بازار دونرخی؛ راه‌حل بحران کاغذ؟!

بابک عابدین در گفت‌وگو با ایسنا، بزرگ‌ترین مشکل صنعت چاپ و بسته‌بندی در سال گذشته را تأمین مواد اولیه عنوان و اظهار کرد: ماشین‌آلات این صنعت نیز شامل قطعاتی است که در صورت خرابی باید به کشور وارد شود و در مواردی شاهد بودیم به دلیل اینکه واردات قطعه الکترونیکی موردنیاز باید حتماً در سامانه نیما ثبت می‌شد خط تولید یک کارخانه بیش از یک ماه تعطیل بود.

وی افزود: از طرف دیگر در سال گذشته هزینه سنگینی برای تهیه کاغذ، زینک و سایر مواد اولیه به صنعت چاپ تحمیل شد و افزایش قیمت‌ها منجر به کاهش تقاضا نیز شد.

به گفته رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ، قیمت کاغذ تحریر در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۶ چهار برابر شد.

عابدین همچنین مسائل مربوط به بخش مالیات را از دیگر مشکلات این بخش دانست و تصریح کرد: سازمان امور مالیاتی سال گذشته اعلام کرده بود که واحدهایی با درآمد زیر سه میلیارد تومان ملزم به نگهداری دفاتر قانونی نیستند و باید تنها گزارش‌های فصلی، ماهیانه و نهایی را به همراه اسناد خود نگهداری کنند؛ اما در انتهای سال به واحدهایی که از داشتن دفاتر قانونی معاف شده بودند ایراد گرفته شد.

به گفته وی، در این میان برای برخی از واحدهای چاپ درآمد بیشتر نوشته شد که باعث شد اداره مالیات بر ارزش‌افزوده نیز با مشاهده این درآمدها واحدهای صنعتی را به دلیل کتمان اضافه درآمد و عدم اطلاع‌رسانی فاکتور جریمه کند و این مشکل باعث تعطیلی یا تعدیل نیرو در برخی از واحدهای صنعتی شد.

عابدین همچنین از کاهش ۷۰ درصدی صادرات محصولات صنعت چاپ به دلیل مشکلات تأمین مواد اولیه خبر داد و گفت: در مقاطعی دولت صادرات کالاهایی را که نیاز داخل به آن‌ها تأمین نمی‌شد را ممنوع کرد و واحدهای صنعتی مجبور شدند ضرر و زیان کالاهایی را که به طرف قرارداد تعهد فروش داده بودند بپردازند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ در ادامه با بیان اینکه دخالت دولت در عرضه و تقاضا اقتصاد را با مشکل مواجه می‌کند، تصریح کرد: دولت واردکنندگان را محدود کرد که نوع و میزان واردات آن‌ها در سال گذشته باید مشابه سال ۱۳۹۶ باشد؛ این در حالی است که ممکن بود نیاز کشور در بخش‌هایی بیشتر باشد و نیاز باشد که کالاهای دیگری وارد شود.

وی افزود: از طرف دیگر چون دولت می‌خواست تقاضای ارز را محدود کند اعلام کرد که فقط تولیدکنندگان مجاز به واردات هستند؛ اما تولیدکنندگان معمولاً سرمایه در گردش کافی برای واردات ندارند و در مواردی مجبور بودند از واردکنندگان بخواهند کاغذ را برای آن‌ها وارد کنند و در ازای کمکی که به تولیدکننده کردند، مقداری از کاغذ وارداتی بردارند که خود عاملی برای ایجاد فساد بود.

عابدین با بیان اینکه اگر واردات کاغذ با ارز آزاد ممنوع نبود شاید قیمت کاغذ ۷۰ درصد از قیمت فعلی ارزان‌تر شده بود، گفت: راهکار مشکلات بازار کاغذ این بود که دولت روی ارزی که برای واردات کاغذ تخصیص داده بود به‌طور دقیق نظارت می‌کرد و بخشی از بازار را نیز آزاد می‌گذاشت تا با پول و امکانات شخصی کاغذ وارد کرده و به قیمت آزاد نیز بفروشد.

وی افزود: همان‌طور که ارز سه نرخ دارد این امکان وجود داشت که کاغذ نیز با دو نرخ به فروش برسد در این شرایط کاغذ با میانگین این قیمت‌ها در بازار به فروش می‌رسید که به‌مراتب کمتر از قیمت فعلی بود و با نظارت دقیق فساد نیز متوقف می‌شد.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ در پایان خاطرنشان کرد که دولت باید در تصمیم‌گیری‌ها و شرایطی که محیط کسب‌وکار دچار اختلال می‌شود با تشکل‌ها مشورت کند تا مشکلی برای صنایع زیردستی ایجاد نشود.