کولرگازی؛از پول برق تا تبلیغات گمراه‌کننده

گرم شدن تدریجی هوا کم‌کم خبر از رسیدن فصل تابستان می‌دهد و برای برخورداری از هوایی مطبوع و بهاری دراوج گرما، بسیاری را از همین حالا روانه بازار، برای خرید انواع کولرهای گازی یا آبی می‌کند؛ بازاری که مدتی است به‌جای کولر‌های خاطره‌انگیز آبی‌رنگ، نمونه‌های گازی بیش از پیش نظر خریداران را به خود جلب کرده است.

درحالی که بسیاری از کارشناسان معتقدند مصرف برق این تجهیزات برودتی برای اکثر مناطق کشورمان ازجمله تهران مقرون به صرفه نیست و باعث افزایش هزینه های خریداران خواهد بود. این چنین است که فروشندگان برای هرچه جذاب شدن فروش کالاهایشان به ترفندهایی چون وام بدون بهره روی آورده اند؛ غافل از این که هیچ ارزانی بی دلیل و حکمت نیست.

از این رو بازار این هفته جام جم سری به مرکز فروش لوازم و تجهیزات سرمایشی خانگی یعنی همان سه راه معروف امین حضور زده تا برایتان از چند و چون آبی یا گازی بودن کولرهای مورد نیاز شما در گرمای تموز بگوید.

آبی یا گازی مساله این است

اگر شما هم به دنبال خرید کولر برای تابستان هستید و امروز بر سر دوراهی انتخاب گازی یا آبی بودن کولر منزل یا محل کار خود قرار گرفته و به دنبال انتخابی مطمئن و اقتصادی هستید، این مطلب را دنبال کنید.

درحالی که براساس اطلاعات اقلیمی و آب و هوایی کشورمان، با وجود بحران آب، استفاده از کولرهای آبی در بیشتر مناطق کشورمان از نظر بازدهی و هزینه ای قابل توجیه تر است و در بسیاری از مناطق ایران به استثنای مناطق بشدت شرجی و گرمسیر، نیازی به استفاده از کولرهای گازی نیست. اما تبلیغات گسترده کولرهای گازی و ارائه تسهیلات مالی فریبنده برای خرید آن، باعث شده گروهی از خریداران صرفا با توجه به برخی جملات فریبنده و البته اطلاعات اشتباهی که در این زمینه مطرح شده است، بدون درنظر داشتن واقعیت دست به انتخابی غیراقتصادی و البته نامتناسب با نیازشان بزنند و بعد با آمدن اولین قبض برق پشیمان شوند.

تبلیغات گمراه کننده

مهدی صفایی، یکی از فروشندگان لوازم خانگی سه راه امین حضور در این زمینه به جام جم می گوید: با توجه به آب و هوا و جغرافیای کشورمان در بیشتر مناطق می توانیم با استفاده از کولرهای آبی هوای مطبوع بهاری را با کمترین هزینه جانبی داشته باشیم. اما مشکل اصلی این است که فرهنگ استفاده صحیح و اصولی از کولرهای آبی برخلاف سابقه طولانی حضورشان در زندگی ما کمتر وجود دارد و در نتیجه این گونه تصور می شود که کارکرد کولرهای گازی خیلی بهتر است حال آن که این گونه نیست وبسیاری از تبلیغات مطرح شده درباره کولرهای گازی گمراه کننده است.

وی با اشاره به نکاتی برای استفاده بهینه از کولرآبی می افزاید: همه ما تجربه تجمع رطوبت فراوان (دَم کردن) در برخی روزهای تابستان با استفاده از کولرهای آبی را داریم که همین امر عاملی شده برای دل کندن از کولرآبی و روی آوردن به کولرگازی، اما راهکارهایی ساده وجوددارد تا شاهد بروز این معضل نباشیم.

