نحوه اجرا عامل ضعف ساخت و ساز در ساختمان هاست

محسن تهرانی زاده –استاد دانشگاه و کارشناس زلزله - در گفت‌وگو با ایسنا، درباره وضعیت ساخت ساختمان‌ها و مقاومت آن ها در برابر زلزله اظهار کرد: برای یک ساخت و ساز اصولی و فنی عوامل مختلفی وجود دارد که یکی از آن‌ها این است که ساختمان از نظر سازه‌ای براساس آیین نامه معتبر 2800ساخته شده باشد.وی افزود: درصدی از طراحی و ساخت ساختمان‌ها به معماری آنها بازمی گردد و اگر معماران از اصول زلزله اطلاعات کافی داشته باشند ساختمان هایی را طراحی می کنند که در مقابل زلزله مقاومت لازم را داشته باشند.

تهرانی زاده با بیان این‌که اگر ساختمانی از نظر معماری وضعیت متقارن نداشته باشد نمی توان انتظار مقاومت در برابر زلزله را از آن ساختمان داشت گفت: یک ساختمان متقارن با اصول فنی درستی ساخته می‌شود.

این استاد دانشگاه در ادامه تاکید کرد: مصالح ساختمانی که در ساختمان‌ها به کار برده می شوند اگر استاندارد نباشند هر چقدر هم که طراحی درست صورت گرفته باشد ، در صورت پایین بودن کیفیت مصالح میزان مقاومت ساختمان در برابر زلزله کاهش می یابد.وی با اشاره به این‌که یکی از مواد تشکیل دهنده بتن ، سیمان است گفت: اگر سیمان استاندارد نباشد یعنی اگر کارخانه سیمان در روند ساخت استانداردهای لازم را رعایت نکرده باشد چسبندگی لازم وجود نخواهد داشت و این یکی ازمواردی است که بسیار اثرگذار است.

تهرانی‌زاده با تاکید بر این‌که مصالح دومین پارامتر بسیار مهم در روند ساخت ساختمان است افزود: سومین پارامتر نحوه اجراست.وی ادامه داد: اگر مسائل اول و دوم به درستی انجام شود اما جزییات اجرایی با توجه به نقشه درست اجرا نشود باعث بروز مشکلات می شود.

کارشناس زلزله با اشاره به این‌که در حال حاضر نحوه اجرا ضعف ساخت و ساز در ساختمان ها به شمار می آید گفت: کارگران فاقد مهارت وجود دارند که با درست انجام ندادن وظایف خود در اجرای کار اخلال ایجاد می کنند.وی با تاکید بر این‌که همه مراحل اجرا در ساختمان مهم است گفت: نظارتی که در نظر گرفته می‌شود نیز مهم است و در حال حاضر کنترل کیفیت درست و صحیح مورد نظر قرار ندارد.

استاد دانشگاه با بیان این‌که همه عوامل ذکر شده باید به صورت کامل مانند یک بسته به هم پیوسته در نظر گرفته شوند تصریح کرد: اگر در روند هر گونه از مراحل اخلالی ایجاد شود در نهایت باعث کاهش مقاومت ساختمان ها در برابر زلزله می شود.رییس کمیته بازنگری و ویرایش آئین نامه 2800 با بیان این‌که آیین نامه طراحی ساختمان در برابر زلزله تا امروز چهار بار ویرایش شده است گفت:‌این آیین نامه از سال 1350 تحت عنوان مقررات 519 وجود داشته است.وی تاکید کرد:‌این آیین نامه براساس آیین نامه های معتبر دنیا به عنوان یک الگوی مناسب مدنظر قرار گرفته و ویرایش شده است.

تهرانی زاده با بیان این‌که ساختمان هایی که براساس این آیین نامه ساخته شده باشند در برابر زلزله مقاوم هستند گفت: متاسفانه ساختمان هایی وجود دارد که قدیمی بوده و مهندسی ساز نیستند.وی افزود: ساختمان ها اکثرا مسکونی ،در شهرهای تهران و دیگر شهرهای کوچک و حتی روستاها نیز وجود دارند که بر مبنای آیین نامه خاصی ساخته نشده اند و در برابر زلزله بسیار آسیب پذیر هستند.

رییس کمیته بازنگری و ویرایش آئین نامه 2800 با اشاره به این‌که اکثر ساختمان هایی که عمر بالای 40 سال دارند به هیچ وجه در برابر زلزله ایستایی ندارند گفت: ساختمان های جدیدی که ساخته شده اند براساس آیین نامه ساختشان صورت گرفته است.

این استاد دانشگاه در ادامه در پاسخ به این سوال که ساختمان هایی که درحال حاضر ساخته شده اند باید چه راه چاره ای در نظر گرفت گفت: بحث مقاوم سازی بحثی است که از 10 سال گذشته مطرح شده و دستورالعمل هایی برای آن در نظر گرفته شده تا مقاوم سازی شوند.

تهرانی زاده با اشاره به این‌که در اولین گام آسیب پذیری آن ها در نظر گرفته می شود و در مراحل بعدی مقاوم سازی در نظر گرفته می شود تاکید کرد: این روش راهی است که در حال حاضر می تواند به عنوان نهضت اساسی در نظر گرفته شود و همه سازمان ها و ارگان‌ها آن را مدنظر قرار دهند.وی با بیان این‌که در بعضی ساختمان ها هزینه مقاوم سازی از تخریب و ساختن دوباره بیشتر است گفت: وضعیت کنونی ساخت و ساز نسبت به 10 سال گذشته تغییرات عمده ای را تجربه کرده است.

رییس کمیته بازنگری و ویرایش آئین نامه 2800 با اشاره به این‌که ساخت ساختمان ها در حال حاضر به سمت صنعتی سازی پیش رفته است تصریح کرد: نظارت و کنترل بیشتری به وجود آمده اما هنوز هم به دلیل ضعف در سازمان اجرایی مان شاهد مشکلاتی هستیم.

تهرانی زاده با اشاره به این‌که خاک برداری های بسیار بزرگ باعث تخریب ساختمان های اطراف و ایجاد خسارات زیادی شده است گفت: نحوه ساخت و ساز در این زمینه بسیار مهم است که هر چه عمق خاک برداری ها بیشتر باشد باید مسائل ایمنی به دقت بیشتری رعایت شود.وی خاطرنشان کرد: اکثر ساختمان هایی که در حال ساخت است با توجه به آیین نامه ساخته می شود اما ممکن است همه مواردی که در آیین نامه وجود دارد رعایت نشود.

تهرانی زاده با اشاره به این‌که آیین نامه 2800 یک آیین نامه اجباری است و به کلیه بخش های خصوصی و دولتی ابلاغ شده و باید اجرایی شود تصریح کرد: در غیر این صورت تخلف از قانون صورت گرفته است.وی تاکید کرد: همه مهندسان در زمینه اجرا و گروه های مجری باید تخصص لازم را درباره مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله کسب کنند