نمایشگاه صنعت ساختمان؛ بازنگری یا تداوم

ورای اتفاقات ریز و درشت روی‏داده در سطح کلان جامعه که هر کدام به ‏صورت مستقیم یا غیر مستقیم این صنعت را تحت تاثیر خود قرار می‏ دهند، بدون تردید نمایشگاه صنعت ساختمان تهران یکی از نقاط حساس در تقویم فعالان صنعت در و پنجره است که پانزدهمین دوره آن در مردادماه امسال در محل نمایشگاه ‏های بین ‏المللی تهران برگزار شد.

برای مشاهده فایل پی دی اف کلیک کنید.

برگزاری این نمایشگاه نیز مانند همیشه با چندوچون‏ هایی همراه بود و دیدگاه ‏های مثبت و منفی بسیاری را به دنبال داشت. البته این بار کفه نظرات منفی می‏ چربید و آنچه بیش از همه به گوش می‏ رسید انتقاد شرکت ‏کنندگان بود. به‏ ویژه فعالان صنعت در و پنجره که از زوایای مختلف، منتقد پانزدهمین نمایشگاه تهران بودند. با اینکه شرایط ویژه حاکم بر جامعه، تصور غالبی را شکل داده بود مبنی بر اینکه این دوره از نمایشگاه نسبت به دوره ‏های گذشته از حساسیت بسیار بالاتری برخوردار است، اما استقبال عمومی نسبتا ضعیف، نشان از ابطال این تصور داشته و بر پیچیدگی تحلیل شرایط پیش رو افزود.
بدون شک رکودی که مدت‏ هاست بر پیکره صنعت ساختمان مستولی شده، امان بسیاری از فعالان این حوزه را بریده است. با این حال چندی است بارقه ‏ای از امید در پی شکل‏ گیری شرایط نوین، در دل اهالی این صنعت ایجاد شده است. حصول توافق تاریخی ایران و قدرت‏ های جهانی نویدبخش وضعیت جدیدی بود که انتظار برون‏رفت هرچه سریع‏تر از این رکود را در افکار عمومی شکل داد؛ و البته در نظر برخی شاید برگزاری این نمایشگاه که به‏ مثابه بزرگترین گردهمایی پرآوازگان این صنعت است، قرار بود نقطه پایانی بر این رکود درازمدت باشد.
اما چنین نشد! استقبال اندک عموم شاغلان در این صنعت نقاط ابهامی را برجا گذاشت که جا دارد صاحب نظران این عرصه به ارزیابی کم و کیف آن بپردازند. بدون تردید یکی از دلایل آن را می ‏توان مربوط به شرایط حاکم بر کلیت جامعه دانست. شاید این اتفاق نشان از آن داشته باشد که خوش‏ بینی‏ ها نسبت به خروج از بن ‏بست رکود، فراتر از واقعیت رفته بوده است و برای تغییر شرایط باید همچنان گذشت زمان را نظاره ‏گر بود.
اما به غیر از مسائل کلی جامعه، در این مهم نمی ‏توان تردید کرد که برگزاری بسیار ضعیف این دوره از نمایشگاه تاثیر بسیاری در کم ‏رونق بودن آن داشت؛ نکته‏ ای که بسیاری از حاضران در نمایشگاه بر آن صحه گذاشتند. دست‏ کم نارضایتی در سخنان اغلب فعالان صنعت در و پنجره به گوش می ‏خورد. در گفتگوهایی که با بسیاری از آنان انجام شد، اغلب این فعالان نارضایتی‏ های خود را از جهات گوناگون مطرح می‏ کردند.
کاستی‏ ها و نقایص مدیریتی و اجرایی نمایشگاه، ظاهرا به نخستین مراحل شکل‏ گیری آن یعنی ثبت‏ نام متقاضیان و اختصاص غرفه‏ ها بازمی ‏گشت. تقریبا کلیه فعالان صنعت در و پنجره از نحوه برخورد دست ‏اندرکاران نمایشگاه و نیز غرفه تحویلی خود رضایتی نداشتند. متراژهای درخواستی هیچکدام برآورده نشده بودند. ظاهرا این مشکل به‏ قدری حاد بود که برخی از صاحب نامان عرصه در و پنجره که انجمن تولیدکنندگان در و پنجره‏ سازان یو.پی.وی.سی ایران نیز در میان آنها بود، اندکی پیش از برگزاری، از حضور در پانزدهمین نمایشگاه تهران انصراف دادند.
نکته بعدی به تبلیغات بسیار ضعیف این نمایشگاه بازمی‏ گشت. با اینکه نمایشگاه صنعت ساختمان یکی از پرمخاطب‏ ترین نمایشگاه‏ هایی است که سالانه در تهران برگزار می‏ شود، با این حال در سطح شهر و نیز رسانه‏ های جمعی مانند صدا و سیما، تبلیغات این نمایشگاه بسیار کم‏رنگ بود. این در حالی است که نمایشگاه صنعت ساختمان با توجه به حضور شرکت‏ های سرشناس و توانمند، یکی از پرسودترین نمایشگاه‏ ها برای دست ‏اندرکاران برگزاری نمایشگاه‏ های تهران است.
