واکنش رئیس نظام‌مهندسی تهران به حذف مجری ذی‌صلاح

به گزارش ایسنا، رئیس سازمان نظام‌مهندسی ساختمان استان تهران در نامه‌ای سرگشاده به محمدعلی نجفی شهردار تهران، بر لزوم حضور سازندگان صاحب صلاحیت در کلیه پروژه‌های ساختمانی تاکید کرد.

حسن قربانخانی در این نامه با اشاره به سیاست‌های کلی نظام ابلاغی مقام معظم رهبری در سال ۸۴، قوانین پنج‌ساله توسعه کشور، قانون نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان، مواد متعدد از مقررات ملی ساختمان، الزام حضور سازنده صاحب صلاحیت در تمامی پروژه‌های ساختمانی را از وظایف اصلی نهادهای ذی‌ربط در صنعت ساختمان دانست و رعایت این امر را از اصول دارای اولویت مهم در ساخت ساختمان‌های ایمن، استاندارد و باکیفیت برای تامین آرامش و امنیت تمام شهروندان عنوان کرد.

وی هم‌چنین اظهار امیدواری کرد تا شهرداری تهران با توجه به تهدیدات لرزه‌ای تهران همگام با سایر نهادهای تاثیرگذار در صنعت ساختمان و در راستای استقرار کامل سیاست‌های کلان ملی و مقررات ملی ساختمان، همکاری لازم با سازمان نظام‌مهندسی ساختمان تهران را اجرایی کند.

متن نامه قربانخانی به نجفی که در اختیار ایسنا قرار گرفته به شرح زیر است:

"جناب آقای دکتر نجفی شهردار تهران

با سلام

احتراما به استحضار می‌رساند، مدیرکل محترم معماری و ساختمان معاون شهرسازی و معماری طی نامه شماره ۸۱۱/۱۰۸۳۰۵۲ مورخ ۱۳۹۶/۹/۲۶ با استناد به دادنامه شماره ۹۹ مورخ ۱۳۹۴/۶/۳ هیات عمومی دیوان عدالت اداری مخالفت خود با ضرورت وجود مجری ذیصلاح در پروژه‌های ساختمانی را اعلام نموده است. درحالی‌که سیاست‌های کلی حاکم بر بخش صنعت ساختمان و قوانین وضع‌شده در چهارچوب آن به شرح زیر، تاکید بر تقویت مقررات ملی ساختمان از جمله مجری ذیصلاح دارند:

ـ بر اساس سیاست‌های کلی نظام ابلاغی توسط مقام معظم رهبری در بخش‌های "مسکن"، و "پیشگیری و کاهش خطرات ناشی از سوانح غیرمترقبه" الزام به رعایت مقررات ملی ساختمان از جمله مقررات و احکام ناظر به "طرح" و "اجرا" و "بهبود مدیریت و نظارت" بر ساخت‌وساز مورد تاکید و تصریح قرار گرفته است. در بند ۷ سیاست‌های کلی مسکن چنین مقرر شده است «اجباری کردن استانداردهای ساخت‌وساز مقررات ملی ساختمان و طرح‌های صرفه‌جویی انرژی» و در بندهای ۲-۶ و ۳-۶ سیاست‌های کلی پیشگیری و کاهش خطرات ناشی از سوانح طبیعی و حوادث غیرمترقبه به ترتیب مقرر شده است «بهبود مدیریت و نظارت بر ساخت‌وساز و به‌کارگیری نیروهای متخصص و ترتیب نیروی کار ماهر در کلیه سطوح و تقویت نظام‌مهندسی و تشکل‌های فنی و حرفه‌ای و استفاده از تجربه‌های موفق کشورهای پیشرفته زلزله‌خیز» و «ممنوعیت و جلوگیری از ساخت‌وسازهای غیرفنی و ناامن در برابر زلزله و الزامی کردن بیمه با استفاده کلیه استانداردها و مقررات مربوط به طرح و اجرا»

ـ قوانین توسعه‌ای از جمله قوانین برنامه پنج‌ساله چهارم، پنجم، ششم با تبعیت از سیاست‌های کلی فوق‌الذکر این مهم را مدنظر قرار داده است. در بند الف ماده ۶۰ قانون برنامه ششم مقرر شده است «شهرداری‌ها مکلف‌اند نسبت به درج الزام رعایت مقررات ملی ساختمان در پروانه‌های ساختمانی اقدام نمایند. صدور پایان کار برای واحدهای احداث‌شده بر مبنای این پروانه‌ها منوط به رعایت کامل این مقررات است».

