ارزیابی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از بازار مسکن چگونه است؟ آیا زاویه دید نمایندگان مردم در خانه ملت با نگاه کارشناسان و تحلیل گران همخوانی دارد؟ منصور آرامی، مهناز بهمنی، احمدعلی مقیمی، جعفر قادری و مجید جلیل سرقلعه از جمله نمایندگان مجلس هستند که در یک ماه اخیر در اظهارنظرهای جداگانه به ارزیابی وضعیت بازار مسکن از زوایای مختلف پرداختند. اینکه راه خروج بازار از رکود کدام است؟ نوسان بازار ارز چه تاثیری بر بازار مسکن داشته است؟ آیا پیشنهاد افزایش وام ساخت مفید است یا نه؟ ضعفهای بازار مسکن در حال حاضر چیست و ... آنچه میخوانید تحلیل بازارمسکن از نگاه نمایندگان مجلس شورای اسلامی است.
راه خروج کدام است؟
عضو کمیسیون عمران گفت: تنها راهکار خروج بازار مسکن از وضعیت رکود ورود بخش خصوصی و ارائه تسهیلات به این بخش است. منصور آرامی با بیان اینکه وضعیت بازار مسکن هر2 هفته یکبار در کمیسیون عمران مجلس مورد بحث و بررسی میشود، گفت: وضعیت بازار مسکن داخلی مسکن ویژه تهران و مسکن مهر در شهرهای جدید به طور مداوم در کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی بررسی میشود. آرامی با اشاره به رکود بازار مسکن گفت: نبود برنامه ریزی مناسب و عرضه کافی مسکن رکود را در این بازار ایجاد کرده است. نماینده هرمزگان با بیان اینکه ورود بخش خصوصی نقش موثری در بازگشت به بازار مسکن دارد افزود: ارائه تهسیلات مناسب و تشویق بخش خصوصی به ساخت و ساز بیشتر در تنظیم بازار مسکن موثر است. عضو کمیسیون عمران در خصوص افزایش قیمت مسکن مهر گفت: ساخت مسکن مهر با قیمت ثابت در شرایط فعلی اقتصاد کشور امکان پذیر نیست. آرامی در ادامه خاطر نشان کرد: نوسانات ارزی و افزایس قیمت مصالح ساختمانی افزایش بی رویه قیمت مسکن رکورد را برای بازار مسکن به وجود آورده است.
فرصت طلبان در کمین بازار مسکن
اما عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به گران شدن مصالح ساختمانی و نوسانات نرخ ارزبر بازار مسکن گفت: متاسفانه همیشه عدهای فرصتطلب از نوسانات یک بازار مانند بازار ارز به نفع خود استفاده کرده و این التهابات را به بازاری مانند بازار مسکن منتقل میکنند. مهناز بهمنی اظهار داشت: متاسفانه نوسانات نرخ ارز در بازار مسکن نیز رسوخ و نفوذ کرده و یک نوع تورم انتظاری را در این بازار ایجاد کرده است. نماینده مردم سراب و مهربان در مجلس شورای اسلامی در ادامه افزود: در حال حاضر التهابات بازار ارز رو به کاهش است و امیدواریم به دنبال این موضوع از نوسانات بازار مسکن به ویژه اجاره بهای بالا نیز کاسته شود. وی اضافه کرد: متاسفانه همیشه عدهای فرصتطلب از نوسانات یک بازار مانند بازار ارز به نفع خود استفاده کرده و این التهابات را به بازاری مانند بازار مسکن منتقل میکنند. بهمنی با بیان اینکه در حال حاضر بازار خرید و فروش مسکن راکد است، یادآور شد: البته در این شرایط بازار رهن و اجاره خانه اندکی ملتهب بوده و قیمت اجارهبها همچنان رو به افزایش است.
این نماینده مجلس نهم نبود نظارت بر بازار مسکن را از دلایل آشفتگیهای این بازار دانست و عنوان کرد: در ماههای اخیر افزایش قیمت انواع مصالح ساختمانی نیز تاثیر منفی خود را بر بازار مسکن برجا گذاشته و موجب شده قیمت مسکن با یک افزایش شدید مواجه شود. وی با اشاره به وجود قانونی مبنی بر فروش خانههای سازمانی تحت نظارت و تصدی وزارت راه و شهرسازی اظهار داشت: تاکنون این قانون اجرا نشده و این در حالی است که اگر این قانون اجرا شود میتواند به کاهش التهابات بازار مسکن کمک کند. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بر خانههای زیر نظر وزارت راه و شهرسازی باید نظارت بیشتری انجام شود، گفت: در همین راستا وزیر راه و شهرسازی باید درخصوص ایمنی و فروش نرفتن خانههای تحت نظارت این وزارتخانه به مجلس پاسخگو باشد و دلایل این موضوع را برای وکلای ملت تشریح کند.