نکته دیگری که انتقاد بسیاری را در پی داشت، نحوه چینش غرفه‏ ها در سالن‏ ها بود. با توجه به گوناگونی صنف‏ ها و مشاغل حاضر در این نمایشگاه، هیچ نظم و ترتیبی در نحوه آرایش غرفه ‏های مختلف به چشم نمی‏ خورد و بازدیدکنندگان محصولات بسیار متفاوتی را در صحنه ‏‏ای کاملا غیرچشم ‏نواز، در کنار هم می ‏دیدند. تردیدی نیست که چنین وضعیتی ضمن آنکه بازدیدکنندگان را دچار مشکل می‏ کرد، صبغه تخصصی نمایشگاه را نیز از آن سلب کرده و تصویری از نمایشگاهی کاملا عمومی را در اذهان شکل می ‏داد.
به هرحال مسائلی از این دست بسیار بود و البته، تفصیل همه این موارد در این مقال نمی‏ گنجد و به امید خدا در شماره بعدی نشریه پنجره ایرانیان گزارش‏ های تهیه شده از غرفه‏ داران منتشر شده و مسائل موجود از زبان فعالان صنعت در و پنجره نقل خواهد شد. اما با نگاهی اجمالی بر آنچه گذشت چند پرسش مطرح می ‏شود که بررسی آنها می‏ تواند به شفافیت فضای موجود کمک کند. در اینجا فقط به ذکر دو نکته بسنده می ‏کنیم.
نخست آنکه، یک بار برای همیشه باید به این پرسش پاسخ داد که هدف از برگزاری یک نمایشگاه چیست؟ سازمان‏ های ذی‏ربط چرا اقدام به برگزاری نمایشگاه می‏ کنند و شرکت‏ ها با چه هدفی با صرف هزینه‏ های چنین گزاف در آن شرکت می‏ کنند؟ در یک شرایط فرضی مطلوب، قاعده بر این خواهد بود که نمایشگاه‏ هایی در چنین سطح محملی باشند که فعالان عرصه‏ های مختلف تولید و بازرگانی اعم از داخلی و خارجی، بتوانند در آنها محصولات و توانمندی‏ های خود را به نمایش بگذارند و ضمن کمک به پیشرفت صنعت و اقتصاد کشور، خود نیز منافعی را برداشت کنند.
تردیدی وجود ندارد شرکت ‏هایی که با وجود رکود بازار به صرف هزینه ‏هایی چنین کلان تن می‏ دهند، قطعا اهداف و منافعی را در نظر دارند که می ‏کوشند آنها را محقق سازند؛ و البته منطقی است که برگزارکنندگان نیز منافعی در این میان داشته باشند. اما با نگاهی اجمالی به نحوه برگزاری این نمایشگاه، به نظر می‏ رسد شرکت‏ کنندگان تنها قشری هستند که سود بسیار کمتری عایدشان می ‏شود، گذشته از آن که حتی ممکن است در این میان زیان‏ هایی را نیز متحمل شوند.
پرسش دوم به ماهیت و کلیت نمایشگاه صنعت ساختمان بازمی ‏گردد. آیا در این عصر تخصص‏ گرایی، صنعت ساختمان حوزه‏ای تخصصی به شمار می ‏رود؟ آیا با توجه به گستردگی صنوف مختلفی که در زیر چتر صنعت ساختمان جا داده شده ‏اند، صنعت ساختمان امروزه معنایی کاملا عام نیافته است؟
تنوع و گوناگونی مشاغلی که در این نمایشگاه گرد هم می ‏آیند، هرگز تصویری از یک گردهمایی تخصصی را در ذهن ایجاد نمی ‏کند و دوباره این سوال مطرح می‏ شود که با وجود اینکه بیشتر اصناف خود از نمایشگاهی تخصصی برخوردار هستند، هدف از برگزاری چنین نمایشگاهی چیست؟ برخلاف بسیاری از برداشت‏ های موجود، هرگز خوشایند ما نیست که صرف منفعت طلبی برخی، به ‏عنوان پاسخ این پرسش مطرح شود.
در پایان نشریه پنجره ایرانیان از همه دلسوزان و صاحب نظران عرصه صنعت در و پنجره دعوت می‏ کند تا دیدگاه‏ های کارشناسی خود را در این ‏باره و نیز مسائل مطرح دیگر برای نشریه ارسال کنند تا با نشر تحلیل‏ های مختلف از زوایای گوناگون در شماره آتی نشریه، وضعیت حاکم بر حوزه نمایشگاه تخصصی صنعت خود را روشن‏ تر سازیم، شاید از این رهگذر راهکارهایی برای برون‏رفت از مشکلات موجود یافته شود.
آرزوی پنجره ایرانیان همواره فرا رسیدن زمانی است که هزینه‏ های هنگفتی که شرکت‏ ها برای حضور در چنین رویدادهایی صرف می‏ کنند، در نهایت لبخند رضایتمندی حاصل از تحقق اهدافشان را در پی داشته باشد. به امید آن روز...

نشریه پنجره ایرانیان ــ سال هشتم ــ شماره 95 ــ شهریور 94