فقر آموزش در صنعت در و پنجره

البته در چندسال اخیر،مقوله آموزش به طور پراکنده در حال گسترش است،اما نکته مهم اینجاست که آیا برگزاری دوره‌های آموزشی به طور پراکنده و موازی و بدون اجماع نظر درباره کمیت و کیفیت آموزش‌های داده شده، می‌تواند راهگشا باشد؟ 

فقر آموزش در صنعت به اندازه‌ای جدی است که رصد مقالات آموزشی و علمی و کارشناسی در سایت‌ها، رسانه‌ها و حتی در نزد شرکت‌ها و برندها هم نشان از ضعف بنیادین آموزش‌های کاربردی و روبه پیشرفت متناسب با پیشرفت‌های آموزشی در کشورهای دیگر دارد.به واقع ضرورت ایجاب می‌کند برای رفع چالش آموزشی در صنعت، همگان احساس مسئولیت مشترک کنند و با هم‌افزایی توان کارشناسی و قدرت علمی موجود نزد انجمن‌های تخصصی و شرکت‌ها و بهره‌بردن از نظرات و پیشنهادهای افراد صاحبنظر، تلاش ملی و فراگیر برای تقویت بنیه آموزشی فعالان صنعت در سراسر کشور صورت پذیرد.
واقعیت این است که هم اکنون برخی شرکت‌های تولیدکننده پروفیل و شرکت‌های عرضه‌کننده یراق‌آلات و ماشین‌آلات در و پنجره از یک سو و انجمن تولیدکنندگان در و پنجره یوپی‌وی‌سی ایران از سوی دیگر، در تلاش هستند تا برخی از نیازهای آموزشی را پاسخ دهند و همزمان در دانشگاه علمی و کاربردی هم دوره‌های آموزشی برگزار می‌شود و در این میان سوال اینجاست که استانداردهای حاکم بر متون آموزشی و مطالب عرضه شده برای رفع خلا آموزشی، تا چه میزان مورد وثوق همگان است و تا چه اندازه می‌تواند راهگشا باشد؟ البته این فرض به معنای نفی یا رد تلاش‌ها برای رفع نیازهای آموزشی نیست، بلکه سخن بر سر این است که چگونه می‌توان این تلاش‌ها و ابتکارها را در یک چارچوب مشخص و به صورت منسجم به نتیجه مطلوب رساند و از پراکندگی‌های آموزشی جلوگیری کرد؟
تلخ است گفتن این نکته که متاسفانه، بخش زیادی از تلاش شرکت‌ها و به ویژه برندهای صنعت، معطوف فعالیت‌های صرف تبلیغاتی شده که در جای خود قابل دفاع است و ضرورت ایجاب می‌کند در کنار تلاش‌های تبلیغاتی، گام‌های جدی برای سوق دادن بخشی از هزینه‌ها و سرمایه‌ها به سمت آموزش فعالان این صنعت برداشته شود، چه اینکه به سبب استقبال عمومی مردم از در و پنجره‌های یوپی‌وی‌سی در سال‌های اخیر، تعداد کارگاه‌ها و افراد شاغل در این صنعت هم رشد یافته، حال آنکه متناسب به این رشد قابل تامل، سطح مهارت و دانش مدیریت کارگاه‌ها و افراد شاغل در آنها افزایش نیافته است و همین موضوع به پاشنه آشیل صنعت تبدیل شده و مخاطرات و تهدیدهایی از جمله عدم آگاهی نسبت به قیمت تمام شده محصول و در پیش گرفتن رفتارهایی برای کاهش دادن غیرمنطقی قیمت گسترش یافته و در عمل رقابت بر سر کیفیت، به ویژه در نزد کارگاه‌های تازه تاسیس شده، قربانی قیمت پایین‌تر شده است.
بدیهی است که تداوم این وضعیت به زیان کل صنعت خواهد بود و اعتماد عمومی به نسل جدید در و پنجره‌های یوپی‌وی‌سی را مخدوش خواهد ساخت و اینجاست که نباید انگشت اتهام و تقصیر را به سمت یکدیگر نشانه گرفت و انتظار این است که حرکتی اصولی، کارشناسی و قابل اجرا صورت پذیرد. فقر آموزش البته در نگاه نخست معطوف به روش‌های تولید و نصب در و پنجره‌ برمی‌گردد، اما در یک نگاه کلان‌تر روشن می‌شود که نداشتن تصویری روشن و درک صحیح از واقعیت‌های اقتصاد و تحولات تاثیرگذار بر آینده بازار هم مزید بر علت شده و بر وخامت بیماری آموزشی صنعت در و پنجره یوپی‌وی‌سی خواهد افزود تا آنجا که به اذعان همگان و به ویژه افراد و شرکت‌های باسابقه، بسیاری از کارگاه‌ها و تولیدکنندگان در و پنجره نسبت به هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم تولید ناآگاه و گاه بی‌اطلاع هستند و پس از چندسال فعالیت، متوجه زیان‌های نهفته‌ای می‌شوند که جبران این خسارت‌ها، پرهزینه و البته در برخی موارد ناشدنی است.
چه باید کرد؟
