پیامدهای زیست‌محیطی مصالح ساختمانی چیست؟

پنجره‌ایرانیان؛ هدف هرم مصالح ساختمانی بررسی ساده‌ترین روش برای دستیابی به یک دید کلی و سریع از پایداری نسبی در مصالح است.
  • یکشنبه 26 تیر 1401 ساعت 10:36

به گزارش هنرآنلاین، هرم غذایی برای همه ما آشناست. آن‌ها راهنماهای بصری هستند که به ما نسبت غذاهایی را که ظاهراً باید به‌صورت روزانه بخوریم، به ما نشان می‌دهند تا سالم زندگی کنیم. متشکل از یک سری لایه‌ها با انواع مختلف مواد غذایی مانند غلات، آرد، چربی‌ها، سبزی‌ها و غیره در پایه مواد غذایی هستند که باید در مقادیر بیشتری مصرف شوند. هرچه به سمت بالای هرم می‌رویم لایه‌ها کوچک‌تر می‌شود که نشان‌دهنده غذاهایی است که باید کمتر یا به‌ندرت مصرف شوند.

هرم می‌تواند بسته به کشورها و فرهنگ‌ها متفاوت باشد، اما هدف اصلی آن همیشه ارائه راهنمایی برای یک زندگی متعادل است. هیچ ممنوعیتی وجود ندارد، اما برخی از مواد غذایی را نشان می‌دهد که باید بااحتیاط مصرف شوند چون بر سلامت ما تأثیر می‌گذارد.

آیا می‌توان این را در صنعت ساخت‌وساز و ساختمان‌هایمان نیز تکرار کرد؟ با استفاده از همین زبان بصری قابل‌درک، مرکز آکادمی سلطنتی دانمارک برای معماری صنعتی (Cinark) هرم مصالح ساختمانی را توسعه داد. ایده این بود که اثرات زیست‌محیطی پرمصرف‌ترین مصالح ساختمانی را با تمرکز بر تجزیه‌وتحلیل در سه مرحله برجسته کند: استخراج مواد خام، حمل‌ونقل و ساخت.

ابزار دیجیتالی امکان مقایسه تاثیر مواد در دسته‌های مختلف یا بین انواع مواد در همان دسته را فراهم می‌کند. به‌این‌ترتیب، معماران می‌توانند به‌طور کامل از تصمیم‌گیری در مورد هر ماده یا مشخصات محصول در یک پروژه مطلع شوند. هدف این است که یک راه ساده برای دستیابی به یک دید کلی و سریع از پایداری نسبی مصالح ساختمانی ارائه دهند.

از طریق زبان واضح و شهودی، یک ابزار محاسباتی تعاملی و ملموس را ارائه می‌کند و درعین‌حال گفتگو را در مورد مطالعات دقیق‌تر درباره موقعیت هر ماده در هرم و جایگاه آن در طراحی پروژه باز می‌کند. همه موارد از اطلاعات موجود در اعلامیه‌های محصول زیست‌محیطی مربوطه (EPD) ارزیابی می‌شوند که اثرات زیست‌محیطی احتمالی ماده یا محصول را از طریق تجزیه‌وتحلیل استاندارد توصیف می‌کند و توسط متخصصان تجزیه‌وتحلیل چرخه حیات، توسعه داده می‌شود. این یک ابزار جالب برای کشف نوع تأثیر هر یک از مواد و محصولات است. در گزارش زیر، انواع مختلف تأثیرات احتمالی را برشمردیم.

