ساختمان‌هایی که مردم را می‌کشند
- شنبه 5 مهر 1399 ساعت 10:35
محمد احسان در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه عنصر اصلی فرار سرمایه از شهر شهرداری نیست، گفت: شهرداری باید تعامل خود را با بیمه، نظام‌مهندسی و نهادهایی که می‌توانند کار را برای انبوه‌سازان آسان کنند، بیشتر کند تا به‌جای پهن کردن فرش قرمز شعاری، فرشی از واقعیت برای سرمایه‌گذاران پهن شود. باید فرایند شهرسازی را تسهیل کنیم تا با یک توسعه درون‌زا و با تاکید بر حل مسئله بافت فرسوده شهر به یک توسعه کیفی برسیم.
وی با تاکید بر لزوم برگزاری نشست‌های مستمر توسط شهرداری با انبوه‌سازان به‌منظور توسعه ساخت‌وساز گفت: این مهم باید جزو اهداف باشد و باید نیازسنجی آن را انجام دهیم و نسبت به خواسته‌های انبوه‌سازان واقف شویم. برای احیای بافت فرسوده نباید به‌صورت لکه‌ای عمل شود چراکه این کار نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند بلکه سیمای زشت شهری را توسعه می‌دهد. طرح‌های جدید و راهکارهای نو با سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران و حمایت مدیریت شهری می‌تواند این مشکل را رفع کند.
احسان با تاکید بر اینکه انبوه‌سازان باید در اتاق‌های فکر مدیریت شهری حضور داشته باشند، تصریح کرد: توسعه شهری و شهرسازی امروزه به دست انبوه‌سازان و سرمایه‌گذاران است؛ بنابراین این صنف باید در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های شهری نقش داشته باشند. مجموعه شهرداری باید به این باور برسد که تمام انبوه‌سازان در اتاق‌های فکر مدیریت شهری حضور داشته باشند چراکه بدون کمک بخش خصوصی نمی‌توان شهر را ساخت. باید دلایل اینکه انبوه‌سازان از شهری همچون ساوه می‌روند را بررسی و تقصیرها را جبران کرد. باید کمیسیونی برای رفع معضلات و مشکلات مربوط به انبوه‌سازان و سرمایه‌گذاران در شهرداری تشکیل شود.
وی با تاکید بر اینکه اولویت امروز شهرداری ساوه باید برخورد جدی با ساخت‌وسازهای غیرمجاز باشد، گفت: مخرب‌ترین پدیده برای لطمه زدن به آینده هر شهر ساخت‌وساز غیرمجاز است که عدم نظارت و جلوگیری از آن باعث پیش آمدن مشکلات جدی در سال‌های بعد خواهد شد.
شیوه‌های موجود ساخت‌وساز، قدیمی، پرهزینه و زمان‌بر
مشاور شهرسازی شهردار ساوه با اشاره به اینکه روش‌ها و شیوه‌های ساخت‌وساز در کشور بسیار قدیمی، پرهزینه، زمان‌بر و ... است و این خود از مهم‌ترین ضعف‌های ما در تامین اهداف پدافند غیرعامل است، گفت: نظام ساخت‌وساز کشور باید قادر باشد با انتخاب و معرفی شیوه‌های نو، کم‌هزینه و با سرعت‌بالای اجرا، قدرت و توانایی کشور را در بازسازی‌های ناشی از حوادث غیرمترقبه بهبود و ارتقا بخشد و مجموعه نیروهای مرتبط، توان و تشکیلات خود را معطوف به آموزش و اجرای شیوه‌های موثر و کارآمد و متعاقبا افزایش توانمندی‌ها و مهارت در آن روش‌ها و شیوه‌ها کنند.
وی ادامه داد: تاب‌آوری نیز موضوع مهمی در شهرسازی است و بیان می‌کند که اگر شهرها با حوادثی چون زلزله، سیل، آتش‌سوزی مواجه شوند چقدر می‌توانند مقاومت داشته باشند. کسانی که دست‌اندرکار ساخت‌وساز هستند باید به موضوع تاب‌آوری توجه داشته باشند. باید مصالح استاندارد در ساخت‌وساز استفاده شود و باید در زمان استفاده از مصالح، مهندسین حضور داشته باشند.
مقاوم‌سازی ساختمان‌ها چقدر هزینه دارد؟
این پژوهشگر حوزه شهرسازی با اشاره به اینکه زلزله بالای هفت ریشتری ساوه را ۶۰ درصد تخریب خواهد کرد، گفت: مقاوم‌سازی آپارتمان‌های معمولی، متری یک میلیون و پانصد هزار تومان هزینه خواهد داشت. هر ساختمان بسته به سازنده‌ای که داشته است، تیمی که پشت آن قرار گرفته و احساس مسئولیت مهندسان و مالکان آن ممکن است در برابر زلزله تاب‌آوری داشته یا نداشته باشد، گاهی یک ساختمان با ۴۰ سال عمر، در برابر زلزله ایستایی خود را حفظ می‌کند و گاهی ساختمان نوساز به‌راحتی تخریب می‌شود.
