که دارد بازوی توانمند دولت در بخش مسکن است که نقش مهمی در اقتصاد و پویایی یک جامعه بر عهده دارد.»
رئیس کمیسیون عمران مجلس در پایان عنوان کرد: «باید سیاست‌های دولت در بخش مسکن شفاف شود. باید تسهیلات مسکن به‌صورت شفاف و با نظارت دقیق به بخش‌های مربوطه پرداخت شود و بانک مسکن به‌عنوان یک بانک تخصصی نباید وارد بخش سرمایه‌گذاری و بنگاه‌داری شود بلکه باید متولی اصلی پرداخت تسهیلات مسکن در کشور باشد. ما هم در کمیسیون عمران مجلس آمادگی این را داریم که نقطه نظرات انبوه‌سازان را در بخش‌های مختلف بشنویم و برای تصویب قوانینی که راهگشای بخش مسکن باشد تلاش می‌کنیم.»
داشتن سرپناه امن از شاخص‌های اصلی توسعه جامعه است
دکتر مسعود پزشکیان، نائب رئیس اول مجلس شورای اسلامی سخنران بعدی این همایش بود. وی با عرض تسلیت ایام سوگواری سالار شهیدان به ایراد سخنانی چند پرداخت.
پزشکیان با اشاره به شاخص‌های توسعه در هر رشته عنوان کرد: «وجود تشکلی به نام انبوه‌سازان نشان‌دهنده توسعه و رشد این رشته در جامعه است. بحث ساختمان یک مبحث کلی و اساسی است. به‌عنوان مثال در بحث سلامت یکی از عواملی که در میزان سلامت افراد جامعه دخالت دارد این است که آیا این فرد در خانه و سرپناه سالم و مناسبی زندگی می‌کند یا نه؟! بر همین اساس سیاستمداران و دولتمردان برای ایجاد عدالت اجتماعی و سلامت افراد باید به این نکته توجه کنند، به‌ویژه به افراد و اقشار آسیب‌پذیر که از مسکن مناسبی برخوردار نیستند.»
نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از نبود سیستم نظارت دقیق و عدم پرداخت مالیات در کشور، بیان کرد: «در هیچ جای دنیا داشتن چندین خانه مرسوم نیست چراکه اگر فردی یک خانه علاوه بر نیازش داشته باشد با وضع مالیات‌های سنگین مانع این کار می‌شوند. در کشور ما یک شخص چندین و چند خانه و آپارتمان اضافه داردکه حتی برخی از آنها را اجاره هم نمی‌دهد و به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای از آنها استفاده می‌کند.»
نایب اول مجلس در پایان، با اشاره به اهمیت بخش مسکن در امنیت و آرامش جامعه عنوان کرد: «انبوه‌سازان با جان مردم سروکار دارند و ساختن سرپناه امن وظیفه خطیری است که بر عهده این قشر زحمتکش قرار گرفته است. اینکه افراد مختلفی با تخصص‌های دیگر وارد این رشته می‌شوند یا صرفا به خاطر پول اضافهای که دارند وارد کار ساختمان‌سازی می‌شوند از معضلات این رشته است که باید برطرف شود.»
حمایت از همایش انبوه‌سازان، جامه عمل پوشاندن به مسئولیت اجتماعی هافمن است
مهندس مشیریفر مدیر فروش هافمن به نمایندگی از طرف مهندس حمیدیه مدیرعامل هافمن، با تشویق حاضران در سالن به‌عنوان سخنران بعدی پشت تریبون قرار گرفت. مشیریفر ابتدا، در پاسخ به مجری جلسه، با اشاره به طراحی لوگو و پوستر هافمن گفت: «رنگ قرمز و آبی نشان‌دهنده گرما و سرما و هدفون نیز نمادی از صدا است که در مجموع نشان‌دهنده این است که پنجره هافمن عایق سرما و گرما و صوت است.»
مدیر فروش هافمن، با اشاره به مسئولیت اجتماعی این شرکت، اظهار کرد: «همکاری ما با این همایش و حمایت مالی ما فراتر از بحث اسپانسرینگ است و هدف ما جامعه عمل پوشاندن به همین بحث مسئولیت اجتماعی است و چه جایی بهتر از جامعه انبوه‌سازان که مستقیما با سرپناه و مسکن جامعه در ارتباط است.»
مدیر فروش هافمن در ادامه با اشاره به مفهوم نابسازی انرژی که در مجموعه هافمن در حال نهادینه شدن است، عنوان کرد: «ما در مجموعه هافمن تاکنون سه همایش برگزار کردیم که این همایش‌ها در تبریز و با حضور فعالان صنعت ساختمان سراسر کشور برگزار شده است. سعی کردیم در این همایش‌ها بنا بر توصیه مهندس حمیدیه به ارزش‌های ملی و مباحث کیفی تولید در امر نابسازی مصرف انرژی توجه ویژه داشته باشیم.»
11 میلیون نفر حاشیه‌نشین در کشور وجود دارد
سخنران بعدی مهندس مهدی موذن، رئیس شورای مرکزی نظام کاردانی ساختمان بود که در این همایش به ایراد سخن پرداخت.
موذن با اشاره به توسعه بی‌رویه حاشیه‌نشینی در کشور اظهار کرد: «حاشیه‌نشینی یا به تعبیر مسئولان، زندگی در سکونت‌گاه‌های غیرمجاز از معضلاتی است که متاسفانه نزدیک به 11 میلیون نفر در کشور در این سکونت‌گاه‌ها زندگی می‌کنند.»
وی در ادامه به موارد مهم در بیانیه سازمان جهانی اسکان بشر اشاره کرد و گفت: «اقلیم، منابع مالی و مدیریت زمین سه محور مورد تاکید سازمان جهانی اسکان بشر است که در بحث ساختمان‌سازی در کشور باید ضمن رعایت این موارد به مسائل خاص داخلی نیز توجه ویژه شود.»