وی به جلوگیری از تابش مستقیم خورشید به بدنه کولر به عنوان اصلی ترین عامل تعیین کننده در راندمان خنکی آن اشاره می کند و اظهار می دارد: علاوه بر عامل یاد شده ، استفاده از سایه بان و سرویس ادواری نیز می تواند در افزایش راندمان کلی کولرآبی مفید باشد. اما یک نکته کلیدی همواره در زمینه استفاده از کولرهای آبی از سوی کاربران رعایت نمی شود و آن هم برقراری جریان دائمی هوا در فضا، هنگام روشن بودن کولر آبی است. چون سیستم کولرآبی برخلاف کولرهای گازی نیازمند برقراری جریان دائمی هوا در محیط داخلی است تا بتوانیم بهترین راندمان را بدون تجمع رطوبت داشته باشیم؛ بنابراین بهترین توصیه به کاربران این است که حتما در فصل تابستان وقتی کولرآبی روشن می کنند یکی از پنجره های منزل را کمی باز بگذارند تا جریان هوا براحتی از داخل منزل یا محل کار عبور کند، چون با این کار علاوه برای کاهش مصرف برق به دلیل کاهش فشار بر موتور کولر، باعث خنک تر شدن هوای داخل منزل نیز خواهیم بود.

صفایی می افزاید: مهم ترین توصیه فروشندگان برای خرید کولرآبی این است که متناسب با نیازشان به انتخاب کولر آبی اقدام کنند، چون خریدن کولر بزرگ تر یا کوچک تر از فضا، در افزایش هزینه و کاهش راندمان بسیار موثر است. نکته بعدی که باید مدنظر خریداران باشد، توجه به برچسب انرژی کولرهای آبی است که هرچه درجه مصرف انرژی آنها بالاتر باشد (ردیف های اولیه جدول) نشان از کیفیت بهتر آنهاست و می توان با اطمینان خاطر برای خرید آنها هزینه کرد.

این فروشنده در بخش دیگری از سخنان خود درباره کولرهای گازی می گوید: اکنون سوال اصلی برای بسیاری از شهروندان این است که آیا واقعا در آب و هوایی مثل تهران به این وسیله نیاز داریم یا خیر که پاسخ این پرسش در واقع خیر است. چون آب و هوای تهران نیازمند استفاده از کولرگازی نیست. ضمن این که هزینه های جانبی آن مانند هزینه برق مصرفی آن بسیار بالاست.

صفایی درباره تبلیغات گسترده برخی برندهای کولرگازی نیز تصریح می کند: با توجه به مدت زمان حضور کولرهای گازی در بازار، برخی از برندها نیازی به تبلیغات گسترده ندارند و خریداران با توجه به همان تجربه های گذشته به دنبال خرید هستند، اما بسیاری از تبلیغات فعلی مربوط به محصولات و برندهای کمتر شناخته شده است. آنها با استفاده از مشوق های مالی چون وام بدون بهره و جایزه همراه با خرید، می خواهند با هر روشی نظر مشتریان را به خود جلب کنند در صورتی که این امتیازات در نهایت به نفع مشتری نیست، چون هزینه های نگهداری و مصرف برق آنها بسیار بالاتر از آنچه در تبلیغات آمده، خواهد بود.

دولتی ها در راس خریداران

وی از دستگاه های دولتی به عنوان خریدار عمده کولرگازی نام می برد و معتقد است آنها چندان به رشد مصرف انرژی این کولرها توجهی ندارند. هرچند به دلیل کاهش برخی هزینه های ناشی از استفاده از کولرهای دوگانه سرما ـ گرمای گازی مانند عدم نیاز به کانال کشی یا کاهش برخی هزینه های طراحی سیستم تهویه مطبوع، استفاده از این کولرها در کوتاه مدت به صرفه اما در بلندمدت ضررده خواهد بود.

