از خورشید، باد و جلبک انرژی بگیرید!

95 درصد انرژی کشور  وابسته به سوخت های فسیلی

رییس نخستین همایش ملی بومی سازی فناوری های نوین انرژی می گوید: در حال حاضر 95 درصد تولید انرژی الکتریکی در کشور توسط سوخت های فسیلی مانند گاز و گازوئیل انجام می شود این در حالی است که متوسط جهانی مصرف سوخت های فسیلی در تولید انرژی الکتریکی فقط 15 درصد است. علی متولی زاده  در نخستین همایش ملی بومی سازی فناوری های نوین انرژی می افزاید: جمهوری اسلامی ایران در بسیاری از شاخص های توسعه در منطقه مقام اول را به خود اختصاص داده که از آن جمله می توان به توانمندی 100 درصدی در طراحی و اجرای تجیهزات برق در کشور اشاره می کند.

وی می افزاید: بیش از 97 درصد نیروگاههای بزرگ تولید برق و شبکه های توزیع توسط متخصصان داخلی طراحی و تولید می شود و ایران بزرگترین تولید کننده برق منطقه است.متولی زاده با اشاره به لزوم استفاده از انرژی های تجدید پذیر در کشور می گوید: به ازای تولید سه کیلو وات انرژی الکتریکی از طریق انرژی های نو یک لیتر گازوئیل ذخیره می شود .وی با اشاره به راه اندازی نیروگاه بادی بینالود در استان خراسان رضوی اظهارداشت: این نیروگاه به تنهایی با ظرفیت 3 /28 مگاوات سالانه 60 میلیون کیلووات انرژی الکتریکی تولید می کند که این مقدار معادل صرفه جویی 15 میلیون سوخت مایع و جلوگیری از انتشار 45 هزار تن گازهای آلاینده به هوا می شود.وی در پایان با تاکید بر اجرای سیاست های حمایتی برای توسعه استفاده از انرژی های نو خاطرنشان می کند: ‌فناوری های نو در تولید انرژی به راحتی قابل بومی سازی و علاوه بر اشتغالزایی بسیار بالا مستلزم سرمایه گذاری کمتر نسبت به دیگر انرژی هاست.

وابستگی به انرژی های فسیلی باید کم شود

اما مصطفی کشکولی در آیین گشایش نخستین همایش ملی بومی سازی فناوری های نوین انرژی در نمایشگاه بین المللی مشهد می افزاید: میزان صادرات گاز کشور تا پایان برنامه پنجم توسعه باید به 180 میلیون متر مکعب در سال برسد.وی در مورد وضعیت صنعت گاز در کشور خاطرنشان می کند: در حال حاضر 13 پالایشگاه تولید گاز به همراه 210 شبکه انتقال گاز، گاز شهری را به 930 شهر و 12 هزار و 700 روستا انتقال می دهند.معاون مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران یادآور شد که درحال حاضر سهم تجارت گازایران در جهان یک درصد است ولی این میزان باید در افق چشم انداز توسعه به 10 درصد برسد.وی بر لزوم مدیریت مصرف گاز در داخل کشور تاکید می کند و می گوید:تنها با افزایش سهم تولید گاز در کشور نمی توان به افق صادرات 10 درصد گاز دست یابیم وبلکه باید مصرف خانگی گاز در کشور به درستی مدیریت شود.کشکولی می افزاید: همچنین باید در کشور طرح جامع انرژی وجود داشته باشد که براساس آن بتوان طرح جامع گاز رسانی و دیگر انرژی ها نیز مشخص شود و از سوی دیگر باید استفاده از انواع انرژی را در کشور گسترش داد تا ازاین طریق مصرف انرژی تنها به برخی از انرژی ها محدود نشود.وی استفاده از توربین های انبساطی، جلوگیری از هدررفت انرژی و افزایش راندمان نیروگاه های تولید انرژی را از روش های افزایش سهم تولید در انرژی دانست.

