بهینه‌سازی مصرف انرژی و هزینه در مرکز تحقیقات و فناوری

امیر حاجی‌زاده در گفت‌وگو با فلزات آنلاین اظهار داشت: مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر وظیفه ایجاد ارتباط میان دانشگاه و صنعت را بر عهده دارد. زبان مشترک میان صنعت و دانشگاه باعث می‌شود تا بخش صنعت بتواند در گام نخست مسائل و چالش‌های معدن و صنایع معدنی را به‌صورت شفاف مشخص کنیم. درعین‌حال قصد داریم مسائل و چالش‌های بخش معدن و صنایع معدنی را به زبان دانشگاه و علمی بیان کنیم تا دانشگاهیان بتوانند به‌صورت پروژه‌های تحقیقاتی این چالش‌ها را حل کنند.

وی افزود: مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر درواقع یک واسطه میان دانشگاه و صنعت برای رفع چالش‌های معدنی شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر است. علاوه‌براین، گل‌گهر با این مرکز قصد دارد اگر افرادی داخل یا خارج از سازمان دارای نوآوری و ایده جدید در حوزه معدن هستند، مسیر حمایتی از آن‌ها را نیز پیش‌بینی کند. به‌این‌ترتیب مسیر پیش‌بینی‌شده می‌تواند به رشد بهره‌وری گل‌گهر کمک کند.

مدیر مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در خصوص سازوکارهای ارتباط صنعت با دانشگاه در این مرکز عنوان کرد: در این رابطه آیین‌نامه‌های داخلی را با عنوان اولویت‌های پژوهشی تدوین کردیم تا در ابتدا بتوانیم پروژه‌ها را تعریف کنیم. این اولویت‌های پژوهشی طی چند مرحله در سازمان تعریف و توسط متخصصان در شرکت و بخش تحقیقات به‌صورت یک پروژه و اولویت پژوهشی به مرکز تنقیح می‌شود.

حاجی‌زاده ادامه داد: پس‌ازاینکه اولویت‌ها مشخص شد، هم در وب‌سایت شرکت قرار گرفته و هم به دانشگاه‌های مرتبط ارسال می‌شود. این اولویت‌ها در سه قالب به‌صورت پروژه تحقیقاتی انجام می‌شود. یکی از این قالب‌ها برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی است که معمولا در هر سال حدود 15 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری برای گذراندن تز خود حدود یک سال در این مرکز حضور دارند. به این صورت که پس از معرفی اولویت‌ها، دانشجویان در مرکز همراه با امکانات موجود مانند کتابخانه و آزمایشگاه مستقر می‌شوند. به‌طوری‌که در زمان استقرار دانشجویان، موضوعات شرکت به‌عنوان تز تعریف می‌شوند. در همین حال، برای دانشجویان پژوهانه در نظر گرفته‌ایم تا ازنظر مالی نیز مشکلی نداشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: برخی از پروژه‌ها زمان بیشتری لازم دارند و هم برای حل آن دانش بیشتری نیاز است. در قالب دوم، اولویت‌های پژوهشی اعلام عمومی می‌شود تا تیم‌های دانشگاهی یا شرکت‌های دانش‌بنیان پیشنهادهای خود را به مرکز ارائه دهند. این پیشنهادها در قالب کارگروه‌هایی موردبررسی قرار می‌گیرند و مرکز با پیشنهاددهنده وارد مذاکره و قرارداد می‌شود. اولویت‌ها در قالب قراردادهای تحقیقاتی منعقد می‌شوند شرکت‌ها پس‌ازآن شروع به کار می‌کنند. ضمن اینکه مرکز با همه دانشگاه‌های سطح کشور ارتباط تنگاتنگ دارد. لازم به ذکر است که سال گذشته یکی از بزرگ‌ترین قراردادهای تحقیقاتی در خصوص سنگ‌آهن را با یکی از دانشگاه‌های معتبر منعقد کردیم. ضمن اینکه در سال جاری قصد داریم این پروژه را در قالب یک قرارداد بزرگ‌تر تمدید کنیم.

بهینه‌سازی مصرف انرژی و هزینه

مدیر مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با اشاره به اهداف شرکت گل‌گهر، بیان کرد: هدف این است که تیم‌های تحقیقاتی دانشگاهی را نیز سامان دهیم و آن‌ها را تقویت کنیم تا بتوانیم از توان آن‌ها استفاده کنیم. اگر تیم‌های تحقیقاتی شکل نگرفته باشند، مرکز قصد دارد زمینه‌های حضور این تیم‌ها را برای پروژه‌های بلندمدت فراهم کند.

