به گزارش ایسنا، بازار مسکن در ایران به دلیل مشکلاتی همچون کمبود ساختوساز، عدم تناسب عرضه با تقاضا، وجود ۲.۶ میلیون خانه خالی، ۲.۱ میلیون مسکن نیمهخالی و همچنین نوسانات بازارهای موازی، همواره در سالهای اخیر سایه رکود تورمی را احساس کرده است. بااینکه وزیر راه و شهرسازی مهمترین عامل افزایش قیمت مسکن را تأثیرگذاری بازارهای موازی میداند، این بخش در سالهای گذشته از کمبود تقاضا نیز دچار مشکل شده است.
طبق طرح جامع مسکن، ایران به سالانه حدود یکمیلیون واحد مسکونی نیاز دارد؛ درحالیکه مطابق برآوردها، ساختوساز بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار واحد است. دراینبین فشار تقاضای مسکن با کوچکترین تلنگر بازارهای موازی، رشد قیمت خانه را به همراه دارد.
تسلط ۷۷ درصدی سفتهبازان بر بازار مسکن
یکی دیگر از معضلاتی که بازار مسکن همیشه با آن مواجه بوده، تسلط دلالها بر این حوزه است. به دلیل آنکه هیچ نوع مالیاتی بر عایدی سرمایه در ایران وضع نمیشود حدود ۷۷ درصد خریدوفروش در بازار مسکن از نوع سفتهبازانه و سرمایهگذارانه است؛ چراکه در این شرایط خریدوفروش ملک، فعالیتی سودده محسوب میشود.
عدم وضع قوانین مالیاتی بر عایدی سرمایه ازیکطرف و همچنین نبود قانونی برای کنترل خانههای خالی باعث شده تا ۴.۷ میلیون مسکن مازاد روی دست اقتصاد ایران بماند. طبق آمار سال ۱۳۹۵ بالغبر ۲.۶ میلیون واحد مسکونی خالی و ۲.۱ میلیون خانه نیمهخالی در ایران وجود دارد. در این شرایط کسانی که چندین واحد مسکونی دارند با توجه به روند صعودی قیمتها روزبهروز پولدارتر و متقاضیان واقعی روزبهروز از مسکن موردنیاز خود دورتر میشوند.
با وام ۱۶۰ میلیونی میتوان ۹ متر خانه خرید
در وضعیت کنونی، تسهیلات بانکی به دلیل اقساط بالا و قدرت پوشش دهی پایین نسبت به قیمتهای فعلی نقش چندانی در خانهدار شدن اقشار متوسط و پایین ندارد. طبق آخرین قیمت مسکن شهر تهران در اردیبهشت ۱۳۹۹ که نشان میدهد میانگین قیمت هر متر خانه در پایتخت به ۱۶ میلیون و ۹۷۰ هزار تومان در هر مترمربع رسیده، با وام ۲۴۰ میلیون تومانی اوراق میتوان ۱۴ متر خانه در تهران خریداری کرد و تسهیلات ۱۶۰ میلیون تومانی صندوق پسانداز مسکن یکم تنها برای ۹ متر و ۴۰ سانتیمتر خانه کفاف میدهد.
مضافاً اینکه برای دریافت وام ۲۴۰ میلیون تومانی باید کلی هزینه کرد. قیمت اوراق مسکن از ابتدای اردیبهشت تاکنون افزایش چشمگیری داشته است؛ بهطوریکه زوجین تهرانی برای تهیه وام ۲۴۰ میلیونی مسکن و جعاله در ابتدای اردیبهشت باید ۲۲ میلیون و ۷۵۲ هزار تومان پرداخت میکردند اما این قیمت در حال حاضر با افزایش ۱۵ میلیون و ۶۴۸ هزارتومانی، به ۳۸ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.
با توجه به مشکلات مذکور نسخه شفابخشی برای بازار مسکن وجود ندارد و دولت و مجلس باید بازار مسکن را در چند بخش جراحی کنند. به گفته کارشناسان، اولین گام باید کنترل نرخ ارز و کنترل نرخ تورم باشد. وضع مالیات بر عایدی سرمایه و املاک نیز که بنا به گفته مصطفی قلی خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک در بیش از ۱۸۰ کشور جهان اجرایی و به تعادل بخشی در بازار مسکن منجر شده است باید توسط مجلس یازدهم پیگیری شود. ایجاد مشوقها و تسهیلات برای افزایش ساختوساز، افزایش سقف تسهیلات، افزایش طول مدت بازپرداخت، کاهش نرخ سود و همچنین وضع مالیات بر خانههای خالی هم میتواند بخش مسکن را بهعنوان یک بیمار در وضعیت اغما از کما دربیاورد.