موانع تولید با این لایحه برداشته می‌شود؟

دولت دکتر حسن روحانی، رییس جمهور با رویکرد و شعار تدبیر و امید سرانجام یک سال پس از در اختیار داشتن قوه مجریه و کالبدشکافی چالش‌ها و تهدیدهای پیش روی اقتصاد ایران، برنامه خود برای خارج کردن اقتصاد ایران از رکود به ارث‌گذاشته شده توسط دولت محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهور پیشین را رونمایی و برای گرفتن اختیارات لازم، لایحه‌ای را به مجلس فرستاده که یک فوریت این لایحه به تصویب رسیده‌است. پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک این لایحه 30 ماده‌ای در صحن علنی مجلس برای تبدیل به قانون بررسی شود و پنجره ایرانیان با انتشار متن این لایحه با هدف اطلاع و آگاهی فعالان صنعت ساختمان و به ویژه صنعت در و پنجره ایران تلاش دارد تا حساسیت فعالان اقتصادی را نسبت به سرنوشت خود با اجرایی شدن این قانون را برانگیزاند. چرا که اکنون دولت امیدوار به تصویب لایحه پیشنهادی‌اش است و فعالان اقتصادی چشم‌انتظار آینده نشسته‌اند تا ببینند با این لایحه موانع تولید رقابت‌پذیر برداشته می‌شود و نظام مالی کشور شفاف خواهد شد. نکته قابل تامل در لایحه دولت با عنوان رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی اینکه در یکی از مواد آن تاکید شده است: به وزارت نفت اجازه داده می‌شود به منظور اجرای طرح‌های بهینه‌سازی، کاهش گازهای گلخانه‌ای و کاهش مصرف انرژی در بخش‌های مختلف ازجمله صنعت (با اولویت صنایع انرژی‌بر) و حمل ونقل عمومی و ریلی درون و برون شهری، ساختمان، توسعه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، گسترش استفاده از(CNG) با اولویت شهرهای بزرگ و مسیر راه‌های اصلی بین شهری و تولید خودروهای کم‌مصرف، برقی کردن چاه‌های کشاورزی، و تولید آب شیرین با رعایت قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (44)‌ قانون اساسی با متقاضیان و سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی با اولویت استفاده ازتجهیزات ساخت داخل، قرارداد منعقد کند.
سوال پنجره ایرانیان از فعالان صنعت در و پنجره ایران به ویژه انجمن‌های صنایع تولیدکنندگان پروفیل و کارفرمایان تولید در و پنجره یوپی‌وی‌سی ایران این است که برای سهم بردن از این اختیار وسیع و امتیازی که وزارت نفت برای بهینه‌سازی مصرف انرژی دارد، چه برنامه‌ای دارند؟ سوال دیگر اینکه آیا مشوق‌های مالیاتی و تدابیر دولت برای برداشتن موانع تولید از جمله تعیین تکلیف مطالبات سازمان تامین اجتماعی از کارفرمایان و جهت‌دادن تسهیلات بانکی به سمت سرمایه در گردش واحد‌های تولیدی از اثربخشی و کارآمدی لازم برخوردار است. متن کامل لایحه دولت را بخوانید و نقدها و نظرهای خود را با پنجره ایرانیان در میان بگذارید.

 توجیه دولت در دفاع از لایحه خروج از رکود
اقتصاد ایران هر چند طی سالهای 1391 و 1392 عملکردی نامطلوب و غیرقابل قبول از نظر رشد اقتصادی، تورم و بیکاری از خود نشان داده، اما رشداقتصادی «پایین» و «ناپایدار»، همراه با تورم بیش از 20 درصد، به عنوان مسایل مزمن عملکرد بلندمدت اقتصاد ایران، همواره مورد توجه کارشناسان و صاحبنظران بوده است. این نوع عملکرد، هم در مغایرت با ضرورت‌های ایجاد اشتغال در مقیاس بزرگ و هم در تعارض با ظرفیت‌های عظیم خدادادی و تاریخی مردم این سرزمین قرار دارد. انحراف از این عملکرد بلند مدت، در شکل مطلوب خود، در قالب تحقق رشد اقتصادی بیشتر و تورم کمتر، بطور معمول موقتی و عمدتا حاصل بهبود دسترسی به منابع ارزی حاصل از صادرات نفت خام، و در شکل نامطلوب خود، در قالب شرایط رکود تورمی، عمدتا بعلت بروز محدودیت در دسترسی به منابع ارزی حاصل از صادرات نفت خام، که یا بدلیل کاهش قیمت نفت و یا در تجربه اخیر، ناشی از بروز تحریم‌های ظالمانه بر علیه جمهوری اسلامی بوقوع پیوسته است.
