سازوکار اعطای تسهیلات کمک ودیعه مسکن

به گزارش ایسنا، مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی، ضمن تشریح سازوکار اعطای کمک ودیعه مسکن (تسهیلات مرابحه کالا و خدمات) به مستأجران کم‌درآمد گفت: امروز توزیع بانکی در ۱۵ بانک کشور انجام و سهمیه بانک‌ها در این زمینه تعیین می‌شود. توزیع استانی نیز به وزارت راه و شهرسازی منعکس شده است، درصورتی‌که این وزارتخانه امروز پاسخ لازم را به بانک مرکزی ارائه کند، سریعاً ظرف مدت فردا توزیع استانی به همراه دستورالعمل لازم به شبکه بانکی ابلاغ می‌شود.

سید علی‌اصغر میر محمدصادقی در خصوص هدف از اعطای تسهیلات «مرابحه خرید کالا و خدمات» گفت: با توجه به گرانی‌های اخیر و به‌ویژه در بخش مسکن در راستای ایجاد ثبات در بازار اجاره و حمایت از مستأجران کم‌درآمد در شرایط اقتصادی تحمیل‌شده بر کشور ناشی از شروع ویروس کرونا، مقرر شد به گروه‌های هدف و خانوارها در این زمینه مساعدت‌هایی انجام گیرد. بر این اساس موضوع اعطای «تسهیلات مرابحه خرید کالا و خدمات» از محل بخشی از منابع مالی اختصاص‌یافته ستاد ملی مقابله با کرونا در این ستاد مطرح شد.

مقام مسئول بانک مرکزی درباره مشمولان دریافت تسهیلات یادشده، عنوان کرد: این طرح به‌منظور حمایت از مستأجران کم‌درآمد اجرایی می‌شود و شامل افراد کارگر یا حقوق‌بگیر ثابت (در خصوص حقوق‌بگیران ثابت نیز اولویت با ازدواج‌های جدید و خانوارهای پنج‌نفره و بیشتر)، مشمولان کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی و زنان سرپرست خانوار می‌شود. ذکر این نکته ضروری است که تعیین گروه‌های هدف با مسئولیت وزارت راه و شهرسازی است.

وی در خصوص ضمانت‌هایی که در این طرح از متقاضیان اخذ می‌شود، تصریح کرد: به‌منظور اعطای تسهیلات از این افراد ضمانت‌هایی شامل، کسر از حقوق یا گواهی استفاده از مستمری یا سهام عدالت اخذ می‌شود و در صورت عدم امکان تأمین موارد ذکرشده از سوی متقاضی، چک، سفته یا ضامن برای پرداخت تسهیلات توسط بانک‌ها پذیرفته می‌شود.

میر محمدصادقی یادآور شد: درصورتی‌که برخی متقاضیان این سه ضمانت یعنی کسر از حقوق، گواهی استفاده از مستمری یا سهام عدالت را نداشته باشند، مشمول بند ۸ ستاد ملی کرونا می‌شوند و لازم است بر این اساس افرادی که در سقف ۱۵ میلیون تومان وام می‌گیرند، چک و سفته خودشان را بدون ضامن ارائه کنند و در خصوص سقف‌های ۳۰ و ۵۰ میلیون تومانی تسهیلات نیز چک، سفته و یک ضامن اخذ می‌شود.

مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی با بیان اینکه تاکنون جلسات متعددی با مدیران عامل بانک‌ها برگزار شده، گفت: در این جلسات بر لزوم تسریع و تسهیل در پرداخت این تسهیلات تأکید شده است، ضمن اینکه جلسه دیگری نیز در این خصوص با حضور رئیس‌کل بانک مرکزی برای هماهنگی‌های بیشتر تشکیل خواهد شد که در این جلسه تأکید می‌کنیم که بانک‌ها صرفاً ضمانت‌هایی را که ستاد ملی کرونا تعیین کرده است، اخذ کنند.

وی تأکید کرد: درصورتی‌که از بانک‌ها تخلفی سر بزند، متقاضیان می‌توانند این موارد را به بخش نظارت بانک مرکزی گزارش کنند. این امر به‌منظور تسهیل شرایط بهره‌مندی متقاضیان از تسهیلات یادشده، انجام گرفته است.

میر محمدصادقی ضمن تأکید بر اینکه تعیین گروه‌های هدف بر عهده وزارت راه و شهرسازی است، اظهار کرد: متقاضیان در سامانه ابن وزارتخانه ثبت‌نام کنند و این وزارتخانه مسئولیت ثبت‌نام، کنترل و پالایش نهایی را بر عهده دارد، بنابراین در این زمینه صرفاً افرادی به شبکه بانکی معرفی می‌شوند که وزارت راه و شهرسازی آن‌ها را معرفی کند.

مقام مسئول بانک مرکزی با بیان اینکه افراد به‌تدریج به شبکه بانکی معرفی می‌شوند، گفت: به‌منظور جلوگیری از ازدحام، افراد به‌صورت تدریجی به شبکه بانکی معرفی می‌شوند و درخواست تسهیلات آن‌ها در بانک‌ها موردبررسی قرار می‌گیرد.

وی در خصوص سقف‌های تسهیلات اعطایی به متقاضیان، اظهار کرد: مقررشده است مبلغ حداکثر ۲۰۰ هزار میلیارد ریال از محل بخشی از منابع مالی اختصاص‌یافته به ستاد ملی کرونا به‌منظور پرداخت تسهیلات خرید مرابحه کالا و خدمات در نظر گرفته شود. بر این اساس، تسهیلات یادشده در سقف‌های ۵۰۰ میلیون ریال در شهر تهران، ۳۰۰ میلیون ریال در سایر کلان‌شهرها (شهرهای بالای یک‌میلیون نفر جمعیت شامل مشهد، اصفهان، کرج، شیراز، تبریز، قم، اهواز و کرمانشاه) و ۱۵۰ میلیون ریال در سایر شهرها، باهدف کمک به تأمین افزایش تحقق یافته در ودیعه اجاره‌های مسکن اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر در سال جاری اعطا می‌شود.