نیروگاه های تجدیدپذیر کوچک راه اندازی می شود

دبیر نخستین همایش بومی سازی فناوری های نوین انرژی از ایجاد نیروگاه ها ی تجدیدپذیر کوچک در کشور خبر می دهد و می گوید: در این طرح برای هر ساختمان یک مولد خورشیدی نصب می شود که این مولدها بدون باتری کار می کنند و متصل به شبکه هستند.به گزارش پنجره ایرانیان، مصطفی رجبی در جمع خبرنگاران خاطرنشان می کند : ایران بر روی کمربند خورشیدی قرار دارد به طوری که در اغلب مناطق کشور بیش از 70 درصد از انرژی تابشی خورشید قابل استحصال است.وی می افزاید: تنها در شهر مشهد 300 روز خورشیدی وجود دارد که پنج برابر کشورهای اروپایی است؛ از سوی دیگر نیمه شمالی کشور نسبت به نیمه جنوبی دارای دمای محیطی کمتر است و این امر موجب تلف شدن کمتر انرژی می شود.وی همچنین از راه اندازی نیروگاه های خصوصی در شرق کشور خبر داده و می افزاید: 40 درصد این نیروگاه ها توسط متخصصان داخلی راه اندازی می شود و مقرر شده است که در سال های آینده اغلب بخش های نیروگاه های خورشیدی توسط متخصصان داخلی نصب و راه اندازی شود.رجبی اظهار می دارد: یکی از سیاست های کشور حمایت از بخش خصوصی در ساخت نیروگاه های بزرگ است . در این زمینه باید مشارکت مردمی در استفاده از انرژی های تجدیدپذیر افزایش یابد.وی تصریح می کند: در حال حاضر سالانه 22 میلیارد لیتر سوخت مایع در کشور مصرف می شود که این مقدار دارای ارزش 22 میلیارد تومان است.رجبی می گوید: میزان استفاده از سوخت های فسیلی با استفاده هرچه بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر به شدت کاهش می یابد و علاوه براین کاهش آلایندگی محیط زیست خواهیم داشت. این کارشناس انر‍ژی می گوید: تعداد هشت توربین بادی در منطقه خواف شناسایی شده که سازمان انرژی های نو اعلام کرده است که می توان از احداث این توربین ها 20 هزارمگاوات انرژی استحصال کرد.مصطفی رجبی مشهدی با اشاره به موقعیت انرژی بادی در ایران می گوید: ایران دارای جایگاه ممتازی در انرژی بادی به ویژه در منطقه شرق کشور است، برای مثال سرعت باد در منطقه خواف 10 متر بر ثانیه و در منطقه بینالود 8 متر بر ثانیه است.

وی می افزاید: نیروگاه های انر‍ژی های تجدید پذیر در ایران 100 مگاوات در سال انرژی تولید می کند و این در حالی است که تا پایان برنامه پنجم توسعه می بایست سه درصد از انرژی های مورد استفاده کشور از منابع تجدید پذیر استحصال شود.وی خاطرنشان می کند: ایران به طور متوسط هشت برابر کشورهای توسعه یافته و پرجمعیت انرژی مصرف می کند که با مدیریت صحیح آن و تولید انرژی ها نو می توانیم به توسعه پایدار و حفظ سرمایه‌های ملی و اشتغالزایی پیش برویم.رجبی موقعیت کشور در بهره مندی از انرژی خورشیدی و بادی را ممتاز دانست و خاطرنشان می کند: در برخی از شهرهای ایران به طور متوسط 300 روز آفتابی است و این در حالی است که در کشورهای اروپایی تعداد روزهای آفتابی 50 تا 60 روز است؛ در مناطق مرکزی مهم ایران 2 هزار ساعت تابش مفید نورخورشید وجود دارد که این رقم در کشورهای اروپایی مانند آلمان 800 ساعت است.

وی با بیان اینکه دیگر کشورهای اروپایی در مقایسه با ایران دارای وضعیت مناسبی برای استحصال انر‍ژی بادی و خورشیدی ندارند اظهار داشت: فقط در آلمان در یک روز با بیشترین راندمان تولید انرژی خورشیدی 22 هزار مگاوات برق خورشیدی تولید می شود که این رقم معادل تولید انرژی الکتریکی از طریق معادل ظرفیت 20 راکتور هسته ای هزار مگاواتی است. دبیر نخستین همایش فناوری های نوین انرژی خاطرنشان می کند: هر یک کیلووات سلول خورشیدی 2 مگاوات انرژی تولید می کند که در این صورت 670 لیتر سوخت صرفه جویی می شود.

تولید سالانه 1000 مگاوات انرژی با نیروگاه های تجدیدپذیر

اما مدیر عامل سازمان انرژی های تجدید پذیر(سانا) می گوید: در حال حاضر سالانه 1000مگاوات انرژی در کشور از طریق نیروگاه های تجدیدپذیر تولید می شود . یوسف آرمودلی در جمع خبرنگاران در مورد قیمت خرید انرژی های تجدیدپذیر می گوید: قیمت خرید تضمینی هر کیلووات ساعت انرژی تجدید پذیر در ساعت های اوج مصرف 130 تومان و در ساعت های کم بار 90 تومان برآورد شده است که این رقم با نرخ ارز و تورم تغییر می کند.وی می افزاید: برای مثال با افزایش قیمت دلار، ضرایب اعمال شده در خرید تضمینی انرژی های تجدیدپذیر نیز افزایش می یابد.