پاسخ به این سوال کلیدی که چگونه می‌توان فقر آموزش در صنعت در و پنجره یوپی‌وی‌سی ایران راکاهش داد و بر غنای دانش و مهارت فعالان این صنعت افزود، البته هم آسان است و هم دشوار؛ اما مهم این است که به جای موازی‌کاری و تلاش برای آموزش‌های حول محور برندها، راهی برای نجات کل صنعت از خطرات ناشی از ضعف فراگیر آموزش اندیشیده شود و در این راه، افراد صاحب‌نظر و باسابقه و دارای اطلاعات به روز و همچنین شرکت‌های ممتاز و پیشرو می‌توانند با فاصله‌گرفتن از برندهای خود، دلسوازانه و متعهدانه و صرفا جهت جلوگیری از تشدید خطرات جنگ قیمت‌ها و احیای جایگاه واقعی صنعت، آستین‌ها را بالا بزنند و گام‌های عملی و کارشناسی بردارند. در این میان درس گرفتن از تجربه دیگر کشورها هم می‌تواند راهگشا باشد و به حکم ضرورت و مصلحت و حتی الزام قانونی باید از شرکت‌های خارجی که محصولات خود را در ایران عرضه می‌کنند، درخواست کرد که تنها به فروش محصول اکتفا نکنند و به مسئولیت حرفه‌ای خویش جهت انتقال دانش فنی، تبادل تجربیات و همچنین همکاری‌های آموزشی و پژوهشی عمل کنند. افزون براین برای جلوگیری از رفتارهای نامتعارف در تجارت و تولید در و پنجره یوپی‌وی‌سی ایران این پیشنهاد را هم باید جدی‌تر گرفت که رعایت اخلاق حرفه‌ای کسب و کار ضرورتا به معنای محدود شدن به توصیه‌های بدیهی در ارتباط با پرهیز از رقابت‌های ناسالم نمی‌شود، بلکه یکی از اصول بنیادین اخلاق حرفه‌ای کسب و کار، تلاش برای ارتقای سطح دانش و مهارت فعالان صنعت هم هست که در این میان البته راه‌های نرفته بسیار است و دغدغه‌ها فراوان. از سوی دیگر انتظار می‌رود نهادهای نظارتی و دستگاه‌های مسئول به جای ابلاغ بخشنامه‌ها و مقررات ناظر بر ضرورت استفاده از در و پنجره‌های دوجداره، به رسالت قانونی خویش جهت تدوین استانداردهای متون آموزشی این صنعت در یک فضای تعاملی به فعالان صنعت عمل کنند و این گونه نباشد که در آینده استانداردهایی با ضمانت اجرای ضعیف و قابل خدشته توسط نهادهای قانونی برای صنعت در و پنجره یوپی‌وی‌سی وضع و ابلاغ شود، بی‌آنکه برای رفع نیازهای آموزشی و مهارت‌های حرفه‌ای صنعت گامی برداشته شده باشد.
پیشنهاد پنجره؛ آموزش در کنار نمایش
ماهنامه پنجره ایرانیان به عنوان نخستین و باسابقه‌ترین رسانه صنعت در و پنجره‌های دوجداره در ایران، در سال‌های اخیر تلاش‌ها و رایزنی‌هایی را برای سوق‌دادن تلاش‌ها و ابتکارات آموزشی به سمت یک اجماع‌نظر انجام داده که توفیق در این راه، در گروی مشارکت و مسئولیت‌پذیری همگان است و از این رو، راه‌اندازی سایت رسمی پنجره ایرانیان به نشانی www.panjereh-iranian.com و همچنین تبادل نظر با برخی فعالان صنعت در شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی و اینترنت باعث شده تا پیشنهادهایی برای برگزاری میزگردهای تخصصی مطرح شود که البته تلاش بر این است که افزون بر هماهنگی‌های لازم برای برگزاری میزگردهای تخصصی و طرح مباحث کارشناسی مورد نیاز صنعت آنهم بدون تخریب برندها و افراد این صنعت، یک چارچوب مشخص و مدونی طراحی، تدوین شود که بتواند در نهایت به رشد و بالندگی و تقویت صنعت کمک کند. اما یکی از جدی‌ترین پیشنهادهای قابل مطرح که امکان عملیاتی شدن آن وجود دارد، این است که در کنار نمایشگاه‌های تخصصی صنعت در و پنجره در سراسر کشور، همایش‌ها و میزگردهای تخصصی هم برگزار شود و البته شرط توفیق این است که اصل و مبنا، پاسخ دادن به نیازهای آموزشی و دوری گزیدن از رویکردهای تجاری و برند‌سازی باشد. این پیشنهاد را نباید نافی مشارکت شرکت‌ها و برندها در برگزاری همایش‌ها و میزگردهای تخصصی دانست، چه اینکه تجربه دیگر کشورها و شرکت‌های خارجی پیشروی همه است که می‌توان از این تجربیات بهره‌مند شد. از این رو، نمایشگاه پیشروی صنعت در و پنجره ایران که در تهران برگزار می‌شود، می‌تواند نقطه شروع برای یافتن راهی جهت رفع فقر آموزشی صنعت در و پنجره باشد.

نشریه پنجره ایرانیان، سال هشتم، شماره 85،آبان ماه 1393