سید علی‌اصغر میر محمدصادقی با بیان اینکه این تسهیلات به دو صورت قابل پرداخت است، تصریح کرد: با بررسی‌های به‌عمل‌آمده و با توجه به ملاحظات شرعی شورای فقهی بانک مرکزی، دو روش بنا به تمایل و انتخاب متقاضی برای بازپرداخت تسهیلات در نظر گرفته شده است.

وی در خصوص روش نخست بازپرداخت اقساط گفت: در روش نخست که به‌صورت یک ساله است، متقاضیان صرفاً سود تسهیلات را در ۱۲ قسط خود پرداخت می‌کنند و پس از گذشت ۱۲ ماه یکجا تسهیلات را بازپرداخت می‌کنند و با بانک تسویه می‌کنند. مبلغ هر قسط بازپرداخت تسهیلات در این روش برای مستأجران، در شهر تهران (تسهیلات ۵۰ میلیون تومانی) تقریباً ۵۴۲ هزار تومان، سایر کلان‌شهرها (تسهیلات ۳۰ میلیون تومانی) ۳۲۵ هزار تومان و در سایر شهرها (تسهیلات ۱۵ میلیون تومانی) ۱۶۲ هزار و ۵۰۰ تومان است. همچنین نرخ سود در این روش ۱۳ درصد است.

مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی در خصوص روش دوم در نظر گرفته شده برای بازپرداخت این تسهیلات عنوان کرد: در روش دوم که به‌صورت سه‌ساله و با بازپرداخت ۳۶ ماهه است، روش توامان است؛ بدین معنا که مستأجران بخشی از سود و بخشی از تسهیلات را بازپرداخت می‌کنند و پس از گذشت ۳۶ ماه، با بانک تسویه می‌کنند. در این روش که نرخ آن ۱۲ درصد است، مبلغ هر قسط بازپرداخت مستأجران در تهران (تسهیلات ۵۰ میلیون تومانی) تقریباً ۱ میلیون و ۶۶۰ هزار تومان، سایر کلان‌شهرها (تسهیلات ۳۰ میلیون تومانی) ۹۹۶ هزار تومان و سایر شهرها (تسهیلات ۱۵ میلیون تومانی) تقریباً ۴۹۸ هزار تومان است.

میر محمدصادقی با بیان اینکه تسهیلات یادشده در قالب عقد مرابحه خرید کالا و خدمات است، تأکید کرد: با توجه به افزایش نرخ اجاره‌بها مستأجران کم‌درآمد، برای تأمین هزینه مسکن خود ناگزیر به حذف برخی از نیازهای زندگی خود شده‌اند، لذا ما نیز به دنبال راهکاری در خصوص پرداخت این تسهیلات بود تا به لحاظ شرعی و قانونی امکان جبران هزینه‌های پرداختی از سوی این اقشار بابت تأمین مسکن خود فراهم شود. درنهایت با تأیید شورای فقهی بانک مرکزی «عقد خرید کالا و خدمات»، برای این مهم در نظر گرفته شد.

مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی یادآور شد: امروز توزیع بانکی در ۱۵ بانک کشور انجام و سهمیه بانک‌ها در این زمینه تعیین می‌شود. ما در بانک مرکزی برآوردهای اولیه را برای توزیع استانی انجام داده‌ایم و این امر را هفته گذشته به وزارت راه و شهرسازی نیز منعکس کرده‌ایم و می‌بایست این مهم از سوی آن وزارتخانه نهایی شود تا به همراه دستورالعمل بانکی آن به بانک‌های عامل به‌منظور اجرایی شدن طرح ابلاغ شود. درصورتی‌که این وزارتخانه امروز پاسخ لازم را به بانک مرکزی ارائه کند، سریعاً ظرف مدت فردا، توزیع استانی نیز به بانک‌ها ابلاغ می‌شود و همان‌طور که وزارت راه و شهرسازی نیز قول مساعد داده است این مهم از روز ۲۱ مردادماه به‌صورت تدریجی انجام شود.

میر محمدصادقی ضمن اشاره به سایر طرح‌های مساعدت‌های انجام‌شده توسط نظام بانکی ناشی از شیوع ویروس کرونا، عنوان کرد: با توجه به اینکه تسهیلات دیگری نیز بر اساس مصوبات ستاد ملی کرونا همچون پرداخت بیش از ۲۴ میلیون فقره تسهیلات یک‌میلیون تومانی به خانوارهای یارانه بگیر ونیز تسهیلات به بنگاه‌های آسیب‌دیده ناشی از شیوع ویروس کرونا در حال پرداخت است، درنتیجه بخشی از بانک‌ها سهمیه‌شان را در این زمینه صرف کرده‌اند و در طرح یادشده آن‌ها در کنار گذاشته شدند؛ بنابراین سایر بانک‌ها که همان ۱۵ بانک را شامل می‌شود، می‌توانند از این سهمیه برای اعطای تسهیلات به مستأجران استفاده کنند. البته به نظر می‌رسد این تعداد بانک می‌تواند پاسخگوی نیاز مردم باشد.

وی در پایان تأکید کرد: ازآنجایی‌که برای عملیات پرداخت تسهیلات فوق توسط شبکه بانکی، مهلت زمانی خاصی تعیین نشده است، لذا از متقاضیان می‌خواهیم به‌تدریج و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به بانک‌ها مراجعه کنند.