احسان گفت: زلزله و تخریب ساختمان‌ها سال‌ها است که تبدیل به نگرانی و دغدغه مردم شده است. البته اگر منظور از مقاومت، مخاطرات جانی و تخریب کامل یک ساختمان است، می‌توان گفت که احتمال تخریب کامل ساختمان‌هایی که بافت فرسوده دارند و طراحی و ساخت آن‌ها بدون هیچ نظارتی انجام شده، بالاست. البته باید یادآور شد برخی ساختمان‌های ساوه در برابر زلزله هفت ریشتری هم مقاوم هستند، اما برخی نیز در مقابل زلزله پنج ریشتری تاب مقاومت ندارند، در آیین‌نامه نظام‌مهندسی تأکید شده که ساختمان‌ها حداقل باید در برابر شدت زلزله هفت ریشتری، مقاوم باشند.
به گفته این متخصص حوزه شهرسازی این اظهارات به این معناست که اگر در همین ساوه زلزله‌خیز، ساختمان‌ها بر اساس آیین‌نامه نظام‌مهندسی ساخته می‌شدند، امروز مردمی که در سال‌های اخیر صاحب‌خانه شده‌اند، می‌توانستند شب‌ها تا حدی با خیال راحت‌تر بخوابند و احتمالا مسئولی هم وجود داشت که با اطمینان، از عملکرد مناسب ساختمان‌های ساخته‌شده در برابر زلزله خبر دهد، اما آیا واقعا ساختمان‌های تازه‌ساز کنونی مطابق آیین‌نامه‌های نظام‌مهندسی ساخته شده‌اند؟ بنده جواب این سوال را منفی می‌دانم.
احسان افزود: اگر ساختمان‌هایی که در بافت فرسوده ساخته می‌شوند، برابر با استانداردهای تعیین‌شده از طرف نظام‌مهندسی ساختمان احداث شده باشند، حداقل ٥٠ سال عمر می‌کنند و در مقابل زلزله ٦ ریشتری مقاومت دارند. البته میزان تخریب ساختمان‌ها و تلفات زلزله بستگی به نوع گسل، عمق زلزله، مدت‌زمان آن، ارتفاع ساختمان و ساختمان‌های مجاور دارد و نمی‌توان به‌صراحت درباره میزان تخریب یا تاب‌آوری ساوه در برابر مثلا یک زلزله هفت ریشتری نظر داد.
عواملی که ساوه را ترسناک می‌کند
وی بیان کرد: دیوارهای باربر بدون رعایت اصول و نظارت، ساختمان‌هایی که آیین‌نامه را دور زده‌اند و ... کم نیستند، اینها عواملی است که ساوه را ترسناک می‌کنند. اگرچه ساختمان‌های کنونی تا حدی قابل‌اعتماد هستند و خطر مرگ در آن‌ها به‌مراتب کمتر از بناهای با بافت فرسوده است، اما مشکل این است که ما مهندس دلسوز نداریم. نرم‌افزارهایی که مهندس‌های ما در کشور برای طراحی و تخمین از آن‌ها استفاده می‌کنند، نمونه‌های قفل‌شکسته‌ای هستند که ازنظر من غیرقابل‌اعتمادند. شهرداری و نظام‌مهندسی در مقام ناظر نباید بسیار ضعیف عمل کنند.
ساختمان‌های بی شناسنامه در معرض تخریب
او گفت: ساختمان‌هایی که شناسنامه دارند یا توسط انبوه‌سازان ساخته می‌شوند، قابل‌اعتمادتر از ساختمان‌هایی هستند که به‌صورت غیراصولی و اصطلاحا دست‌ساز ساخته می‌شوند. ساختمان‌های بلندمرتبه‌ای که در ساوه و در خیابان‌هایی با عرض کم ساخته می‌شوند، اگر دچار ریزش در اثر زلزله شوند، خیابان‌ها را بند آورده و مردم را به کشتن می‌دهند، وضع به‌جایی می‌رسد که ممکن است فردی به خاطر یک خونریزی ساده کشته شود.
احسان، در ادامه اظهار کرد: در کشورهای توسعه‌یافته‌ای مانند آلمان، ٦٥ درصد بودجه عمرانی کشور صرف مقاوم‌سازی می‌شود، مقاوم‌سازی ساختمان در ایران هیچ جایگاهی ندارد. ساختمان‌های بالای ٣٠ سال به علت ضعف در نگهداری کاملا تخریب می‌شوند و این در حالی است که ساختمان می‌تواند ١٥٠سال به‌صورت مفید عمر کند.
وی بیان کرد: یکی از تلاش‌های کمیسیون عمران مجلس در راستای ساخت‌وسازهای ایمن و جلوگیری از ساخت‌وسازه‌های فرسوده، اصلاح قانون نظام‌مهندسی ساختمان است. نظارت ناکافی بر کیفیت مصالح ساختمانی در حین تولید و مصرف عامل مهم دیگری است که عمر سازه‌ها را کاهش داده است.
وی اظهار کرد: آنچه مشاهده می‌شود این است که قوانین کامل و جامع هستند و مقررات ملی ساختمان نیز بر این اساس تدوین شده و هدف اصلی آن، اصول مشترک لازم‌الاجرا در سراسر کشور برای دستیابی به ایمنی، بهداشت، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، سهولت در بهره‌برداری و همه مواردی است که به‌عنوان ساختمان خوب می‌شناسیم و اتفاقا در همان مقررات ملی، این فرآیند تعریف شده است.
مشاور شهردار ساوه گفت: افرادی که ساختمانی را خریداری کرده‌اند باید اطمینان حاصل کنند محصولی که خریده‌اند، استاندارد و دارای عمر بالایی است و با رعایت این موضوع دیگر مجبور نمی‌شوند در طول حیات خودشان آن ساختمان را تخریب و بازسازی کنند.
ثبت نظر