عدم شناخت درست از عواملی که این وضعیت غیر قابل قبول اما پایدار را بوجود آورده، می‌تواند تکرار تجربیات ناموفق گذشته را که در تزریق بیشتر منابع بیرونی ارزی و پولی اشتراک داشته اند نتیجه دهد. حاصل این ارزیابی نادرست، عمیق تر شدن ناکارایی‌های بلند مدت اقتصاد و ضعف بهره‌وری بوده است. واقعیت اینست که ساختار بلند مدت اقتصاد ایران، سازگار با کارآفرینی و تقویت کننده تولید رقابت پذیر نیست.
چنین ساختاری را اگر غیرقابل تغییر تلقی کنیم، تولید و سرمایه گذاری تنها با دادن امتیازات ویژه (رانت) ممکن می‌شود که خود باعث بروز مسائل جدید خواهد شد. شرایط تحریم هرچند از آنجا که موانعی را از سوی دشمنان بناحق بر سر راه دسترسی به منابع برای کشور ما ایجاد کرده و ما موظفیم در باز پس‌گیری این حقوق از هیچ کوششی فروگذار نکنیم، اما از سوی دیگر فرصتی را فراهم آورده تا با دقت هرچه بیشتر، ضعف‌های درونی اقصاد کشور را مورد واکاوی قرار داده و بهبود شرایط را از طریق اعمال اصلاحات در ساختارها و نه با دست و پا زدن به عوامل کوتاه مدت و موقتی ایجاد کنیم.
سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، با تاکید بر رشد پویای درون زا و برون گرا و مقاوم در برابر مخاطرات خارجی، فرصتی تاریخی را فراهم آورده تا با شکل‌گیری اجماع و وفاق بر مبانی استوار و نه موقتی، بهبود شرایط را با اعمال اصلاحات بنیادی محقق سازیم. بروز شرایط رکود تورمی و دشواری‌های قابل توجه حاصل از آن در زندگی و معیشت مردم، انتظاری به‌حق و اجتماعی را بوجود آورده که می‌تواند پشتوانه ای قوی برای اجرای درست سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی باشد.
همراه شدن این شرایط با شکل‌گیری امید به بهبود در شرایط اقتصادی کشور پس از روی کار آمدن دولت یازدهم بشکل بارزی خود را در بوجود آمدن آرامش در بازارها و کاهش قابل توجه انتظارات تورمی منعکس ساخت و از طرف دیگر، آشکار شدن نقاط ضعف سیاست‌های مبتنی بر هرچه بیشتر ریالی‌کردن سرمایه‌های نفتی در دوران وفور، همه ‌تصمیم‌گیرندگان اعم از دولت و مجلس شورای اسلامی را در معرض یک پاسخگویی بزرگ و آزمونی تاریخی قرار داده است تا بتوانند از این فرصت استثنایی برای روی آوردن به سیاست‌های صحیح استفاده کنند.