 

توان گرمایش جهانی (GWP)

GWP درواقع همان چیزی است که به آن «ردپای کربن» محصول می‌گویند. ازآنجایی‌که گرم شدن کره زمین از طریق تجمع گازهایی مانند دی‌اکسیدکربن و متان در اتمسفر افزایش می‌یابد، GWP محاسبه می‌کند که مقدار معینی از گاز در اتمسفر چقدر گرما را در مقایسه با جرم مشابه دی‌اکسیدکربن می‌تواند حفظ کند. هر چه ارزش GWP بیشتر باشد، تأثیر بیشتری بر گرمایش جهانی دارد. در این حالت، درحالی‌که ورق‌های فلزی بالاترین سطح را اشغال می‌کنند، مواد آلی دارای نرخ منفی هستند، به این معنی که گازهای گلخانه‌ای بیشتری نسبت به تولیدشان در طول تولید جذب می‌کنند.

 

توان تخریب لایه ازن (ODP)

برخی از گازهای آزادشده از مواد در طول تولید می‌توانند لایه اوزون را تخریب کنند که به‌نوبه خود محافظت در برابر تشعشعات در جو را کاهش می‌دهد و علاوه بر تاثیر بر روی جانوران و گیاهان، سرطان پوست را نیز افزایش می‌دهد. برای محاسبه ODP، گاز مورداستفاده به‌عنوان پایه کلروفلوئوروکربن( CFC-۱۱) است که در حال حاضر در بسیاری از کشورها ممنوع شده و به‌عنوان یک عامل دمنده فوم برای تولید پانل‌های فوم قالب‌گیری شده و فوم‌های اسپری استفاده می‌شود؛ بنابراین مضرترین محصولات از این نظر، عایق‌های حرارتی هستند، درحالی‌که موادی که نیاز به فرآوری کم دارند، مانند سنگ‌ها و ورق‌های مس، کمتر به این دسته کمک می‌کنند.

 

توان ایجاد ازن فتوشیمیایی (POCP)

پتانسیل ایجاد ازن فتوشیمیایی مهارت‌های نسبی ترکیبات آلی فرار (VOS) را برای تولید ازن در سطح خاک کمیت می‌کند. در غلظت‌های بالا، ازن می‌تواند بر سلامت انسان و طبیعت تأثیر بگذارد. استفاده از معادل‌های اتیلن (C۲H۴EQ) به‌عنوان واحد شاخص اندازه‌گیری می‌شود. درحالی‌که مواد مبتنی بر چوب در پایین‌ترین سطح باقی می‌مانند، عایق‌های EPS و فولاد سازه‌ای بزرگ‌ترین انتشاردهنده‌ها هستند.

 

توان اسیدی شدن (AP)

اسیدی شدن می‌تواند به اکوسیستم و به‌ویژه گیاهان آسیب برساند. این دسته، مقدار گازهای مسئول اسیدی شدن خاک‌ها، آب‌های زمینی و سطحی، اثرات آن بر حیوانات، اکوسیستم‌ها و همچنین محیط‌های ساختمانی را با استفاده از معادل‌های دی‌اکسید گوگرد واحد نشانگر (SO۲ EQ) تعیین می‌کند.

 

پتانسیل اوتروفیکاسیون (EP)

اوتریفیکاسیون افزایش غلظت مواد مغذی در اکوسیستم‌ها است که می‌تواند باعث عدم تعادل مانند بیابان‌زایی شود. به‌عنوان‌مثال، تولید فولاد انتشار مقادیر زیادی ‌اکسید نیتروژن را به دنبال دارد. درحالی‌که این عنصر شیمیایی برای خاک حیاتی است اما غلظت بیش‌ازحد آن می‌تواند بر تنوع زیستی خاک و محیط‌های آبی تأثیر بگذارد.

بنابراین، این ابزار قادر است در یک مکان و از طریق یک رابط بصری، حجم زیادی از داده‌ها را در مورد متداول‌ترین مصالح ساختمانی جمع‌آوری کند و به طراحان اجازه می‌دهد تا به‌سرعت تاثیری که هر تصمیم ‌در پروژه می‌تواند بر محیط داشته باشد را درک کنند. توجه به این نکته ضروری است که داده‌های ارائه‌شده ممکن است از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشند.


ثبت نظر

ارسال