رئیس شورای مرکزی نظام کاردانی ساختمان با انتقاد از عدم حضور مسئولان وزارت راه و شهرسازی در همایش، افزود: «از دکتر پزشکیان و دکتر رضایی کوچی، نمایندگان مجلس که در این همایش حضور یافتند و صحبت‌های خوبشان که نشان از اشرافشان به موضوع بود، تشکر می‌کنم. مسئولان باید در این همایش‌ها حضور موثر داشته باشند و حرف و درد دل صنعتگران و انبوه‌سازان عزیز را بشنوند؛ نه اینکه چنددقیقه‌ای بیایند و سخنرانی بکنند و زود هم تشریف ببرند.»
موذن در ادامه با اشاره به زلزله‌خیز بودن کشور و لزوم توجه جدی به این موضوع تاکید کرد: «با توجه به جدی بودن خطر زلزله در کشور چه کار مهمی در این زمینه انجام گرفته است؟ چه میزان آموزش به متصدیان امر مسکن داده شده‌است؟ چه تمهیداتی در سال‌های گذشته برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در نظر گرفته شده است؟ بحث شناسنامه فنی ساختمان که تاثیر فراوانی در بهبود شرایط ساختمان‌سازی در کشور دارد، به کجا کشید؟ متاسفانه باید بگویم که ما در همه این زمینه‌ها کار زیادی انجام نداده‌ایم و شرایط نسبت به گذشته نه‌تنها بهتر نشده بلکه بدتر نیز شده است!»
رئیس شورای مرکزی نظام کاردانی ساختمان با تاکید بر لزوم توجه جدی به انبوه‌سازی در کشور، گفت: «رفتن به سمت انبوه‌سازی تنها راه برون‌رفت از شرایط نامناسب ساختمان‌سازی در کشور است چراکه انبوه‌سازی قابل‌کنترل و نظارت است. نباید به این مسئله سلیقه‌ای نگاه شود و با آمدن و رفتن یک وزیر یا یک دولت نگاه به امر انبوه‌سازی در کشور کم‌رنگ شود.»
موذن در پایان ضمن انتقاد به بی‌توجهی برخی مسئولان نسبت به سندیکاها و اتحادیه‌های صنفی و صنعتی در کشور، بیان کرد: «متاسفانه همکاری خوبی با اتحادیه‌ها و انجمن‌های صنفی و صنعتی صورت نمی‌گیرد و بسیاری از مشکلات ما به همین دلیل است. این کار جزو وظایف ذاتی مسئولان است و نباید منتی بر این تشکل‌ها داشته باشند. متاسفانه در تخصیص بودجه و توجه به تشکل‌هایی که در یک راستا فعالیت می‌کنند نیز عدالت رعایت نمی‌شود به‌گونه‌ای که یک تشکل از فرط تزریق بودجه دچار انحراف شده و یک تشکل مثل نظام کاردانی ساختمان به قهقرا رفته و در حال اضمحلال است.»
اجرای اصل 44 و اقتصاد مقاومتی راه برون‌رفت از مشکلات بخش مسکن
حسام عقبایی، رییس اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران دیگر سخنران همایش بود که به دعوت مجری پشت تریبون قرار گرفت.
عقبایی با اشاره به اینکه بیش از سیصد صنعت و هزار و سیصد شغل در ارتباط با مسکن و ساختمان وجود دارد، اظهار کرد: «بنده در سه بخش شامل قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضائیه که در ارتباط با صنعت ساختمان از تولید تا فروش است مطالبی را خدمت حاضران عرض می‌کنم. همان‌طور که گفته شد ما در کشور مشکل کمبود قانون نداریم بلکه مشکل زیاد بودن و عدم اجرای درست قانون را داریم که امیدواریم با توجه به حضور نمایندگان مجلس در این جلسه این مشکلات که یکی از مهم‌ترین آنها قانون پیش فروش ساختمان است برطرف شوند.»
وی در ادامه ضمن اشاره به مشکلات بخش اجرایی و قوه مجریه در صنعت ساختمان، خاطرنشان کرد: «البته معتقدم که شخص آقای روحانی تلاش ویژه‌ای برای رفع مشکلات بخش مسکن دارد اما انتقاداتی هم وجود دارد؛ ازجمله ارتباط موثری که باید بین بخش خصوصی و دولتی در این زمینه به وجود می‌آمد و در دولت‌های قبلی سهل‌انگاری شده است که باید توجه جدی صورت گیرد.»
عقبایی گفت: «توجه به امر خصوصی‌سازی و اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 از دیگر مسائل مهمی است که امیدواریم دولت در اجرای هر چه سریع‌تر آن اقدام کند. اجرای اصول اقتصاد مقاومتی و توجه به این مسئله که بخش ساختمان ازجمله بخش‌هایی است که می‌توان با اجرای درست اقتصاد مقاومتی در آن به نتایج خوبی دست پیدا کرد.»
عقبایی در پایان اظهار داشت: امیدوارم با اتحاد، همدلی و همکاری تمامی بخش‌ها و ارگان‌های مرتبط با امر ساختمان به‌جایی برسیم که همه هم‌وطنان ما دارای سرپناهی امن و خانه‌ای در شان یک خانواده ایرانی باشند.
در ادامه این نشست، سهیل افشاری، سامانه «سافتما» را که برای فروش املاک و مستغلات کشور طراحی شده است برای حضار تشریح کرد.
در پایان این همایش از انبوه سازان برگزیده سراسر کشور با اعطاى لوح، تقدیر به عمل آمد.
نشریه پنجره ایرانیان-سال دهم-شماره 109-مهر95