دولت یازدهم با تحلیل عواملی که منجر به بروز شرایط حاضر شده است به این نتیجه رسید که مجموعه‌ای از عوامل، شرایط نامطلوب رکود تورمی دو سال اخیر را در اقتصاد ایران بوجود آورده است. دسته اول، به عنوان عوامل زمینه ای، به مواردی اشاره دارد که زمینه ساز بلند مدت عدم شکل گیری انگیزه برای تولید رقابت پذیر در کشور محسوب می‌شوند. دسته دوم به نحوه مدیریت درآمدهای نفتی در دوران وفور طی نیمه دوم دهه هشتاد و پیامدهای رکودی و تورمی آن مرتبط می‌شود. اعمال تحریم‌های ظالمانه بر علیه کشور و بروز محدودیت در دسترسی به امکانات بین‌المللی در گروه سوم قرار می‌گیرد. بررسی‌های بعمل آمده نشان داد که برطرف کردن نقش عوامل ذکر شده، سه نوع اقدام را ضروری می‌سازد. اول، پرداختن به رفع برخی موانع قانونی به عنوان زمینه سازهای بروز شرایط رکود و تورم، دوم، تغییر رویکرد خارجی کشور در مواجهه با مذاکرات هسته ای و فعال سازی این مذاکرات در مسیر برد - برد و بالاخره، اتخاذ «سیاست‌های» اصلاحی در زمینه‌های مختلف. رفع موانع ساختاری اقدامی بلندمدت بوده و جایگاه آن در اسناد بالادستی مانند برنامه‌های پنج‌ساله است. اما از آنجا که خروج از رکود و ایجاد تحرک در اقتصاد در کوتاهترین زمان ممکن، نیازمند اصلاح برخی قوانین و وضع برخی قوانین جدید بود، لایحه رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور برای طی تشریفات قانونی تقدیم می‌شود:
 این 30 ماده سرنوشت‌ساز را دنبال کنید
 ماده 1- به دولت اجازه داده می‌شود بدهی‌های قطعی خود به اشخاص حقوقی غیر دولتی را که در چارچوب مقررات قانونی مربوط تا پایان سال1392 ایجاد شده است، از محل مطالبات قطعی دولت (وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی) به میزانی که سالانه به صورت جمعی– خرجی در قوانین بودجه سنواتی منظور می‌شود، تسویه نماید. بدین منظور وزارت امور اقتصادی و دارایی، اسناد تعهدی خاصی را با عنوان اوراق تسویه خزانه صادر و در اختیار اشخاص حقوقی غیر دولتی طلبکار قرار می‌دهد.
این اسناد می‌تواند به منظور تسویه بدهی اشخاص یاد شده به دولت مورد استفاده قرار گیرد. چنانچه رقم مطالبات اشخاص حقوقی یاد شده از دولت بیشتر از مبلغ ردیف اعتباری مربوط باشد، معادل مجموع مطالبات قابل تسویه، به ارقام ردیف‌های جمعی– خرجی یاد شده منظور در جداول قانون بودجه سال مربوط اضافه می‌شود.
 ماده 2- به دولت اجازه داده می‌شود معادل مطالبات قطعی اشخاص حقوقی غیر دولتی از شرکت‌های دولتی را که تا پایان سال 1392 ایجاد شده است، با بدهی اشخاص یاد شده به دولت (وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی) تسویه کند. شرکت دولتی بدهکار و جایگزین شخص حقوقی موظف است طبق آیین‌نامه‌ای که به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد، مبلغ بدهی تسویه شده را به حساب درآمد عمومی مربوط واریز نماید.
 ماده 3- به دولت اجازه داده می‌شود عملیات اجرایی وصول مطالبات دولت (وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی) را در مواردی که واجد شرایط مذکور در مواد (1) و (2) این قانون می‌باشند، تا مبلغ بدهی قابل تسویه، طبق آیین‌نامه‌ای که به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد، تا پایان سال 1395 متوقف و محدودیت خروج مدیران اشخاص یادشده از کشور را به لحاظ بدهی‌های مذکور و در سقف مبلغ یاد شده مرتفع نماید.
تبصره - سازمان تامین اجتماعی مکلف است تا پایان سال 1395 از ممنوع الخروج نمودن کارفرما و توقیف ابزار و ماشین آلات تولید و مواد اولیه خودداری نماید.
