به گزارش ایرنا، براساس آمار سازمان نفوذ مسکن در سال 1390 بالغ بر یک میلیون و 666 هزار واحد مسکونی خالی در تهران شناسایی شده که این رقم معادل 8 درصد مسکن کل کشور و 11درصد خانه های تهران است. در کشورهای توسعه یافته حداکثر 4 درصد خانه خالی وجود دارد.اخذ مالیات از خانه های خالی که چندی پیش در صحن مجلس شورای اسلامی مطرح شده مورد اقبال برخی از نمایندگان قرار نگرفت و با مخالفت هایی همراه شد.برخی از بندهای این طرح برای رفع ایرادات نمایندگان و نواقص آن به کمیسیون اقتصادی ارجاع شده و در حال حاضر نیز در دستور کار مجلس نیست.
موافقان این طرح با اذعان به اینکه اخذ مالیات از خانه های خالی می تواند مرهمی برای کاهش قیمت اجاره با تقویت و افزایش عرضه در بازار باشد، می گویند: اجرای این طرح سبب الزام مالکان به عرضه واحدهای خالی می شود و از این رهگذر عرضه در بازار زیاد و قیمت ها هم کاهش خواهد یافت.این گروه هرگونه افزایش قیمت در بازار مسکن را با اجرای این طرح رد می کنند و معتقدند اگر این طرح با ضوابط مشخص و مدیریت مناسب اجرا شود نه تنها کمبود واحدهای مسکونی در بازار را حل می کند که موجب شفافیت قیمت اجاره هم خواهد شد.
در مقابل مخالفان این طرح مانند وزارت راه و شهرسازی با موثر نبودن هرگونه ابزار تنبیهی در بازار، اخذ مالیات از خانه های خالی را موجب افزایش قیمت ها در بازار و در نهایت به ضرر مصرف کننده می دانند.وزیر راه و شهرسازی در این باره معتقد است: با توجه به نرخ تورم در کشور طرح دریافت مالیات از خانه های خالی باعث کاهش تولید می شود و انگیزه ساخت و ساز را در کشور کاهش می دهد.عباس آخوندی گفت: در صورتی که از رکود تورمی خارج شویم و میزان تورم کشور به 2 یا 3 درصد برسد مالیات از خانه های خالی موفق خواهد بود در غیر این صورت این طرح بازار سرمایه گذاری را تهدید می کند.
براساس برخی آمار، بیش از 1.5 میلیون واحد مسکونی خالی در کشور وجود دارد که نزدیک به 500 هزار واحد آن هم در تهران هستند؛ بنابراین از نظر مخالفان اجرای مالیات بر خانه های خالی، همین آمار گویای این است که با توجه به افزایش روند تقاضا عرضه این تعداد مسکن در بازار جوابگو نبوده و تاثیر زیادی هم بر رفع کمبودها نخواهد گذاشت.
طرح مالیات بر مسکن خالی اگرچه به تازگی در کشور ما مطرح شده اما در بسیاری از کشورهای دنیا این طرح به شکل قانونی و مشخص سالهاست که اجرا می شود و بخشی از منبع درآمد دولت ها نیز به شمار می رود.
براساس طرح اخذ مالیات بر خانه های خالی، واحدهای مسکونی خالی در شهرهای با جمعیت بیش از 100هزار نفر از سال دوم به بعد مشمول مالیات بر اجاره خواهند شد؛ به طوری که مالیات واحدهای خالی سال دوم معادل یک دوم مالیات متعلقه، سال سوم برابر مالیات متعلقه و سال چهارم به بعد یک و نیم برابر مالیات متعلقه خواهد بود. مالیات متعلقه نیز 15درصد از اجاره منطقه ای آن واحد است. اجاره منطقه ای نیز معمولا پایین تر از رقم واقعی اجاره برآورد می شود.
طرح مالیات بر مسکن خالی اگرچه به تازگی در کشور ما مطرح شده اما در بسیاری از کشورهای دنیا این طرح به شکل قانونی و مشخص سالهاست که اجرا می شود و بخشی از منبع درآمد دولت ها نیز به شمار می رود.
** گرفتن مالیات از خانه های خالی تاثیری بر افزایش قیمت ها ندارد
در این رابطه رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران درگفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، اظهار داشت: وضع مالیات بر خانه های خالی نمی تواند بر کنترل اجاره بها و قیمتها خیلی تاثیر گذار باشد.
حسام عقبایی گفت: این موضوع می تواند تنها یک عامل بازدارنده باشد اما به شرطی که اجرای این طرح با یک حرکت منطقی و اصولی همراه باشد.وی ادامه داد: یکی از عواملی که می تواند بازدارنده بوده و در کنترل قیمت های هم تاثیر گذار باشد موضوع افزایش تولید است.
این کارشناس حوزه مسکن اضافه کرد: اگر این طرح هم تصویب شود، مشکل خاصی را در حوزه مسکن ایجاد نمی کند ضمن آنکه برای کنترل قیمت ها اگر به جای تنبیه بحث تشویقی داشته باشیم در این راستا منطقی تر هم هست چرا که هرگونه تنبیه نتیجه عکس دارد و موثر نیست.
عقبایی با تاکید به افزایش تولید مسکن در کشور تصریح کرد: کمبود مسکن در کشور تنها با افزایش تولید و توازن میان عرضه و تقاضا حل می شود و برای آنکه بتوانیم توازن میان عرضه و تقاضا ایجاد کنیم باید این مسیر جایی باشد که به افزایش تولید منجر شود.
** دادن کد اقتصادی بهتر از گرفتن مالیات است
یک کارشناس دیگر اقتصادی نیز در گفت و گو با ایرنا، گفت: این مصوبه قبلا مطرح شد و ملاک تعیین مالکیت بر خانه های خالی هم آب، برق و گاز بود که نتیجه ای حاصل نشد.مصطفی قلی خسروی گفت: گرفتن مالیات از خانه های خالی به عقیده من درست نیست بلکه در این زمینه باید راهکار های دیگری ارائه شود.
وی ادامه داد: به عنوان مثال دادن یک کد اقتصادی به هر خانه یکی از این راهکارهاست تا از این طریق وضعیت و آمار هر خانه و مالک نیز کاملا مشخص شود. وی با بیان اینکه به راحتی نمی توان از خانه های خالی مالیات گرفت، اظهار داشت: طبیعی است که گرفتن مالیات از خانه های خالی بر میزان اجاره توسط مالک تاثیر گذاشته و مالک سعی می کند پول خود را از مستاجر بگیرد.
این کارشناس حوزه مسکن افزود: سابقه داریم وقتی تنبیه و مالیات بوده روی قیمت ها هم تاثیر گذاشته است، ضمن آنکه تعداد خانه های خالی در کشور هم زیاد نیست و در صورتی که این خانه ها هم وارد چرخه بازار شوند نمی توانند جوابگوی تقاضای بازار باشند