حاجی‌زاده در خصوص مهم‌ترین پروژه‌های انجام‌شده توسط مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر مطرح کرد: عمده پروژه‌های انجام‌شده توسط مرکز در بخش معدن و فرآوری سنگ‌آهن انجام شده‌اند. به‌طوری‌که در بخش معدنکاری، مرکز روی انفجار به‌طور مفصل کار کرده است تا بتواند با مواد انفجاری کمتر، بیشترین خردایش را ایجاد کند. به همین دلیل پروژه‌های مفصلی را در مورد انفجار انجام دادیم.

وی ابراز کرد: دیگر پروژه مهم، استانداردسازی فرآیندها بود؛ به‌طوری‌که فرآیندها مطابق با استانداردهای بین‌المللی کار کنند. در این رابطه تیمی تحقیقاتی فعال هستند که این امر منجر به کاهش مصرف انرژی شده و هم اینکه کاهش توقفات و افزایش تولید اتفاق افتاده است. ضمن اینکه کاهش هدررفت آب توسط تیکنرهای باطله نیز دیگر پروژه مهمی بود که توسط مرکز انجام شد.

به گفته مدیر مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر، فعالیت در زمینه توسعه طراحی مفهومی کارخانه‌های کنسانتره دیگر پروژه مرکز بود و این مرکز قادر است تقریبا تمامی تست‌های مربوط به فرآوری سنگ‌آهن در مقیاس آزمایشگاهی، نیمه‌صنعتی طراحی مفهومی را انجام دهد.

حاجی‌زاده عنوان کرد: به‌طورکلی فعالیت‌های مرکز در بخش معدن و صنایع معدنی حوزه سنگ‌آهن، به افزایش بهره‌وری با رویکرد «از معدن تا فروش» مرتبط است. این یعنی مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در همه بخش‌های تولید، فرآوری و فروش، ماموریت بهینه‌سازی امور را بر عهده دارد. به‌طوری‌که این مرکز همه فعالیت‌های شرکت گل‌گهر را به‌صورت یکپارچه در نظر می‌گیرد.

باید زبان مشترک میان صنعت و دانشگاه تعریف شود

مدیر مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر خاطرنشان کرد: این مرکز یکی از معدود پایگاه‌های ایجاد ارتباط میان صنعت و دانشگاه در کشور است که توانسته به‌خوبی ماموریت خود را انجام دهد. بااینکه تقریبا تمامی افراد شاغل در شرکت‌های تولیدی، خود فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند اما فضای دانشگاهی کشور علی‌رغم تبلیغات موجود صنعتی نیست و قوانین بالادستی به دانشگاه اجازه نمی‌دهد که استادان و دانشجویان به‌طور موثر در بخش صنعت حضور داشته باشند.

وی تصریح کرد: بخشی از عدم ارتباط میان صنعت و دانشگاه ممکن است به عملکرد صنعت در کشور ما بازگردد اما قطعا بخشی از آن برعهده دانشگاه‌ها است. به‌طور مثال، در کشورهای توسعه‌یافته صنعتی دانشگاه‌ها برای ادامه فعالیت خود باید با صنعت ارتباط داشته باشند اما عکس این موضوع در مورد دانشگاه‌های کشور ما اتفاق می‌افتد. با رخ دادن این اتفاق نباید انتظار داشت عمده فعالان دانشگاهی علاقه‌ای برای حضور در صنعت داشته باشند حتی اگر علاقه‌ای هم وجود داشته باشد، قوانین موجود مانع از فعالیت گسترده دانشگاه در صنعت می‌شود.

حاجی‌زاده بیان کرد: در سیستم ارتقای استادان دانشگاهی، ارتباط با صنعت به‌عنوان یک شاخص ضروری مطرح نیست و باوجوداینکه بسیاری از استادان دانشگاه در همایش‌های داخلی و بین‌المللی حضور فعال دارند و کتاب‌های متعددی را به چاپ می‌رسانند اما این فعالیت‌ها درواقع مشکلی را از بخش صنعت و اقتصاد کشور برطرف نمی‌کند.

مدیر مرکز تحقیقات و فناوری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر اذعان کرد: در کشورهای صنعتی، پیش از اینکه دانشجو جذب و برای آن تز تعریف شود، باید یک پروژه صنعتی جذب شده باشد تا از این طریق بتوان هزینه‌های استاد، دانشجو و دانشگاه را تامین کرد. متاسفانه در کشور ما این سیستم وجود ندارد و یکی از دلایل اصلی عدم شکل‌گیری ارتباط صحیح میان صنعت با دانشگاه نیز همین موضوع است.

وی اظهار کرد: چالش دیگر عدم شکل‌گیری صحیح ارتباط میان صنعت با دانشگاه، نبود زمان مشترک میان صنعت با دانشگاه است. در این زمینه باید شرکت‌ها بخش تحقیق و توسعه بسیار قوی داشته باشند تا بتوانند با توجه به ملاحظات شرکت و مسائل دانشگاه، این زبان مشترک را تعریف کنند.