 ماده 4- کلیه بانک‌ها و موسسات اعتباری موظفند از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون تا مدت سه سال (سالانه حداقل سی و سه درصد) از اموال و دارایی‏های مازاد بر حد مجاز (اعم از منقول، غیرمنقول، سهام و سرقفلی) را براساس مصوبات شورای پول و اعتبار که به تملک آنها و شرکت‌های تابعه درآمده است، واگذار نمایند. منظور از شرکت‌های تابعه مذکور شرکت‌هایی هستند که بانک‌ها و موسسات اعتباری به صورت مستقیم یا غیرمستقیم مالک بیش از پنجاه درصد سهام آن بوده یا اکثریت اعضای هیأت مدیره آن را تعیین نماید. در صورت عدم انجام تکالیف موضوع این ماده، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با اخطار قبلی، نسبت به اعمال مجازات‌های قانونی از جمله ماده (44) قانون پولی و بانکی کشور اقدام خواهد نمود. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مسئولیت حسن اجرای این ماده را بر عهده دارد. در اجرای این ماده وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است ظرف مدت یادشده مطابق شیوه‌نامه‌ای که به تصویب مجمع عمومی بانک‌ها می‌رسد، نسبت به بازسازی ساختار مالی و استقرار نظام حاکمیت شرکتی در بانک‌های دولتی اقدام نماید.
تبصره- معادل صددرصد مابه‌التفاوت حاصل از مبلغ فروش اموال و داراییهای مازاد بانک‌های دولتی نسبت به مبلغ قیمت دفتری و هزینه‌های فروش به خزانه واریز و جهت افزایش سرمایه همان بانک تخصیص داده خواهد شد. وجوه حاصل از این تبصره از پرداخت مالیات و سود سهم دولت معاف است. حکم این ماده از مقررات عام و خاص مغایر مستثنی است.
 ماده 5: صددرصد وجوه حاصل از واگذاری باقیمانده سهام دولت در بانک‌ها و بیمه‌های مشمول واگذاری، مطابق دستورالعملی که به تصویب وزارت امور اقتصادی و دارایی، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می‌رسد، درقالب بودجه‌های سنواتی به افزایش سرمایه بانک‌های دولتی اختصاص می‏یابد.
 ماده 6: صددرصد منابعی که از محل حساب ذخیره ارزی به عاملیت بانک‌های دولتی صرف اعطای تسهیلات به بخش‏های خصوصی و تعاونی شده است و طی سال‏های آتی وصول می‏شود، پس از کسر تعهدات قبلی به حساب افزایش سرمایه دولت در بانک‌های دولتی منظور می‏شود. به بانک‌های عامل حساب ذخیره ارزی اجازه داده می‌شود تا یکصد هزار میلیارد ریال به اتکای مطالبات از اشخاص بابت اعطای تسهیلات از محل حساب ذخیره ارزی، اوراق بهادار مبتنی بر دارایی منتشر نمایند و منابع حاصل را به خزانه واریز نمایند. صد درصد وجوه مذکور با تصویب هیئت وزیران صرف افزایش سرمایه بانک‌های دولتی خواهد شد. مقررات ناظر بر انتشار اوراق بهادار فوق و تسویه حساب بانک‌های عامل با خزانه به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
 ماده 7: کلیه معافیت‌های مقرر در مواد (7)، (11) و (12) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی در خصوص اوراق صکوک و تمامی اوراق بهاداری که در چارچوب قوانین و بر اساس ضوابط و مقرات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منتشر می‌گردد، حاکم خواهد بود.
 ماده 8: متن زیر به عنوان تبصره (4) به ماده (34) قانون ثبت اسناد و املاک - مصوب 1310- و اصلاحات بعدی آن اضافه می‏گردد:
تبصره 4: در مورد معاملات بانکی و موسسات مالی و اعتباری مجاز، هرگاه مال مورد وثیقه به مبلغ پایه مزایده، خریداری نداشته باشد، به تقاضای بستانکار به تسهیلات گیرنده و راهن اخطار می‌شود تا ظرف یک ماه پس از اخطار، طلب بانک یا موسسه مالی و اعتباری را پرداخت نمایند و یا مال دیگری معرفی کنند که بتوان با فروش آن طلب بستانکار را تأدیه کرد. چنانچه ظرف مدت مذکور طلب بستانکار پرداخت نشده یا مال دیگر معرفی نشود، مال مورد مزایده به بالاترین مبلغ پیشنهادی به فروش خواهد رسید، مشروط بر این‏که مبلغ پیشنهادی خریدار، کمتر از هشتاد درصد مطالبات بستانکار نبوده و مورد پذیرش بستانکار قرار گیرد. حق پیگیری وصول باقیمانده مطالبات از روش‏های قانونی برای بستانکار محفوظ است. در اجرای این تبصره، استفاده از ساز و کارهای بورس کالا در اولویت قرار دارد.