افزایش وام ساخت رونق ایجاد نمیکند
نایب رییس کمیسیون عمران گفت: افزایش وام ساخت مسکن از 25 به 40 میلیون تومان حاوی گروهی از دلایل برای رشد قیمتها در بخش مسکن است. احمدعلی مقیمی گفت: درخواست بانک مسکن به بانک مرکزی برای افزایش وام مسکن از 25 به 40 میلیون تومان به معنای کاهش ارزش ریال، افت قدرت خرید مردم و افزایش تورم است. وی افزود: افزایش وام ساخت مسکن یعنی پذیرش رسمی تورمی معادل 15 میلیون تومان در بخش مسکن. وی با اشاره به آثار افزایش 15 میلیون تومانی وام ساخت مسکن، گفت: حتی در صورت موافقت بانک مرکزی با افزایش وام ساخت مسکن از 25 به 40 میلیون تومان باز اتفاق خاصی نخواهد افتاد؛ چراکه افزایش چند برابری قیمت مصالح ساختمانی قدرت خرید متقاضیان خرید مسکن را به شدت کاهش داده است. نایب رییس کمیسیون عمران افزود: افزایش 15 میلیون تومانی وام ساخت مسکن تاثیر چندانی در افزایش قدرت خرید مردم و تحول در بخش مسکن نخواهد داشت به بیان دیگر 40 میلیون تومان امروز همان کارکرد 25 میلیون تومان را دارد؛ بنابراین این اقدام بانک مسکن رونق ویژهای در بخش مسکن به وجود نخواهد آورد. وی کنترل قیمت مصالح ساختمانی و مهار رشد قیمت در بخش مسکن را لازمه اثر گذاشتن افزایش وام ساخت مسکن دانست و افزود: ساماندهی صدور پروانههای ساختمانی، تامین نقدینگی کافی و عرضه زمینهای 99 ساله توسط وزارت مسکن و شهرسازی به همراه افزایش وام ساخت مسکن در افزایش توانایی مالی متقاضیان خرید مسکن موثر است.
نماینده مردم بهشهر افزایش وام ساخت مسکن را موجب افزایش نقدینگی و افزایش نقدینگی را حاوی گروهی از دلایل برای رشد قیمتها در بخش مسکن دانست و افزود: تاثیر روانی افزایش وام ساخت در کنار آثار واقعی گرانی اجزای ساخت از جمله هزینههای مربوط به مصالح ساختمانی، شهرداری، دارایی و سایرهزینههای مرتبط با بخش مسکن ایجاب میکند، مدیران بانکی سراغ گروهی از کارشناسان اقتصادی بروند تا با همفکری با آنان برای بخش مسکن تصمیمگیری کنند. وی تعمیم افزایش وام ساخت مسکن از بانک مسکن به سایر بانکهای دولتی و خصوصی را توام با مقاومت مدیران بانکی دانست و افزود: بانکهای کشور به ویژه بانکهای دولت توانایی مالی لازم برای افزایش تسهیلات ساخت و ساز مسکن را ندارند از این رو در صورت تعمیم این تصمیم بانک مسکن به سایر بانکها قطعا مقاومت آنها را در پی خواهد داشت. وی یادآور شد: با فرض افزایش 15 میلیون تومانی وام ساخت، به دلیل تغییرات لحظه به لحظه قیمت مصالح ساختمانی و ثابت نبودن قیمتها رونق ساخت یا اتفاق نخواهد افتاد و یا بسیار محدود خواهد بود.
یارانه مسکن مهر را بدهید
یک عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با بیان اینکه گران شدن مصالح ساختمانی تاثیر خود را در قیمت مسکن مهر برجا گذاشته است، گفت: قرار نیست با هزینه پیمانکاران برای مردم مسکن مهر احداث کنیم و دولت میتواند برای جبران افزایش قیمت مسکن ناشی از رشد نرخ مصالح ساختمانی یارانه پرداخت کند. جعفر قادری اظهار داشت: باید قیمت واحدهای مسکن مهر متناسب با تغییرات نرخ مصالح ساختمانی تعیین شود تا پیمانکاران و انبوه سازان متحمل ضرر و زیانی نشوند و به متقاضیان نیز فشاری وارد نشود. نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی افزود: قرار نیست با هزینه پیمانکاران برای مردم مسکن مهر احداث کنیم و دولت میتواند برای جبران افزایش قیمت مسکن ناشی از رشد نرخ مصالح ساختمانی یارانه پرداخت کند.