بانه؛ برزخ خریداران کولرگازی

اگر به عنوان خریدار یکی از این سیستم های برودتی نوین روانه بازار شده اید، هنگام تحقیقات، بدون تردید با کلمه بازارچه های مرزی بخصوص در شهر بانه استان کردستان برخورد داشته و دوست و آشنا درباره امتیازات خرید از آن منطقه تجربه های ناقصی را برای شما عنوان کرده اند. درحالی که واقعا خرید کولرگازی از بانه شاید در نگاه اول بسیار اقتصادی به نظر برسد، اما درواقع و در بسیاری موارد چیزی جز کلاهبرداری نیست.

محمدرضا کردبچه، یکی از فروشندگان خیابان جمهوری که در زمینه فروش تجهیزات برودتی و کولرگازی فعالیت دارد درباره خرید از بانه به جام جم می گوید: اگرچه برای مدتی نام این شهر به عنوان یکی از بهترین مناطق برای خرید تجهیزات اینچنینی شنیده می شد، اما امروز روشن شده که خرید از این مناطق به صرفه نیست. چون با توجه به این که هیچ گونه ضمانتی برای تجهیزات خریداری شده از این مناطق به خریداران داده نمی شود و خبری از گارانتی نیست (هرچند خود فروشندگان می گویند گارانتی خواهد شد) خرید از بازارچه های مرزی بعضا با تحویل جنس معیوب همراه است که یا قابل تعمیر نیست یا هزینه تعمیرش قیمت جنس را همانند تهران می کند.

وی به خدمات آنلاین و فروشگاه های مجازی که مدعی اند کولرهای گازی را از بانه برای متقاضیان ارسال می کنند اشاره می کند و می افزاید: صاحبان فروشگاه های مرزی با توجه به این که استقبال خرید از آنها کم شده، به دنبال استفاده از هرگونه مشوقی برای جلب نظر خریداران هستند. یکی از راهکارهای مورد استفاده، همین تحویل کالا در منزل و پرداخت در محل است، اما با توجه به این که کالاها معمولا در شرایط نامناسب وارد کشور شده و احتمال آسیب دیدن آنها طی مراحل حمل بسیار زیاد است، ایرادها نیز تازه بعد از نصب مشخص می شود. ضمن این که الان اختلاف قیمت اکثرکولرهای گازی بین تهران و بانه بیشتر از 300هزارتومان نیست.

محاسبه ظرفیت مورد نیاز در کولرهای آبی و گازی

با تمام نکته های گفته شده حالا که قصد خرید کولرآبی یا گازی دارید، مهم ترین نکته انتخاب ظرفیت مناسب سیستم برودتی برای منزل یا محل کارتان است.

چون این انتخاب می تواند تا حد بسیار زیادی در هزینه های آینده شما تاثیرگذار باشد، باید به دقت فضای مورد نظر خود را محاسبه کرده و سپس اقدام به خرید کنید.

کولرهای آبی

به طورکلی اگر با توجه به استانداردها کولر آبی مناسبی انتخاب کنیم، می توانیم هوای داخل منزل یا محل کارمان را بین 10 تا 12 درجه خنک تر از بیرون تجربه کنیم. این درحالی است که کولر آبی برای مناطقی با رطوبت کمتر از 25 درصد، بهترین گزینه است و با فراهم کردن شرایط ایده آل آن می توانیم تا حدود 30 درصد در مصرف انرژی صرفه جویی کنیم. بنابراین کولر آبی برای شهرهایی چون تهران، قزوین، قم، شیراز، اصفهان، یزد، کرمانشاه، کرمان، خراسان، سمنان و کاشان مناسب است و می توان از گرمای هوای تابستان این مناطق به سرمای کولر آبی پناه برد.

براساس نظر کارشناسان برای خرید کولر آبی مناسب، تعداد اتاق، تعداد خروجی هوا یا همان دریچه های اتاق، محل جغرافیایی، آفتابگیر بودن محل مورد نظر، ضخامت دیوارها و تجهیزات حرارت ساز داخل محیط را باید مورد توجه قرارداد .