مدیر عامل سازمان انرژی های تجدید پذیر تاکید می کند: هم اکنون 300 میلیون کیلووات ساعت انرژی الکتریکی از طریق نیروگاه های تجدید پذیر در کشور به شبکه انرژی تزریق می شود.وی خاطرنشان می کند که ایران از فروردین ماه امسال عضو سازمان انرژی های نو شده است . این فرآیند از سه سال گذشته آغاز شده است و پس از طی مراحل مختلف ایران در زمره 150 کشور عضو سازمان انرژی های نو قرار گرفت .آرمودلی یادآور شد : دبیرخانه سازمان انرژی های نو در ابوظبی قرار دارد و ایران یکی از اعضای اصلی در شکل گیری ارکان مختلف و تنظیم دستورالعمل ها و بخش آموزش این سازمان است .مدیرعامل سانا از ساخت توربین 660 کیلوواتی در کشور خبر داد و می گوید: این توربین ها در شهرهای مشهد، تبریز، شیراز،‌زابل و سرعین اردبیل نصب شده است.این توربین ها به طور صد درصد بومی تولید شده است و تقاضای صادرات آنها نیز وجود دارد .

وی می افزاید : دانشگاه فردوسی مشهد تولید توربین های هواخورشید در اندازه های مختلف از 10 کیلووات تا 660 کیلووات را برنامه ریزی کرده است .زیرا استفاده از انرژی های تجدیدپذیر نقش مهمی در کاهش استفاده از سوخت های فسیلی خواهد داشت به طوری که سرعت باد در خراسان جنوبی 9 متر بر ساعت است و با به کارگیری توربین در این منطقه می توان سالانه 6 میلیون کیلووات برق تولید کرد که این رقم معادل استفاده از 2 میلیون لیتر گازوئیل در سال است.مدیرعامل سازمان انرژی های نو می گوید: به ازای تولید هر مگاوات انرژی تجدیدپذیر در کشور 15 فرصت شغلی ایجاد می شود و نیز به ازای تولید هر کیلووات انرژی تجدیدپذیر هشت کیلوگرم از آلاینده های محیطی کاسته می شود.وی خاطرنشان می کند : تا سال 2020 باید 20 درصد انرژی از طریق منابع تجدیدپذیر تامین شود. در آینده معیارهای پیشرفت و توسعه یک کشور میزان استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و کاهش استفاده از سوخت های فسیلی خواهد بود .

از جلبک هم می توان انرژی گرفت

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد می گوید: برای استفاده از جلبک به عنوان سوخت نیازی به سرمایه گذاری در حد یک پالایشگاه نیست و از آن می توان به عنوان سوخت نیروگاه های نیمه متمرکز استفاده کرد.حسین احمدزاده در حاشیه نخستین همایش ملی فناوری های نوین انرژی در مشهد ، درجمع خبرنگاران توصیه می کند که سوخت مورد نیاز یک منطقه توسط جلبک های همان منطقه تولید و مصرف شود تا در هزینه حمل و نقل صرفه جویی صورت گیرد.استاد سابق دانشگاه کالیفرنیای آمریکا درخصوص دریافت انرژی از جلبک ها اظهار داشت: فرایند دریافت انرژی از جلبک ها برای نخستین بار در دانشگاه پلی تکنیک کالیفرنیا در سال 1970 آغاز شد. تا قبل از این سال ها برای رشد و نمو جلبک ها باید غذا تهیه می شد که این کار مقرون به صرفه نبود.

وی می افزاید: پس از مطالعات انجام شده، بعد از سال 1970 میلادی جلبک ها برای رشد و نمو در پساب های شهری و صنعتی قرار داده شدند که این روش صرفه اقتصادی به دنبال داشت.عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد می گوید: نتایج یاد شده توسط یک گروه تحقیقاتی طی سال های 2005 تا 2010 میلادی در دانشگاه کالیفرنیای آمریکا با هزینه پنج میلیون دلار به دست آمده است.احمد زاده خاطرنشان می کند که جلبک های موجود در پساب های شهری و صنعتی علاوه بر رشد و نمو سبب شدند که پساب های صنعتی با هزینه پایین، تصفیه شود. به گفتهه این پژوهشگر، هزاران گونه متفاوت جلبک در دنیا وجود دارد که هرکدام دارای ویژگی های خاص خود است، برای مثال برخی از جلبک ها در تولید منابع غذایی، لوازم بهداشتی و آرایشی و گونه های دیگر در تولید سوخت کاربرد دارد.

احمدزاده خاطرنشان می کند: جلبک ها در هر مکان جغرافیایی دارای ویژگی های خاصی هستند که باید با ارزیابی دقیق علمی در سطح صنعتی استفاده شوند.وی با اشاره به دسته بندی جلبک ها خاطرنشان می کند: در بسیاری از مراکز علمی و تحقیقاتی دسته بندی جلبک ها براساس شکل انجام می شود ، اما دسته بندی جلبک ها باید با استفاده از طبقه بندی دی.ان.ای صورت گیرد.

نشریه پنجره ایرانیان، سال پنجم ، شماره 57 ، تیرماه 1391