وی با اشاره به گران شدن انواع مصالح ساختمانی در ماههای اخیر تصریح کرد: این گرانی مصالح ساختمانی تاثیر خود را در قیمت مسکن مهر برجا گذاشته است اما باید مسئولان فکری برای جبران این مابه التفاوت انجام دهد اما ضرر و زیان آن را نباید پیمانکاران و انبوه سازان و همچنین مردم پرداخت کنند. این نماینده مردم در مجلس نهم اضافه کرد: عملا باید شرایطی به وجود بیاوریم و به سمت و سویی حرکت کنیم که قیمت واحدهای مسکن مهر تغییر نکند و دارای ثبات باشد اما اگر قرار باشد قیمت مسکن مهر افزایش پیدا کند، باید مسئولان راهی برای جبران این موضوع بیابند. قادری با تاکید بر اینکه توسعه اقتصادی نباید به قیمت تضعیف توان و جایگاه انبوه سازان پیمانکاران تمام شود، یادآور شد: باید توان و جایگاه انبوه سازان و پیمانکاران مسکن مهر حفظ شود تا در فرآیند توسعه کشور از ظرفیت آنها استفاده شود. عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی آماده نبودن زیرساختهایی مانند آب، برق و گاز را از ایرادات و اشکالات اساسی مسکن مهر دانست و گفت: نبود نظارت از سوی دستگاههای نظارتی و پیش بینی نشدن اعتبار و بودجه موجب شده تا تامین زیرساختهای مسکن مهر با اشکالات عمده ای همراه شود.
نظارت بر بازارمسکن ضعیف است
عضو کمیسیون عمران مجلس با انتقاد از نبود نظارت در بازار مسکن گفت: در حالی که مسکن جزء سبد زندگی مردم است بازاری رها شده دارد و همانطور که نظارت لازم بر قیمت کالاها انجام نمیشود، نظارت بر بازار مسکن نیز مغفول مانده است. مجید جلیل سرقلعه، اظهار داشت: در ماههای اخیر افزایش قیمت کالاها و بروز نوسانات شدید در بازار ارز و طلا موجب شد که قیمت اجاره بها افزایش یافته اما در بازار خرید و فروش مسکن رکود به وجود آمد. نماینده مردم لردگان در مجلس شورای اسلامی در ادامه افزود: ممکن است پس از کاهش نوسانات بازار ارز و طلا رکود بیشتری در خرید و فروش مسکن پیش آید اما به طور قطع قیمت رهن و اجاره خانه کاهش نخواهد یافت. وی با انتقاد از نبود نظارت در بازار مسکن تصریح کرد: در حالی که مسکن جزء سبد زندگی مردم است بازاری رها شده دارد و همانطور که نظارت لازم بر قیمت کالاها انجام نمیشود، نظارت بر بازار مسکن نیز مغفول مانده است. سرقلعه با اشاره به تاثیر گران شدن مصالح ساختمانی بر افزایش قیمت مسکن گفت: در ماههای اخیر افزایش قیمت انواع مصالح ساختمانی تاثیر منفی خود را بر بازار مسکن برجا گذاشته است. این نماینده مجلس نهم اعمال مالیات بر بخشهای مختلف مسکن را از جمله راههای کنترل این بازار دانست و یادآور شد: این مالیات میتواند شامل مالیات بر افزایش قیمت مسکن، مالیات بر اراضی گران قیمت، مالیات بر خانههای خالی و مالیات بر معاملات مسکن باشد. عضو کمیسیون عمران مجلس لازمه اعمال مالیات بر بازار مسکن را ایجاد بانک اطلاعاتی و فراهم بودن زیر ساختها عنوان کرد و گفت: متأسفانه در مورد بانک اطلاعاتی و زیر ساختهای مسکن دچار نقصان جدی هستیم و همین موضوع نظارت بر این بازار را با مشکل مواجه میکند.
ماهنامه پنجره ایرانیان – شماره63-