در سال های اخیر رونق ساخت و ساز در کشورمان باعث شده این بخش به یکی از مهم ترین بخش های سرمایه گذاری اقتصادی در کشور تبدل شود، اما نبود نظارت و رعایت نکردن اصول فنی و استانداردها در این بخش موجب شده ایمنی در این ساختمان ها به حداقل برسد. وجود ساختمان های پرتعداد مسکن مهر که هنوز خیلی از آنها تحویل متقاضیان داده نشده از پی تا سقف دچار ترک خوردگی شده اند، بیانگر این وضعیت است.
کارشناسان معتقدند رعایت اصول ایمنی در ساخت و ساز و نظارت بر آن از مهمترین عوامل ساختمان سازی مطلوب به شمار می رود، اما صاحب نظران این بخش بر این باورند که کیفیت مصالح مصرفی و چگونگی مصرف آنها نیز از با اهمیت ترین دلایل بهبود کیفیت ساخت و ساز محسوب می شوند.
بر اساس تحقیقات انجام شده عمر ساختمان در کشور ما بین 25 تا 30 سال است، ولی در کشورهای اروپایی با استفاده از همین میزان مصالح، عمر ساختمان ها به 150سال نیز می رسد که این مساله به نوعی هدر رفتن سرمایه های ملی است.وجود مصالح نامرغوب به دلیل سود بالای تولیدات غیراستاندارد از یک سو و از سوی دیگر کم توجهی سازمان ها و فقدان نظام کنترلی بهینه موجب شده مهمترین ابزار مقاوم سازی ساختمان ها از گردونه ساخت و ساز حذف شود.
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کهگیلویه و بویراحمد در این باره به گفت: بیش از 70 درصد از مصالح به کار برده شده در مسکن مهر این استان بی کیفیت بوده است.'انتظام سهمگین ' افزود: استفاده از مصالح ساختمانی بی کیفیت و به دنبال آن ساخت و ساز غیر مهندسی و نامناسب، اصلی ترین دلیل بر کمی مقاومت این ساختمان ها در برابر حوادثی چون زلزله است.وی با بیان اینکه کیفیت مصالح ساختمانی در کهگیلویه و بویراحمد پایین است گفت: یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در عمر یک ساختمان، مصالح ساختمانی مرغوب و با کیفیت است و باید ساز و کاری تعریف شود تا فرآیند تولید تا مصرف مصالح استاندارد باشد.
سهمگین افزود: با وجود طرح استاندارد سازی مصالح ساختمانی به ویژه شن و ماسه در سطح استان اما هنوز شاهد تولید مصالح بی کیفیت در سطح کارگاه ها و مصالح فروشی های ساختمانی در استان هستیم.وی استاندارد سازی مصالح ساختمانی به ویژه شن و ماسه را در راستای بهبود کیفیت ساخت و ساز در استان ضروری دانست و گفت: با اعطای امتیازهای تشویقی به تولید کنندگان شن و ماسه استاندارد و با کیفیت، می توان سایر تولید کنندگان را به سمت تولید مصالح استاندارد نیز تشویق کرد.
سهمگین با اشاره به اینکه امروزه بیشتر مصالح ساختمانی که از بیرون وارد استان می شوند همگی درجه دو و از کیفیت پایینی برخوردارهستند افزود: نحوه استخراج ماسه و شن در استان به شکل کاملا غیراستاندارد است. این کارشناس نظام مهندسی ساختمان گفت: این مشکل به دلیل این است که آزمایشات متعدد بر روی مصالح ساختمانی به ویژه آزمایشات مربوط به ژئوتکنیک خاک و ماسه در سطح استان نمی شود.
سهمگین تصریح کرد: استفاده از تکنیک های نوین ساخت مصالح جدید و بهینه سازی روش های اجرا، علاوه بر صرفه جویی در هزینه زمان و انرژی، زیان های ناشی از حوادث طبیعی مانند زلزله را کاهش داده و صدمه های ناشی از وزن زیاد ساختمان را به حداقل می رساند.مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی کهگیلویه و بویراحمد گفت: از ابتدای امسال تاکنون 234مورد بازرسی و نمونه برداری از واحدهای تولید مصالح ساختمانی استان از سوی کارشناسان این اداره کل صورت گرفته و بیش از 100 مورد تخلف کشف شده است.
'مهدی متقیان ' افزود: در همین راستا نظارت کارشناسان اداره کل بر واحدهای تولید مصالح ساختمانی تشدید می شود و تمامی این کارگاه ها به طور دائم از طریق نمونه برداری و انجام آزمون تحت نظارت هستند و در صورت مشاهده تخلف و عرضه محصولات بی کیفیت، طبق آیین نامه های اجرایی و مطابق قانون با آنها رفتار خواهد شد.
وی گفت: پروانه واحدهایی که در طول سال نتوانند به رعایت استانداردهای تعیین شده در خط تولید خود بپردازند، تعلیق و باطل خواهند شد.یک مهندس ناظر ساختمان نیز گفت: برخی از شهروندان برای اینکه هزینه های احداث مسکن کاهش یابد از مصالح بی کیفیت استفاده می کنند اما از این موضوع غافل هستند که ممکن است جان خود و خانواده شان را به خطر بیندازند.
'محمد زمانی' افزود: از طرفی برخی از شهروندان به جای اینکه به افراد خبره و دارای تحصیلات دانشگاهی برای احداث مسکن مراجعه کنند، احداث مسکن را به افراد غیر متخصص واگذار می کنند که این مسئله می تواند باعث ساخت مسکن های کم دوام شود.وی گفت: در بعضی مواقع نوع مصالح ساختمانی غیر استاندارد است و مردم در این زمینه اطلاع چندانی ندارند.زمانی افزود: از میان بیش از یکهزار نوع مصالح ساختمانی، تنها رعایت استاندارد 13نوع از آنها اجباری شده است.
اما در کهگیلویه و بویراحمد علاوه بر پایین بودن سطح فناوری تولید در بسیاری از کارگاه ها و کارخانه های مصالح ساختمانی، بی توجهی به استانداردهای ملی و شرایط محیطی نیز یکی از دلایل پایین بودن استاندارد مصالح ساختمانی است.کارشناسان امور مهندسی ساخت سازه و مسکن معتقدند که استاندارد بودن مصالح ساختمانی سیمان، شن و ماسه ، بلوک سیمانی تنها در سایه احساس مسوولیت مهندسان ناظر ممکن است و این امر می توانند از مصرف غیراستاندارد این گونه مصالح و ساخت خانه های کم دوام جلوگیری کنند.