علت اجرا نشدن فاز دوم هدفمندی یارانه ها

محمد رضا فرزین

دبیر ستاد هدفمندکردن یارانه ها

قانون هدفمندکردن یارانه ها از بنیادی ترین قوانین اقتصادی کشور بوده و اجرای آن ضروری است، البته باید بگویم که من به عنوان نماینده دولت در زمان تصویب بودجه سال جاری در مجلس شورای اسلامی حضور داشتم و دولت پیشنهادی را برای اجرای گام دوم هدفمند کردن یارانه ها ارایه کرد که آن پیشنهاد قابلیت اجرایی شدن داشت. اما مصوبه مجلس شورای اسلامی برای گام دوم هدفمند کردن یارانه قابلیت اجرا نداشت و این امر از سوی دولت نیز اعلام شده است.از این منظر گام دوم هدفمند کردن یارانه ها باید در تعامل و همفکری همانند گام اول هدفمند کردن یارانه ها اجرا شود.چرا که گام اول هدفمند کردن یارانه ها در فضای تعامل و همفکری و در شرایط آرام سیاسی و اقتصادی اجرا شده است  و گام دوم هدفمند کردن یارانه ها نیز باید در همین فضا اجرایی شود.

البته برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی معتقدند درآمدهای حاصله از هدفمند کردن یارانه ها جوابگوی بازتوزیع نبوده و دولت برای تامین آن مجبور به استقراض از بانک مرکزی شده است، بگذارید توضیح بدهم که از ابتدای اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها تاکنون 71 هزار و 200 میلیارد تومان وجه پرداخت شده که 45 هزار و 500 میلیارد تومان آن از محل اصلاح حامل های انرژی تامین شده است و حدود 18 هزار میلیارد تومان نیز از ردیف های بودجه ای سال های 1390 و 1391 تامین شده که البته این وجوه در بودجه سال های گذشته نیز بوده است. بنابراین  تنها استقراض برای هدفمند کردن یارانه ها از بانک مرکزی مربوط به سال 1389 (شروع اجرای قانون) است که بر اساس قانون بودجه شش هزار و 200 میلیارد تومان از محل تنخواه استفاده شده که این میزان 8 درصد از کل پول بوده است. تاکید می کنم که پس از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها درآمدها کمتر از هزینه ها نبوده و دولت در سال های 1390 و 1391 هیچ پولی را از بانک مرکزی بابت هدفمند کردن یارانه ها دریافت نکرده است.

 درباره پرداخت یارانه به بخش تولید هم باید گفت که بر اساس قانون بودجه سال 1390 سهم خانوار از درآمدهای هدفمند کردن یارانه ها 80 درصد و سهم تولید 20 درصد است که البته این نسبت درست و صحیح نیست.از سوی دیگر، حدود 17 هزارو 200 میلیارد تومان به بخش تولید به صورت نقدی و غیر نقدی پرداخت شده و سهمیه گازوییل و بنزین برای این بخش با قیمتی ارزان تر در نظر گرفته شده است.به طور مثال، در دو ماهه ابتدای سال جاری نیز قیمت نفت کوره برای بخش تولید از 200 به 70 تومان کاهش یافته و کمک هایی نیز به صنعت سیمان و کشتیرانی شده است. در پاسخ به این پرسش که آیا دولت برنامه ای برای تامین مالی گام دوم هدفمندی یارانه ها از محل افزایش نرخ ارز دارد یا خیر هم باید اذعان کنم که پیشنهادی در این خصوص به دولت ارایه شده اما هنوز جمع بندی انجام نشده، ضمن آنکه بانک مرکزی ارز را با نرخ 1226 تومان به فروش می رساند.

ماهنامه پنجره ایرانیان – شماره61-