از ابتدای تشکیل و راهاندازی صندوق پسانداز مسکن یکم، مطابق با ضوابط و چارچوبهای تعیینشده اعطای تسهیلات این صندوق، چنانچه یک متقاضی، به شکل انفرادی قصد افتتاح حساب و سپردهگذاری در صندوق را داشت، شرایط مربوط به خانه اولی بودن، صرفاً برای همان فرد و نه برای همسر او (در صورت متاهل بودن)، مورد کنترل و استعلام قرار میگرفت. به این معنا که اگر بهطور مثال، پدر یک خانواده دارای سابقه مالکیت بود اما همسر او برای دریافت تسهیلات از صندوق پسانداز مسکن یکم اقدام میکرد، استعلام خانه اولی بودن صرفاً برای همسر (فرد متقاضی) انجام میشد و خانهدار بودن پدر خانواده، مانعی برای دریافت تسهیلات یکم از سوی همسر او نبود؛ اما از ابتدای ماه آینده یعنی از فردا مطابق ضوابط بالادست بانک مسکن و مقررات جدید این بانک، شروط خانه اولی بودن، هم برای متقاضی و هم برای همسر او، استعلام میشود به این معنا که هر فرد متاهلی که برای افتتاح صندوق پسانداز مسکن یکم میخواهد اقدام کند هم او و هم همسر او باید خانه اولی باشند.
بر اساس معیارهای تعیینشده، خانه اولی به آن دسته از متقاضیان خرید مسکن اطلاق میشود که پیش از ثبتنام در این صندوق، اولا از تسهیلات بانک مسکن و سایر بانکها جهت خرید، احداث واحد مسکونی، انتقال سهمالشراکه یا تعمیر واحد مسکونی و ثانیا از امکانات دولتی برای تهیه مسکن استفاده نکرده باشند. با توجه به این دو معیار، تا روز گذشته درصورتیکه متأهلین متقاضی اخذ این نوع تسهیلات، خانه اولی شناخته میشدند (بدون توجه به شرایط همسر آنها) امکان ثبتنام و دریافت تسهیلات صندوق پسانداز مسکن یکم را از سوی بانک مسکن پیدا میکردند؛ اما با توجه به بخشنامه جدید بانک مسکن به تمامی شعب سراسر کشور، از فردا، فقط متقاضیان متاهلی امکان ثبتنام تسهیلات صندوق پسانداز مسکن یکم را خواهند داشت که هر دو زوج بهصورت توامان دو فاکتور خانه اولی را دارا باشند.
به راین اساس افتتاح کننده حساب صندوق پسانداز مسکن یکم و همسر وی نباید از تسهیلات بانک مسکن و سایر بانکها جهت خرید، احداث واحد مسکونی، انتقال سهم الشرکه یا تعمیر واحد مسکونی پیشازاین استفاده کرده باشند. همچنین متقاضی و همسر وی از امکانات دولتی همچون زمین و مسکن نیز نباید استفاده کرده باشند.
درعینحال بانک مسکن در قالب بخشنامه جدید خود برای تعیین شرایط جدید اخذ تسهیلات پسانداز مسکن یکم برای متأهلین، اشاره کرده که اعطای تسهیلات این صندوق، به اشخاص مجرد، اشخاصی که همسر آنها فوت شده یا با همسر خود متارکه کردهاند مشروط به داشتن درآمد متقاضی بلامانع خواهد بود.
بانک مسکن در قالب این بخشنامه به این نکته اشاره کرده است که حسابهای افتتاحی برای دریافت این نوع تسهیلات تا پیشازتاریخ یکم آبان ماه سال جاری، کماکان مقررات زمان افتتاح حساب (الزامی بودن خانه اولی شناخته شدن یکی از زوجین) برقرار خواهد بود؛ بهعبارتدیگر تسهیلات صندوق پسانداز مسکن یکم که افتتاح حساب آنها تا پیش از یکم آبان ماه انجام شده باشد صرف خانه اولی بودن شخص متقاضی تسهیلات (بدون الزام به خانه اولی بودن همسر استفادهکننده تسهیلات) بلامانع است.
البته در قالب این بخشنامه بازهم متقاضیان اخذ تسهیلات پسانداز مسکن یکم برای خرید ملک در محدوده بافت فرسوده استثنا شدهاند و شرایط ویژهای برای هسته فرسوده شهرها در نظر گرفتهاند. به این صورت که بانک مسکن در تبصرهای این موضوع را یادآور شده است که اعطای تسهیلات صندوق پسانداز مسکن یکم در بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری اعم از تسهیلات انفرادی یا زوجین از تاریخ افتتاح حساب صندوق، کماکان بدون الزام به خانه اولی بودن متقاضی و همسر وی مشروط به رعایت ضوابط تسهیلات با سپرده بانک (گذشت پنج سال از دریافت تسهیلات با سپرده قبلی توام با تسویه یا گذشت پنج سال از دریافت تسهیلات با سپرده قبلی توام با انتقال به غیر آن) بلامانع است.