معماری ایرانی تجلی‌گاه مفهوم توسعه پایدار

شهر و معماری ایرانی به عنوان بخشی از مهم‌ترین مظاهر فرهنگی سرزمین ایران و در پی استمرار هزاران ساله فرهنگ ایرانی در هماهنگی با اندیشه معنوی ایرانیان و دیدگاه آنان نسبت به هستی و انسان و هم‌نوایی با الگوهای ویژه فرهنگی انسان ایرانی و طبیعت متنوع سرزمین ایران مصادیق ارزشمندی از نحوه تعامل انسان با طبیعت و فرهنگ را به منصه ظهور رسانده است.

نگاه ویژه ایرانیان به طبیعت متأثر از فضای اندیشه ایرانی- اسلامی همواره موجب تعاملی کمال‌گرایانه میان شهر و معماری با طبیعت بوده است. طبیعت به عنوان مظهر بی‌بدیل آفرینش الهی در خلق مظاهر فرهنگی ایرانی و از آن جمله آثار معماری و شهرسازی، الهام‌بخش معماران ایرانی بوده و مصادیق گوناگون تعامل مکمل میان شهر و معماری با طبیعت در گستره‌ای از مفاهیم معنوی و مادی، از شکل‌گیری باغ ایرانی به عنوان نمونه این جهانی بهشت موعود تا توجه به مختصات بستر طبیعی در تکوین شهر و معماری قابل بازیابی است.

با این شرح، معماری و شهر ایرانی عرضه کننده ارزشمند‌ترین مصادیق تعامل با طبیعت در همسویی با ویژگی‌های فرهنگی و اعتقادی و تجلی‌گاه مفهوم توسعه پایدار در شهر و معماری است.معماری ایرانی به واسطه موقعیت خاص سرزمین ایران در جغرافیای جهانی و از سوی دیگر در هماهنگی با خصلت کمال‌گرای ایرانیان همواره پذیرای نوآوری‌ها و ابتکارات در شکل‌دادن به فضای معماری بوده است لیکن در سنت تاریخی تکامل معماری ایرانی هر‌گونه نوآوری و ابتکار در دستگاه معماری ایرانی هم‌نوا با ویژگی‌های فرهنگی و طبیعی سرزمین ایران قرار گرفته و عرضه می‌شده است.

اهتمام معماران ایرانی در این راستا عامل اساسی استمرار هویت معماری ایرانی در عین تکامل و بهره‌گیری آن از پدیده‌های نوین در طول هزاره‌ها بوده است. امری که امروزه غالبا در سایه تسلط ابداعات فنی بر وجوه فرهنگی معماری و از سوی دیگر پذیرش بی‌چون و چرای دستاوردهای حاصل از تمدن‌های دیگر با سرزمین ما مغفول مانده است.در این راستا رسالت معماران ایرانی در دوره معاصر در جهت کشف و بهره‌مندی از تجارب هزاران ساله اندوخته در گوشه گوشه این سرزمین در باب نحوه تعامل شهر و معماری با بستر طبیعی، فرهنگی و تاریخی و از سوی دیگر بهره‌گیری از دانش و فن روز و مواجه خلاق و فعال از طریق ایجاد تعامل بین فرآیندهای جهانی و محلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

بی‌تردید آثار نخبگان جامعه حرفه‌ای در این راستا به مثابه چراغی فراروی مسیر معماران جوان بوده و بیانگر مسئولیت خطیری است که زندگی حرفه‌ای زنده‌یاد  سید‌هادی میرمیران، نمودی ارزشمند از تلاش متعهدانه در جهت انجام آن است. در سالگرد درگذشت سیدهادی میرمیران، یاد استاد نام‌آشنای عرصه معماری ایران را گرامی داشته و تلاش‌های ارزشمند بنیاد معماری میرمیران در راستای اعتلای شهر و معماری معاصر را ارج می‌نهیم.

عباس آخوندی-وزیر راه و شهرسازی