باغ فرزانه شیراز قربانی شهرفروشان شد!

به گزارش معماری نیوز، گروه مطالعات شهری فاطر با انتشار نامه ‏ای سرگشاده خطاب به افشانی، استاندار فارس به عملکرد مسئولان شهری و نحوه حفاظت از باغ فرزانه شیراز اعتراض کرد.در متن کامل این نامه آمده است:

باغات شهر شیراز از دیرباز به عنوان یکی از ویژگی‏ های منحصر به ‏فرد و ممتاز این شهر شناخته می شده و ضمن داشتن ارزش ‏های تاریخی و میراثی؛ دارای ارزش‏ های اکولوژیکی ویژه ‏ای برای شهر شیراز بوده است. متاسفانه غلبه منطق سوداگری و اصل شدن نگاه انتفاعی در برنامه ‏ریزی‏ ها و سیاست گذاری‏ ها به تخریب بخش عظیمی از این ثروت طبیعی شهر و کاهش شدید مساحت باغات در طی یک دوره 30 ساله منجر شده است و بخش‏ های وسیعی از آن نیز نقصان کیفیت یافته است که موجب تضییع حقوق شهروندان گردیده و خسارت‏های جبران ناپذیری پدید آورده است.

چنانچه مستحضرید در روز گذشته 94/7/5 باغ فرزانه با مساحت بیش از 2هکتار در خیابان تاریخی فرهنگی کریم خان زند شیراز برای دومین بار طی یکسال گذشته طعمه حریق شد و نیاز است مسئولان امر در اسرع وقت علل حادثه را با دقت بررسی و با هرگونه قصور و تقصیر بدون هرگونه اغماض برخورد قاطع کنند. با توجه به اهمیت محیط زیست و حساسیت جنابعالی بر این مقوله لازم است شرحی مختصر از آنچه طی دو سال گذشته در خصوص این باغ به وقوع پیوسته است به حضور تقدیم گردد:

متعاقب تصمیم شورای اسلامی شهر شیراز در تاریخ 92/12/24 با قید دو فوریت و بدون بررسی‏ های کارشناسی لازم مقرر شد در محل باغ فرزانه مجوز احداث ساختمانی 25 طبقه و با سطح اشغال 35% در زمین سهم مالک و بدون قید سقف تراکمی به مالک زمین داده شود و شهرداری نیز مجاز شد در زمین سهم خود و با هر تعداد طبقه، به صلاحدید با سطح اشغال مشابه در سهم خود، ساخت و ساز نماید. بدین ترتیب در صورت تصویب این پیشنهاد در کمسیون ماده 5 ، فاجعه احداث دو برج 25 طبقه و با زیربنای حدود 185000 متر مربع و تراکم ساختمانی 875%، آن هم در کنار یکی از مهمترین محورهای تاریخی- فرهنگی و هویتی شهر شیراز رقم می خورد.

این در حالی بود که متاسفانه کمیسیون ماده 5 استان فارس طی مصوباتی در سال‏های 82 و 86 با پیشنهاد شهرداری شیراز اقدام به تغییر کاربری این قطعه باغ مشجر و سر سبز در هسته مرکزی شهر شیراز نموده بود و بار دیگر با کمال تعجب در سال 93 مهر تایید بر مصوبه جدید شورا زد. این اقدام کمیسیون ماده 5 و تصمیمات سلیقه‏ ای و بی‏ ضابطه مسئولین وقت استان بیشترین انتقادات را به شکل بی ‏سابقه‏ ای از سوی طیف وسیعی از اقشار مختلف، از متخصصین و اساتید دانشگاه، اعضای نظام مهندسی، تا علما و دانشجویان، از تشکل ‏های دوست‏دار محیط زیست تا اصناف و تشکل ‏های انقلابی و مذهبی و حتی شخصیت ‏های ملی و محلی را در پی داشت. گروه مطالعات شهری فاطر نیز حسب اهمیت و حساسیت موضوع، مورخ 93/1/6 طی نامه ای انتقادات منطقی و نظر کارشناسی خود را به اطلاع استاندار محترم فارس و در تاریخ 93/1/11 نیز طی بیانیه ‏ای اختصاصی به تحلیل موضوع پرداخته و مواضع خود را به استحضار مردم شریف شیراز رساند. 