 ماده 9: به سازمان بورس و اوراق بهادار اجازه داده می‏شود با رعایت مواد (26) و (27) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1384-، پس از استقرار و راه‌اندازی شرکت‌های رتبه‌‏بندی اعتباری بر اساس رتبه اعلامی شرکت‌های مزبور، مجوز انتشار اوراق مشارکت را بدون ضامن صادر نماید.
ماده 10- انتشار و معاملات ثانویه اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار اسلامی از قبیل اوراق مرابحه، اسناد خزانه اسلامی صرفا از طریق بورس یا بازار خارج از بورس با رعایت مواد (26) و (27) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران انجام می‌شود. بازخرید این اوراق قبل از سررسید توسط بانک‌های دولتی ممنوع می‌باشد.
تبصره: اوراق منتشره توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از شمول این ماده مستثنی است.
 ماده 11: معاملات و دریافت‌ها و پرداخت‌های موضوع انتشار اوراق بهادار دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری از طریق واسط (موضوع بند (د) ماده (1) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید) به منظور تامین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار در مواردی‌که خرید، فروش و اجاره دارایی جزء لاینفک ابزار تامین مالی است با تأیید خزانه داری کل کشور از رعایت تشریفات مقرر در قانون محاسبات عمومی کشور و قوانین مناقصات و مزایده‌ها مستثنی است. آیین‌نامه اجرایی این ماده به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
 ماده 12: متن زیر به عنوان ماده (138) مکرر به قانون مالیات‌های مستقیم اضافه می‌شود:
 ماده 138 مکرر:  اشخاصی که آورده نقدی برای تأمین مالی پروژه - طرح و سرمایه درگردش بنگاه‌های تولیدی در قالب عقود مشارکتی فراهم نمایند، معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی از پرداخت هرگونه مالیات معاف بوده، و برای پرداخت کننده سود، معادل سود پرداختی به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی می‌شود.
تبصره 1: استفاده کننده از معافیت موضوع این ماده تا مدت سه سال نمی‌تواند آورده نقدی را از شرکت خارج نماید، درصورت کاهش آورده نقدی، به میزان ارزش روز معافیت استفاده شده، مالیات سال خروج آورده نقدی، اضافه خواهد گردید.
تبصره 2: تشخیص تحقق بکارگیری آورده نقدی برای تامین مالی پروژه-طرح یا سرمایه در گردش با اداره امور مالیاتی حوزه مربوط خواهد بود.
 ماده 13: به دولت اجازه داده می‌شود از محل اعتبارات بودجه‌های سنواتی تا 50 درصد آن بخش از هزینه‌های تحقیقاتی یا ارتقاء وضعیت زیست محیطی واحدهای تولیدی دارای مجوز یا پروانه بهره‌برداری را که منجر به کسب حق امتیاز تولید کالا یا خدمت یا ثبت اختراع از مراجع ذی‌صلاح داخلی یا بین‌المللی شده است، کمک نماید. آیین‌نامه اجرایی این ماده ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون به پیشنهاد وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
 ماده 14: در مواد (3) و (9) قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات، عبارت «و شهرک‌های فناوری» به ترتیب به انت‌های بند «ج» و بعد از عبارت» پارک‌های علم و فناوری» اضافه می‌شود.
 ماده 15: به وزارت نفت اجازه داده می‌شود:
1- از طریق شرکت‌های دولتی تابعه ذی‌ربط برای اجرای طرح‌های نفت وگاز ازجمله افزایش ظرفیت تولید نفت خام، گاز و میعانات گازی با اولویت مخازن مشترک و افزایش ظرفیت پالایش نفت خام و میعانات گازی و محصولات پتروشیمی، رشد صادرات فرآورده‌های نفتی و جلوگیری ازسوختن گازهای همراه نفت و جایگزینی گاز داخلی یا وارداتی به‌جای فرآورده‌های نفتی ذی‌ربط به صورت ارزی تا سقف 100 میلیارد دلار یا معادل ریالی آن با رعایت قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (44)‌ قانون اساسی اقدام به سرمایه‌گذاری به روش بیع‌متقابل، ساخت، بهره‌برداری و تحویل(BOT) و یا روشهای موضوع بند (ب) ماده (214) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران با تضمین خرید محصول، اجازه فروش داخلی یا صادرات برای بلندمدت (حداقل ده ‌سال) قرارداد منعقد و یا مجوزهای لازم را برای سرمایه‌گذاری صادر نماید.
