شرایط تولید برق از انرژی خورشیدی در ایران

این تفکر پیرامون خورشید و تاثیرات آن بر روی زندگی انسان سبب شده اقداماتی هرچند ناقص برای بهره مندی از انرژی خورشیدی انجام گیرد. بر اساس تحقیقات منابع علمی، اندیشه استفاده از انرژی خورشید موضوعی جدید نیست که به ذهن انسان خطورکرده باشد بلکه این اندیشه سابقه طولانی داشته و در دوران باستان نیز مورد توجه بوده است، چنانکه حدود22 قرن پیش ارشمیدس دانشمند یونانی با استفاده از آیینه های مقعربزرگ نور خورشید را در یک نقطه بر روی کشتیهای دشمن منعکس و به این وسیله آنها را به آتش کشید.

در جهان امروزتوجه به انرژی خورشید، انرژیی که همسو با محیط زیست است، روزبروز افزایش می یابد چرا که انرژی خورشید انرژی بدون آلودگی است و اثرات مخرب مانند سایر منابع انرژی از خود باقی نمی گذارد و از میلیون ها تن گازهای سمی چون هیدروکربورها دیگر خبری نیست. کارشناسان فعال در زمینه انرژی های نو معتقدند، استفاده از انرژی خورشید مشکل رو به ازدیاد ناشی از محیط گلخانه کره زمین را به مرور برطرف می کند، ضمن آنکه با بازگرداندن تعادل به طبیعت و ترمیم لایه اوزون جو زمین، زندگی تمام موجودات در این کره خاکی تثبیت می گردد.

براساس تحقیقات صورت گرفته انرژی خورشید انعطاف پذیر است به این معنا که هرکجا نیازی به استفاده از انرژی باشد وجود دارد، بدون وابستگی به شبکه های سراسری توزیع برق و سازه های پرهزینه مربوط به آن . طبق آمارهواشناسی ایران اگر توجهی به میزان تابش خورشید در این کشور داشته باشیم درخواهیم یافت، که شهرهای بزرگ و کوچک ایران بطور متوسط از520 تا 591روز آفتابی در سال برخوردارند که این امر بیانگر پتانسیل بسیار بالای انرژی خورشید در کشور ما است.

یکی از مدیران ارشد صنعت برق در همین زمینه اشعار می دارد: تابش آفتاب در ایران با تابش آفتاب در کشورهایی نظیر عربستان بسیار متفاوت است چرا که آفتاب عربستان گرمایی بیشتری دارد درحالی که تابش آن در ایران مطبوع است. وی تصریح می دارد که این تفاوت تابش سبب می شود بتوانیم از انرژی خورشید برای تولید برق با بهره گیری از سیستم های فتوولتائیک نهایت بهره را بگیریم چرا که این سیستم ها در مقابل گرمای زیاد راندمان کمتری دارند.

این کارشناس صنعت برق ایران با اشاره به اینکه اگر یک سیستم فتوولتائیک با ظرفیت تولید یک کیلووات داشته باشیم می توانیم 16 تا 19 درصد راندمان از آن داشته باشیم می گوید: درحالی که این درصد در کشورهای اطراف ایران به 14 تا 15 درصد بیشتر نمی رسد به عبارت ساده تر ایران باصرفه ترین و اقتصادی ترین کشور منطقه برای بهره گیری از انرژی خورشیدی است.

سرمایه گذاری اولیه برای تولید انرژی از طریق سیستم های فتوولتائیک در گذشته بالا بود ولی در سال های اخیر با رشد تکنولوژی و ارزان سازی خوشبختانه سرمایه گذاری در زمینه انرژی خورشیدی اقتصادی است و آینده بسیار خوبی در انتظار انرژی خورشیدی است. با توجه به اینکه کشور ما از نظر تابش انرژی خورشید پتانسیل خوبی را داراست و زمین هایی در کشور با وسعت زیادی وجود دارد که ظرفیت کشاورزی ندارند، بهترین کار در این مناطق بهره گیری از انرژی خورشیدی است.

وضعیت کشورایران از لحاظ سوق الجیشی نیز به گونه ای است که می تواند گذرگاه انرژی باشد، چون تمامی کشورهای اطراف نیازمند انرژی برق هستند و اگر بتوانیم تولید انرژی را در کشور زیاد کنیم، صادرات آن بسیار سودآور است و انرژی خورشیدی از آن دسته انرژی هایی است که آینده خوبی دارد. از انرژی خورشیدی می توان در صنایع، خانگی و ... استفاده کرد به خصوص در روستاها و مناطق دورافتاده که برق رسانی به آنها کار دشواری می باشد که با این سیستم به راحتی برق رسانی به آنها امکان پذیر می شود.

یکی از مزایای بهره گیری از انرژی خورشیدی این است که ضرورتی ندارد که به صورت تجمعی ایجاد شود بلکه می توان به صورت پراکنده نیروگاه هایی با ظرفیت 400 کیلووات، 500 کیلووات، یک مگاوات، دو مگاوات ایجاد کنیم که برق تولیدی از آنها به شبکه ارسال می شود و از طریق شبکه در سراسر کشور به دست مصرف کننده می رسد. بنابراین در مناطق حساس و استراتژیک از نظر پدافند غیرعامل در مواقعی که بحران اتفاق می افتد تامین برق آنها ضروری است، از انرژی خورشیدی بهره گیری کنیم.

اخیرا دو برنامه توسط مجلس شورای اسلامی و وزارت نیرو برای سرعت رشد بهره گیری از نیروگاه های خورشیدی، تدوین شده است. به این معنی که برای بخش خصوصی تمهیداتی قایل شده است و همکاری لازم با آنها انجام می شود تا یک نیروگاه خورشیدی را که می توانند سرمایه گذاری و ایجاد کنند و برای آنها پروانه تاسیس صادر می شود که از طریق این پروانه می توانند یک سری تسهیلات را که مجلس شورای اسلامی در نظر گرفته بهره گیری کنند و زمانی که کار احداث نیروگاه به پایان رسید و به شبکه متصل شد، کنتوری نصب می شود و انرژی تولید شده را اندازه می گیریم و هر کیلووات آن به مبلغ 4660 ریال از آنها خریداری می شود که آنها به راحتی می توانند در کوتاه مدت سرمایه خود را به دست آورند.

برنامه دیگری که برای تسری و توسعه ایجاد نیروگاه های خورشیدی پیش بینی شده است که مردم راغب به بهره گیری از انرژی خورشیدی شوند به این صورت است که هر متقاضی که برای این کار ثبت نام کند معادل 50 درصد یعنی 5/4 میلیون تومان به ازای هر کیلووات، وام بلاعوض پرداخت خواهد شد و مابقی را باید متقاضی سرمایه گذاری کند. یکی دیگر از مزایای نیروگاه های خورشیدی، نحوه نگهداری آنهاست که بسیار ساده و با کمک یک کنترلر امکان پذیر است.