کاهش قیمت مسکن نتیجه تثبیت ارز

به گزارش صما، بازار مسکن، همواره یکی از بازارهایی بوده است که مدیریت آن برای دولت‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده است. سال‌هاست در اقتصادی همچون اقتصاد ایران که با تورم‌های بالا دست‌وپنجه نرم می‌کند، مسکن دیگر صرفاً یک کالای مصرفی محسوب نمی‌شود و مشخصا تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده است و افراد سعی می‌کنند برای در امان ماندن از تورم، دارایی‌های خود را به ملک تبدیل کنند.

از طرفی با توجه به عدم تناسب عرضه و تقاضایی که در این بازار خصوصا در دهه ۹۰ به وجود آمد، قیمت مسکن حتی در برهه‌هایی فراتر از تورم عمومی کشور بالا رفت به صورتی که در سال‌های اخیر جهش‌های قیمت مسکن بسیار عجیب و خارج از قاعده شده است.

اما در روزهای اخیر بازار مسکن نیز همچون بازار ارز و خودرو، دچار رکود سنگین و همچنین کاهش قیمت‌ها شده است. به‌عنوان مثال بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد در حال حاضر تمامی سرمایه‌گذاران از بازار مسکن شهر جدید پردیس عقب‌نشینی کرده‌اند و خریداران مصرفی نیز حضور پررنگی ندارند.

همچنین به دنبال افت قیمت‌ها در بازار مسکن شهر تهران، نرخ‌های پیشنهادی آپارتمان در شهرهای کرج، هشتگرد، پرند و پردیس نیز با افت مواجه شده و مالکان برای آنکه واحد خود را به فروش برسانند بعضا در قیمت‌های جدید نیز تخفیفی می‌دهند.

گفتنی است اگرچه برخی کارشناسان طرح اعمال مالیات بر خانه‌های خالی را علت عرضه خانه‌های خالی در بازار و به دنبال آن کاهش قیمت‌ها مطرح می‌کنند، اما باید خاطرنشان کرد که این طرح طبق گفته رئیس پیشین سازمان امور مالیاتی که مجری این طرح بود چندان موفق نبود. داوود منظور، رئیس سابق سازمان امور مالیاتی و رئیس کنونی سازمان برنامه‌وبودجه در یکی از اظهارنظرهای خود در مورد شناسایی خانه‌های خالی و لوکس اعلام کرده بود: یکی از دلایلی که باعث شده مالیات خانه‌های خالی و خانه‌ها و خودروهای گران‌قیمت به‌طور کامل محقق نشود، ضعف اطلاعاتی است که سازمان امور مالیاتی باید از دستگاه‌های تولیدکننده اطلاعات دریافت کند.

همچنین از طرفی میزان اندک مالیات وصول‌شده از خانه‌های خالی نیز بر مدعای بالا صحه می‌گذارد و ثابت می‌کند که اعمال سیاست مالیات بر خانه‌های خالی نمی‌تواند دلیل اصلی ریزش قیمت مسکن باشد.

اما اگر بخواهیم به دنبال دلیل افت قیمت مسکن در این روزها بگردیم، قطعا باید ابتدا به دلایل ثبات نرخ ارز بپردازیم. لازم به ذکر است ریشه‌های ثبات نرخ ارز و آرام شدن نوسانات ارز در یک ماه اخیر نیز مشخصا ریشه در اعمال سیاست تثبیت ارزی بانک مرکزی دارد.

مشخص است که یکی از ابزار‌های مهم کنترل تورم، مدیریت نرخ ارز است، چراکه در اقتصادی مانند اقتصاد ایران که طی دهه‌ها وابستگی زیادی به دلار پیدا کرده است و بسیاری از کالا‌ها بر اساس نرخ ارز قیمت‌گذاری می‌شوند، افزایش نرخ ارز ناگزیر به افزایش قیمت کالا‌ها و تورم منجر می‌شود. همچنین تجربه دهه ۹۰ و همچنین یکی دو سال اخیر به‌خوبی نشان داده است که تثبیت نرخ ارز (به‌عنوان محرک اصلی انتظارات تورمی)، رشد قیمت در سایر بازارهای دارایی را متوقف می‌کند.

گفتنی است بانک مرکزی با اتخاذ سه سیاست بازگشت ارزهای صادراتی با نرخ کشف‌شده ارز، کاهش نرخ تسعیر جهت کشف قیمت پایه محصولات عرضه‌شده در بورس کالا و واردات کالاهای اساسی با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی عملا توانسته افسار رشد نرخ ارز را بکشد؛ بنابراین همان‌طور که بارها در اقتصاد ایران تجربه شده است، وقتی نرخ ارز تثبیت شده و در کانال نزولی قرار می‌گیرد مستقیما بر روی کاهش انتظارات تورمی تاثیرگذار است و با کاهش انتظارات تورمی، مشخصا قیمت سایر کالاها در بازارهای موازی با کاهش همراه خواهد شد.