2- به منظور اجرای طرح‌های بهینه‌سازی، کاهش گازهای گلخانه‌ای و کاهش مصرف انرژی در بخشهای مختلف ازجمله صنعت (با اولویت صنایع انرژی‌بر) و حمل ونقل عمومی و ریلی درون و برون شهری، ساختمان، توسعه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، گسترش استفاده از(CNG) با اولویت شهرهای بزرگ و مسیر راه‌های اصلی بین شهری و تولید خودروهای کم‌مصرف، برقی کردن چاه‌های کشاورزی، و تولید آب شیرین با رعایت قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (44)‌ قانون اساسی با متقاضیان و سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی با اولویت استفاده ازتجهیزات ساخت داخل، قرارداد منعقد نماید. توجیه فنی و اقتصادی و زیست‌محیطی، زمان‌بندی اجرا و بازپرداخت و سقف تعهد دولت در هریک از طرحها با پیشنهاد وزارت نفت به تصویب شورای اقتصاد می‌رسد. تعهد بازپرداخت اصل سرمایه‌گذاری‌های موضوع این بند به‌ عهده دولت بوده و شرکت ملی نفت ایران منابع ناشی از صادرات سوخت صرفه‌جویی حاصل شده (نفت ‌خام معادل) را در هر پروژه پس از اعلام وزارت نفت درسالهای سررسید به سرمایه‌گذار پرداخت و همزمان به حساب بدهکار دولت (خزانه‌داری کل کشور) منظور و تسویه حساب می‌نماید.
 ماده 16: به وزارت نیرو اجازه داده می‌شود:
1- به منظور اجرای طرح‌های افزایش بازدهی نیروگاه‌ها با اولویت نصب بخش بخار در نیروگاه‌های چرخه (سیکل) ترکیبی، توسعه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، کاهش تلفات، بهینه‌سازی و صرفه‌جویی در مصرف سوخت مایع، جایگزینی مصرف برق به جای گاز یا فرآورده‌های نفتی در مناطقی که توجیه اقتصادی دارد و افزایش سهم صادرات برق تا سقف مصوب هیئت وزیران به روش بیع متقابل، با سرمایه گذاران بخش‌های خصوصی و عمومی با اولویت استفاده از تجهیزات ساخت داخل قرارداد منعقد نماید. دولت مکلف است در قبال این تعهد، سوخت صرفه‌جویی شده یا معادل آن نفت خام را با محاسبه میزان صرفه‌جویی حاصله در مدت حداکثر دو سال به سرمایه گذاران تحویل نماید.
2- برای اجرای طرح‌های آب و فاضلاب، بهینه سازی و صرفه‌جویی مصرف آب، مهار و بهره برداری از آبهای مشترک و مرزی، اجرای طرح‌های جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب و طرح‌هایی که به مدیریت تقاضای آب می‌انجامد و زهکشی اراضی کشاورزی، تا سقف مصوب هیئت وزیران به روش بیع متقابل یا ساخت و بهره برداری و تحویل (BOT) و سایر روش‌های مشابه موضوع بند (ب) ماده (214) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و تضمین خرید آب با سرمایه گذار خصوصی و یا تعاونی قرارداد منعقد یا مجوز صادر نماید.
 ماده 17: ماده (132) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
 ماده 132: به ‌منظور تشویق و افزایش سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی، معادل 100 درصد  سرمایه‌گذاری انجام شده اشخاص حقوقی غیردولتی در طرح‌های تولیدی، معدنی و خدماتی با مجوز وزارتخانه یا موسسه دولتی ذی‌ربط که به منظور تاسیس، توسعه، بازسازی و نوسازی واحدها صرف ایجاد دارایی ثابت (به استثناء زمین) می‌گردد، از درآمد مشمول مالیات سال یا سال‌های بعد کسر ‌گردیده و مالیات آن به نرخ صفر محاسبه می‌گردد.