هرچند با بالا گرفتن حجم انتقادات به این مصوبه، برخی از اعضای محترم شورای شهر و شهردار محترم در مقام پاسخگویی برآمده و به ارائه توضیحاتی در خصوص این مصوبه سراسر ابهام پرداختند. اما اظهارات متناقض و فاقد استناد و بعضا اظهار نظرهای متضاد با بدیهی ‏ترین اصول دانش شهرسازی، به ابهامات افزود و مساله ‏ای که می ‏توانست در فضایی مثبت و تعاملی به فرصت ترمیم ارتباط شورا و شهرداری با مردم تبدیل شود با برخوردهای تند و عصبی مسئولین به چالشی چند ماهه بدل گردید، تا جایی که کمیسیون سرمایه ‏گذاری شورا در ادامه مشی غیرسازنده خود و با هدف ایجاد رعب و حاکم کردن جو امنیتی، شهردار را مکلف به پیگیری موضوع از طریق شورای تامین نمود و شهرداری با سراسیمگی نسبت به تعدادی از دانشجویان و اعضای گروه مطالعات شهری فاطر اقدام قضایی نمود، که البته به دلیل عدم وجود ادله کافی ناکام ماند. این در حالی بود که اساتید بخش شهرسازی دانشگاه شیراز، گروه مطالعات شهری فاطر و کارشناسان خبره نظام مهندسی، بارها مدافعان این مصوبه و اعضای شورای شهر را به مناظره کارشناسی برای روشن شدن موضوع دعوت کرده بودند که هر بار به بهانه ای از پذیرش آن سر باز زدند. 

خوشبختانه برغم مصوبات سال‏ های گذشته و اصرار غیر اصولی مسؤولین شهری، این باغ 21000 متری در هسته مرکزی شهر شیراز با ورود به موقع و مسئولیت شناسانه شورای عالی شهرسازی و لغو مصوبه کمیسیون ماده 5 به نفع شهر حفظ شد. اهمیت این باغ از این روست که این پهنه به ‏عنوان تنها فضای سبز و بازی است که بنا به ملاحظات مختلف ترافیکی، هویتی، زیست محیطی و از منظر پدافند غیرعامل نیازمند صیانت و حفاظت می باشد، متاسفانه نگاه سطحی و صرفا انتفاعی مدیران شهری و تلقی ناصواب آنها از بلندمرتبه سازی و سرمایه ‏گذاری حیات این پهنه ارزشمند و نمونه‏ های مشابه را در شهر شیراز با تهدید جدی رو به ‏رو ساخته است.

لازم به ذکر است طی ماه ‏های گذشته نسبت به تغییر کاربری و ساخت و ساز غیر اصولی در چندین باغ از جمله پهنه 2500 متری باغ نبش کوچه 45 خیابان کریم خان زند، قطعاتی در خیابان انقلاب اسلامی و وصال شیرازی با اصرار شهرداری شیراز اقداماتی صورت گرفته و متاسفانه به نظر می ‏رسد این روند تا نابودی کامل فضاهای سبز هسته مرکزی شهر ادامه داشته باشد. با توجه به تاکید جنابعالی بر صیانت بدون اغماض از پهنه ‏های سبز و باغات شهر، انتظار می‏ رود کمیته ‏ای در اسرع وقت جهت جلوگیری از ادامه این روند تشکیل و با حساسیت موضوع را دنبال کند و با خاطیان برخورد قاطع نماید.

گروه مطالعات شهری فاطر آمادگی دارد نسبت به تشکیل این کمیته و دعوت از اساتید دانشگاه و مسئولان زیربط اقدام نماید و وظیفه خود را نسبت به مردم شریف و نجیب شیراز ادا نماید.