ـ ماده ۴ قانون نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان مصوب اسفندماه سال ۱۳۷۴ که بر ضرورت به‌کارگیری مجری ذیصلاح در امر ساختمان تصریح دارد، مقرر می‌دارد «از تاریخی که وزارت مسکن و شهرسازی با کسب نظر از وزارت کشور در هر محل حسب مورد اعلام نماید، اشتغال اشخاص حقیقی و حقوقی به آن دسته از امور فنی در بخش‌های ساختمان و شهرسازی که توسط وزارت یادشده تعیین می‌شود، مستلزم داشتن صلاحیت حرفه‌ای است، این صلاحیت در مورد مهندسان از طریق پروانه اشتغال به کار مهندسی در مورد کاردان‌های فنی و معماران تجربی از طریق پروانه اشتغال به کار کاردانی یا تجربی و در مورد کارگران ماهر از طریق پروانه مهارت فنی احراز می‌شود».

ـ دیوان عدالت اداری نیز به‌موجب نظریه مشورتی شماره ۲۰۰/۱۱۱۶۹۸/۲۳۰/۹۰۰۰ مورخ ۱۹/۷/۱۳۹۶ در ارتباط با دادنامه شماره ۹۹ صادره از هیات عمومی آن مرجع اظهار داشته است که دادنامه موصوف به‌هیچ‌وجه متضمن حذف مجریان ذیصلاح حقیقی و حقوقی نیست.

ـ بند ۸ ماده ۱۵ آیین‌نامه قانون نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان بر ضرورت تنظیم روابط بین صاحبان حرفه‌های مهندسی ساختمان و کارفرمایان از طریق «ارجاع مناسب کارها به صاحبان صلاحیت» و «جلوگیری از مداخله اشخاص فاقد صلاحیت در امور فنی» تاکید دارد.

ـ تبصره ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرایی قانون نظام‌مهندسی کنترل ساختمان تکلیف شهرداری‌ها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمانی را در این زمینه مشخص نموده و صراحتا مقرر داشته «شهرداری‌ها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمانی موظف‌اند نام و مشخصات مجری واجد شرایط را که توسط مالک معرفی‌شده و نسخه‌ای از قرارداد منعقدشده با او را که در اختیار شهرداری و سازمان‌ نظام‌مهندسی ساختمان استان قرار داده است در پروانه قید کند. مالکانی که دارای پروانه اشتغال به کار در زمینه اجرا می‌باشند نیازی به ارائه قرارداد ندارند. »

علی‌هذا همان‌گونه که ملاحظه می‌فرمایند، قانون برنامه ششم و قانون نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان در کلیات امر در چهارچوب سیاست‌های کلی نظام وضع شده است ولی به دلیل گستردگی مقررات ملی ساختمان، این امر به آیین‌نامه‌های اجرایی محول شده است. بر این اساس چنین  آیین‌نامه‌هایی نمی‌توانند احکام قوانین بالادستی را نادیده بگیرند و تمامی مراجع ذیصلاح از جمله دیوان عدالت نیز در هر گونه تصمیم‌گیری می‌بایست از قوانین فوق تبعیت کنند.

علاوه بر آن چگونه می‌توان انتظار داشت که مقررات ملی ساختمان به دلیل فنی و گستردگی آن در مقام اجرا توسط افراد فاقد صلاحیت فنی و حرفه‌ای تحقق یابد؟ لذا انتظار دارد جنابعالی تدابیری اتخاذ فرمایند تا تمامی ارکان ذی‌ربط در شهرداری در جهت تحقق قوانین فوق‌الذکر با هدف ایجاد ایمنی و بهداشت و آسایش حداکثری در امر ساختمان و حفظ سرمایه ملی و مردمی، در جهت استقرار کامل مقررات ملی ساختمان از جمله به‌کارگیری مجریان ذیصلاح رضایت همکاری را با این سازمان محول فرمایند. "