تبصره 1: مشوق مالیاتی موضوع این ماده در هر سال مالی در مورد واحدهای مستقر در مناطق کمتر توسعه یافته معادل 100 در صد درآمد مشمول مالیات و در سایر مناطق معادل 50 درصد آن منظور می‌گردد. همچنین درصورتی‌که سرمایه‌گذاری انجام شده با مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی با مجوز سازمان سرمایه‌گذاری خارجی و کمک‌های فنی ایران انجام شده باشد، به ازای هر پنج درصد مشارکت سرمایه‌گذاری خارجی به میزان 10 درصد به مشوق این تبصره به نسبت سرمایه ثبت و پرداخت شده و حداکثر تا پنجاه درصد آن اضافه می‌شود.
تبصره 2: مشوق مالیاتی مذکور در صورتی اعطاء می‌گردد که معادل سرمایه‌گذاری انجام شده در حساب سرمایه پرداخت شده و یا افزایش سرمایه‌های بعدی منظور شود.
تبصره 3: معافیت مذکور در بند (ب) ماده 159 قانون برنامه پنجم توسعه، منحصراً برای واحدهایی که از تاریخ اجرای قانون مذکور تا تاریخ اجرای این اصلاحیه برای آنها پروانه بهره‌برداری یا مجوز استخراج صادرشده باشد، جاری خواهد بود.
تبصره 4: در هر مورد که اشخاص حقوقی غیر دولتی بابت فعالیت‌های صنعتی، معدنی، حمل و نقل (زمینی، هوایی و دریایی) و هتل‌داری خود نسبت به تامین مالی از محل آورده نقدی شرکاء و سهامداران اقدام نمایند، هزینه احتسابی به نرخ پایه تسهیلات عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار نسبت به تامین مالی مذکور محاسبه و از درآمد مشمول مالیات شخص حقوقی تا پایان تسویه بدهی مذکور کسر می‌گردد. سقف برخورداری از مزایای حکم این تبصره تا 30 درصد سرمایه ثبت شده شخص حقوقی خواهد بود.
تبصره 5: شرکت‌های خارجی که با استفاده از ظرفیت واحد‌های تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام می‌نمایند در صورتی که حداقل 30 درصد از محصولات تولیدی را صادر نمایند از تاریخ انعقاد قرارداد همکاری با واحد تولید ایرانی در دوره معافیت واحد تولیدی مذکور مشمول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام معافیت از 50 درصد تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده برخوردار خواهند شد.
تبصره 6: دستورالعمل اجرایی موضوع این ماده توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید.
 ماده 18: سازمان تامین اجتماعی مکلف است از سال 1394 اطلاعات کارفرمایان (اشخاص حقوقی) دارای بدهی را بصورت برخط در اختیار دستگاه‌هایی که براساس قانون ملزم به استعلام از این سازمان هستند، قرار دهد.
 ماده 19: دولت موظف است نسبت به تعیین تکلیف نرخ و فرآیند تسویه بدهی بدهکاران ارزی به دولت ظرف شش ماه و تعیین مشوق‌های مناسب برای مشتریان خوش‌حساب‌ ظرف مدت مزبور اقدام نماید. آیین‌نامه اجرایی این ماده به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
 ماده 20: سازمانهای توسعه ای (از قبیل سازمان‌های گسترش و نوسازی صنایع ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و شرکت ملی صنایع پتروشیمی) منحصراً بر اساس اساسنامه خود اداره گردیده و مشمول قوانین و مقررات مغایر نمی‌گردند. شمول سایر قوانین و مقررات به سازمان‌های توسعه‌ای مستلزم تصریح و ذکر نام است.
تبصره: وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون ماموریت این سازمانها را در چارچوب اساسنامه آنها بازنگری و حوزه‌های جدید ماموریتی آنها را جهت تصویب به هیئت وزیران ارائه نماید.
 ماده 21: صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک، صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک صنایع دریایی و بیمه سرمایه گذاری فعالیت‌های معدنی، به جزء (11) ماده (12) قانون مالیات بر ارزش افزوده و تبصره ماده (145) قانون مالیات‌های مستقیم اضافه و از شمول مواد (39)، (40)، (41) و (76) قانون محاسبات عمومی کشور مستثنی می‌گردند.
