تحریم، پاشنه آشیل تولید آلومینیوم

به گزارش صمت، سرانه مصرف این فلز نیز با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فردی که دارد، رو به رشد است. از مهم‌ترین ویژگی‌های منحصربه‌فرد آلومینیوم می‌توان به استحکام بالا در عین سبکی، مقاومت قابل‌توجه و پایداری زیست‌محیطی آن اشاره کرد. منظور از پایداری زیست‌محیطی آن است که این فلز به‌راحتی و با هزینه محدود بازیافت می‌شود و از این منظر در دنیای کنونی که حفظ اکوسیستم اهمیت ویژه‌ای یافته است، موردتوجه قرار دارد.

در چند سال گذشته، کاربرد آلومینیوم در صنعت خودروسازی رو به رشد بوده است. درواقع ازآنجاکه این فلز در مقایسه با فولاد سبک‌تر است، مورد استقبال بیشتری قرار گرفته است. درنتیجه این جایگزینی با کاهش وزن خودروها، مصرف سوخت و درنتیجه کاهش آلودگی همراه است.

ایران نخستین کشور در منطقه خاورمیانه است که اقدام به احداث واحد آلومینیومی کرد. بااین‌وجود و با گذشت زمان طولانی، بسیاری از کشورهای منطقه در تولید این فلز باارزش از ما پیشی گرفته‌اند. شرکت‌های صحار واقع در عمان، قط آلوم در قطر، دوبال در دوبی، امال در ابوظبی امارات، آلبا در بحرین، معادن در عربستان و اجیپتالوم در مصر جزو تولیدکننده‌های مطرح آلومینیوم جهان هستند.

این عقب‌افتادگی در حالی است که ایران از ظرفیت‌های ویژه‌ای برای تولید فلز موردبحث برخوردار است. مهم‌ترین مزیت تولید آلومینیوم در ایران وجود ذخایر غنی گاز ارزان است، البته سایر کشورهای منطقه خلیج‌فارس نیز از این مزیت بهره‌مند هستند. نیروی انسانی متخصص و ارزان و همچنین وسعت سرزمینی را باید از دیگر ظرفیت‌های کشور برای توسعه صنعت آلومینیوم نام برد. بااین‌وجود، ایران از ذخایر بسیار محدود بوکسیت برخوردار است، بنابراین باید بخش قابل‌توجهی از مواد اولیه موردنیاز این صنعت از طریق واردات تامین شود؛ اما در طول سال‌های گذشته تامین این مواد اولیه با انواع چالش‌های جدی روبه‌رو شده است. درواقع تحریم‌های بین‌المللی و روابط نامساعد سیاسی ایران با سایر کشورها را می‌توان علت اصلی عقب‌ماندگی صنعت آلومینیوم کشور دانست. چالش‌هایی که باعث شدند این صنعت نه‌تنها از اهداف توسعه‌ای خود دور بماند، بلکه در رقابت با سایر کشورهای منطقه نیز عقب بیفتد.