نشریه پنجره ایرانیان، سال هفتم ، شماره 76، بهمن ماه 1392
بیتاله ستاریان افزود: بر اساس محاسباتی که در بخش تولید و عرضه مسکن داریم، کسری زیاد مسکن و عدم تولید مسکن در این چند سال گذشته را شاهد هستیم و علیرغم اینکه ادعا میشود، مسکن مهر تولید مسکن را بالا برده است، اما نتوانستیم تولید مسکن را بالا ببریم بلکه تولید کاهش هم داشته است. این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: این کاهش تولید مسکن باعث شده تا در حال حاضر در بطن بازار مسکن تقاضای مطلق بالایی داشته باشیم، ولی از طرفی هم همواره تغییر و تحولات در دولت و افت و خیزهایی که در مسکن پیش میآید، تقاضای مؤثر همواره دچار مشکل میشود. ستاریان تاکید کرد: وقتی که تقاضای مؤثر کاهش پیدا کرده و تقاضای مطلق بالا میرود، میبینیم که پنج میلیون کسری مسکن که از گذشته بوده همچنان نیز وجود دارد. عضو هیات علمیدانشگاه تهران با بیان اینکه با تثبیت اوضاع ارز و سکه این سرمایهها به سمت بخش مسکن باز خواهد گشت گفت: بازار مسکن در سال 91 با افزایش تولید مسکن وضعیت خوبی به خود گرفته بود اما امسال به دلیل تغییر و تحولات ایجاد شده در دولت رکود معاملات مسکن و کاهش تولید را شاهد هستیم.
ستاریان تصریح کرد: اگر این روند به همین ترتیب ادامه یابد و اوضاع اقتصادی روشنتر شود، برگشت به سمت تغییر و تحول بازار مسکن افزایش مییابد. وی در پاسخ به این سؤال که آیا این آمار 5 میلیون کسری مسکن صحت دارد، گفت: وقتی ثبتنام مسکن مهر در سال ۸۷ آغاز شد، 4. 5 میلیون نفر برای آن ثبتنام کردند و میتوان گفت این 4. 5 میلیون ثبتنام صورت گرفته تقاضای مسکن بود و سالانه به طور متوسط حدود یک میلیون و 300 هزار نیاز مسکن به وجود میآید.
وی ادامه داد: تقریبا در طول 4 یا 5 سال گذشته در مجموع کمتر از 2 میلیون واحد مسکونی احداث شد که تنها 200 هزار واحد مسکونی آن مربوط به مسکن مهر است.
ستاریان خاطر نشان کرد: این آمارها نشان میدهد که در حال حاضر 5 میلیون کسری مسکن داریم و افزایش حاشیهنشینی در شهرهای بزرگ نشاندهنده همین موضوع است که یک فشار بزرگی در بخش مسکن در حال ایجاد شدن است و سکونتگاههای غیر رسمیدر حاشیه شهرهای بزرگ در حال افزایش است و این یک خطر جدی است. عضو هیات علمیدانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال که این کاهش قیمت مسکن در بازار واقعی است، یا اینکه چون خرید و فروش راکد است، این کاهش قیمتها به وجود آمده است، گفت: ارزیابی بازار مسکن، تعطیل بردار نیست در یک زمان خاصی یک تعداد معامله مسکن رخ میدهد و در یک زمان دیگری یک تعداد دیگر معامله انجام میشود و سپس این دو زمان را با هم مقایسه کردن نمیتواند قیاس درستی باشد. وی ادامه داد: به عنوان مثال معامله مسکن در تهران به حداقل رسیده است، پس نمیتوان گفت که قیمتها کاهش پیدا کرده است چرا که خریدار نمیخرد و فروشنده هم نمیفروشد. ستاریان ادامه داد: وقتی خریدار مسکن نمیخرد و فروشنده هم نمیفروشد، قیمتها پائین میآید پس نمیتوان گفت که قیمتها کاهش پیدا کرده است.
به گفته ستاریان، باید همواره در زمان رونق بازار مسکن گفت که قیمتها کاهش و یا افزایش پیدا کرده است و وقتی برخی اوقات اعلام میشود که قیمت کاهش پیدا کرده است، سیستم آمارگیری غلط است، اگر این چنین فرض شود باید بگوئیم که جامعه اشباع از مسکن است که قیمت مسکن کاهش پیدا کرده است. وی اضافه کرد: اگر فرض محال کنیم بله میتوان گفت که قیمت کاهش پیدا کرده است، ولی وقتی معامله به هیچ وجه صورت نمیگیرد و قیمت مسکن پائین میآید، این نمیتواند چندان رضایتبخش از بابت افزایش تولید و عرضه باشد. وی تاکید کرد: اگر در برههای از زمان 100 معامله صورت میگرفت و قیمتها افزایش پیدا کرد و در زمان دیگری 100 معامله مشابه آن صورت گرفت و قیمت کاهش پیدا کرد میتوان گفت که این کاهش قیمت واقعی است.
ستاریان با بیان اینکه اساس روش آمارگیری این است و سایر آمارهای ارائه شده در زمان رکود فریب مردم است، گفت: به عنوان مثال در تهران که حدود 4 میلیون واحد مسکونی دارد، معامله مسکن در ماه گذشته بسیار پائین بوده است و اتفاق خاصی رخ نداده است، کاهش قیمت چندان نمیتواند واقعی باشد. وی تصریح کرد: اگر این 5 میلیون تقاضای مطلق وارد بازار شوند و چون تولید مسکن کم است قیمت مسکن افزایش خواهد یافت.