به گزارش ایسنا، طرح جهش تولید و تامین مسکن با توجه به بررسی بودجه ۱۴۰۰ فعلا از دستور کار مجلس شورای اسلامی خارج شده است. البته گفته میشود تا ماده ۱۷ این طرح در صحن مجلس مطرح شده که بیش از ۱۰ بند به تصویب رسیده و سایر موارد به کمیسیون عمران برگشت خورده است.
نمایندگان مجلس بودجه طرح جهش تولید مسکن را سالانه ۱۶۰ هزار میلیارد تومان تعیین کردهاند اما قطعا بدون همراهی نظام بانکی دستیابی به چنین ارقامی میسر نخواهد بود. طبق قانون، بانکها موظفاند سالانه ۲۰ درصد از کل تسهیلات پرداختی خود را به بخش مسکن اختصاص دهند اما بر اساس محاسبات، تسهیلات پرداختی به این بخش به حدود ۳ درصد رسیده است.
بالاترین میزان تسهیلات پرداختی به حوزه مسکن در سال ۱۳۹۱ محقق شده که حدود ۱۸ تا ۱۹ درصد از سقف تسهیلات بانکی به مسکن را شامل میشده است. این عدد در سال ۱۳۹۸ به ۷ درصد رسید. تسهیلات پرداختی از سوی بانکها در سال ۱۳۹۸ حدود ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان بوده که بین ۳۰ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان به بخش ساختوساز آمده و البته بخشی از آن مربوط به مابهالتفاوت مسکن مهر بوده است. درواقع ۳ تا ۴ درصد از کل تسهیلات بانکی به حوزه تولید مسکن اختصاص یافته است و عمدهاش تسهیلات تکلیفی بوده که قانون مشخص کرده است؛ مثل وام مسکن ایثارگران، پرسنل ارتش، نخبگان علمی و غیره.
بررسیها نشان میدهد که بانکها عمده تسهیلات خود را به بخش بازرگانی و خدمات اختصاص میدهند؛ چراکه بازده اقساط در این بخش سریعتر است و گفته میشود بعضی اشخاص حقیقی در حوزههایی بهجز مسکن، ظرف سه ماه کل وام دریافتی را با سودش تسویه میکنند. طبیعی است که بانکها ترجیح میدهند بهجای آنکه وامهای ۱۰ ساله به بخش مسکن بپردازند، آن را به فعالان بازرگانی و خدمات اختصاص دهند.
محمود محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ با بیان اینکه سهم بخش مسکن از تسهیلات بانکی بسیار ناچیز است و باید حداقل به ۲۰ درصد برسد به ایسنا گفت: هدف اصلی باید این باشد که اقشار متوسط و پایین صاحب مسکن شوند. از طرف دیگر در هیچ جای دنیا پروژههای مسکن بدون تسهیلات کلان قابلاجرا نیست. ما نیز چارهای جز اینکه نظام بانکی تامین بخش قابلتوجهی از منابع بخش مسکن را بپذیرد نداریم.
وی اظهار کرد: دولتها فضای کسبوکار برای بانک درست کردهاند و بانک در این فضا یک بنگاه اقتصادی را اداره میکند اما نباید فراموش کنند که وظایفی هم در قبال مردم دارند. کسی از بانکها انتظار پرداخت وام ارزانقیمت ندارد اما انتظار داریم همین تسهیلاتی که به گروههای دیگر پرداخت میشود، به بخش مسکن نیز اختصاص یابد.
بنابراین گزارش، قرار است برای طرح جهش تولید مسکن صندوقی تحت عنوان «صندوق ملی مسکن» شامل از ۴۰ درصد تسهیلات سالانه بانکها از محل مانده تسهیلات سالانه تشکیل شود. بدینصورت که هر بانک، تسهیلاتی که نسبت به سال قبل اضافه میکند ۴۰ درصد را به بخش مسکن اختصاص دهد. این اولین بار است که بانکها متعهد به پرداخت این میزان تسهیلات به حوزه مسکن میشوند.
اما مهمترین بند طرح جهش تولید و تامین مسکن، تشکیل شورای عالی مسکن به ریاست رئیسجمهور است که میتواند نقش مهمی در هماهنگیها داشته باشد. از دیگر مواردی که هنوز در مجلس مطرح نشده نحوه تامین زمین است. پارمانی ها به دنبال آن هستند تا زمین با اجاره ۹۹ ساله را به طرح جهش مسکن اختصاص دهند تا سهم زمین از قیمت تمامشده حذف شود یا بهطور قابلملاحظهای کاهش پیدا کند.