اما به طور کلی اگر واحد آپارتمانی مورد نظر در بالاترین طبقه ساختمان قرار دارد و در معرض تابش مستقیم آفتاب است می توانید طبق این جدول عمل کنید:

یادآوری: در صورت سایه و آفتابگیر نبودن محل مورد نظر می توان 10 درصد از ظرفیت مورد نظر کاست.

اگر برای محل کارتان به دنبال کولرآبی هستید و در این محل تجهیزات مولد گرما مثل اجاق گاز، کامپیوترها یا هر وسیله دیگری به تعداد زیاد استفاده می شود، ظرفیت بالاتری نیاز دارید.

کولر گازی

برای انتخاب اقتصادی کولرهای گازی باید به ظرفیت آنها که با BTU مشخص شده، دقت داشته باشید. اگر محل مورد نظر شما در طبقات میانی ساختمان قرار دارد و اطراف آن پوشیده است، به ازای هر مترمربع بنا 400 تا 600 Btu در نظر بگیرید و اگر به طبقات فوقانی یا پشت بام نزدیک هستید، به ازای هر مترمربع 600 تا 800 Btu محاسبه کنید. در نظر داشته باشید اگر محل شما آفتابگیر است، 10 درصد به میزان محاسبه خود بیفزایید یا به عکس اگر آفتابگیر نیست 10 درصد بکاهید، اما در مورد آشپزخانه یا دفاتری که منابع گرمایی بسیاری دارند و قرار است کولر گازی آنجا کار کند، همان شرایط آفتابگیر را اعمال کنید یعنی 10 درصد بیشتر در نظر بگیرید.

بسیاری از تبلیغات کولرگازی فریبنده است

محمد طحان پور، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با اشاره به تبلیغات گسترده برخی برندهای کولرگازی نسبت به معرفی محصولات کم مصرف به جام جم می گوید: اکثر این تبلیغات بخصوص در برندهای غیرمطرح واقعیت نداشته و نمی تواند مبنای انتخاب مخاطبان باشد، بنابراین دلخوش کردن به تبلیغات بخصوص در برندهای نامعتبر و تازه وارد به بازار کشورمان کاری اشتباه است.

وی تصریح می کند: هرچند برخی فروشندگان پا را فراتر گذاشته و با مطرح کردن شرایط فروش استثنایی و کم یا بی اعتبار سعی در جلب نظر مخاطبان کولرگازی دارند که این نیز استفاده از ناآگاهی خریداران خواهد بود اما اتحادیه با این گونه تبلیغات غیرواقعی و غیرکارشناسی برخورد خواهد کرد، چون این لوازم در واقع همان تولیداتی است که بدون هیچ پشتوانه ای به صورت موردی توسط قاچاقچیان وارد کشور شده اند.

وی درباره کم مصرف بودن برخی کولرهای گازی تبلیغ شده نیز می افزاید: واقعیت این است که کاهش مصرف برق و فروش اقساطی در کولر های گازی غیرمعتبر همه رویایی است برای خریداران، نه واقعیت استفاده بهینه از منابع.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی درباره قاچاق محصولات یاد شده نیز معتقد است، تنها عامل گسترش و ایجاد قاچاق در هر زمینه ای سود بالای قاچاقچی است و از آنجا که اکنون تقریبا بازارکولر گازی درحال تعادل قرار گرفته، قاچاق محصولاتی چون کولرگازی زیاد مقرون به صرفه نیست.

طحان پور با تاکید بر نبود تولید کولرگازی در کشورمان به جام جم می گوید: با توجه به فناوری مورد نیاز تولید کولرهای گازی، اکنون هیچ گونه تولیدی در این زمینه داخل کشورمان نداریم و همین موضوع می تواند عاملی برای واردات گسترده محصولات یاد شده به صورت قانونی یا قاچاق باشد که فارغ از بحث مصرف انرژی کم یا زیاد آنها باید درنظر داشته باشیم که ارز از ایران خارج می شود.