 ماده 22: شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار یا بازار خارج از بورس که از محل آورده نقدی یا مطالبات حال شده سهامداران افزایش سرمایه می‌دهند از پرداخت حق تمبر موضوع ماده (48) قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره ذیل آن معاف می‌باشند.
 ماده 23:  اراضی مورد درخواست جهت ایجاد یا توسعه شهرک‌ها و نواحی صنعتی و شهرک‌های کشاورزی از شمول تبصره (2) ماده (9) قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی - مصوب 1389- مستثنی می‌گردد. آیین‌نامه اجرایی این ماده مشتمل بر نحوه انتقال قطعی مالکیت به پیشنهاد وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
 ماده 24: به منظور اصلاح صورت‌های مالی بانک‌ها و تنظیم روابط مالی آنها با بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و ایجاد شرایط لازم برای افزایش توان تأمین مالی واحدهای تولید به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اجازه داده می‌شود از محل حساب مازاد حاصل از ارزیابی خالص دارایی‌های خارجی پس از تأمین تفاوت ریالی تعهدات ارزی قطعی با نرخ مرجع، ناشی از واردات کالاها و خدمات تا پایان سال 1391 باقیمانده را حداکثر به میزان 400 صد هزار میلیارد ریال به مصرف تسویه مطالبات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از دولت و بانک‌های دولتی و مطالبات بانک‌ها از دولت که تا پایان سال 1392 ایجاد شده‌اند، برساند. نحوه تخصیص و تسویه مطالبات مذکور توسط کارگروهی مرکب از رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، وزیر اموراقتصادی و دارایی و معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور تعیین خواهد شد.
 ماده 25: به منظور پرداخت بدهی‌های دولت و شرکت‌های دولتی به اشخاص حقوقی تا پایان سال 1392، به دولت اجازه داده می‌شود تا مبلغ 200 هزار میلیارد ریال طی مدت سه سال از طریق انتشار اوراق صکوک اجاره اقدام کند. آیین‌نامه اجرایی این ماده در مورد نحوه انتشار و بازپرداخت سود و تضمین آن حسب مورد توسط دولت و شرکت‌های دولتی ذی‌ربط ظرف سه ماه از لازم الاجرا شدن این قانون به پیشنهاد معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
 ماده 26: دولت مجاز است بدهی‌های شرکت‌های دولتی ناشی از تکالیف قانونی یا مصوبات دولت و بدهی شرکت‌های مادر تخصصی ناشی از تعهدات باقیمانده واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه را به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران به دولت منتقل نماید.
 ماده 27: وضع هرگونه عوارض بر صادرات کالاها و خدمات به استثنای مواد خام یا کالاهای با ارزش افزوده پایین ممنوع است. دولت مجاز است عوارض دریافتی از صادرات مواد خام یا کالاهای با ارزش افزوده پایین را برای تشویق صادرات کالاهای با ارزش افزوده و فناوری بالا در قوانین بودجه سنواتی منظور نماید. آیین‌نامه اجرایی این ماده به پیشنهاد وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت و معاونت‌های برنامه ریزی و نظارت راهبردی و علمی و فناوری رییس جمهور به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
 ماده28: ماده (16) قانون استفاده از حداکثر توان تولیدی و خدماتی در تامین نیازهای کشور و تقویت آنها در امر صادرات و اصلاح ماده (104) قانون مالیات‌های مستقیم لغو می‌گردد.
 ماده 29: سود ناشی از فعالیت بازارگردانی بازارگردانان دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار در بورس و فرابورس از پرداخت هرگونه مالیات معاف است.
 ماده 30: به منظور خارج ساختن کشور از رکود و ایجاد رونق تولید و توسعه اشتغال و افزایش سرمایه بانک‌ها، از ابتدای سال 1393 به مدت پنج سال سهم سالانه صندوق توسعه ملی از درآمد حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی 20 درصد تعیین می‌شود.

نشریه پنجره ایرانیان، سال هفتم، شماره 83، شهریورماه 1393