واگذاری شرکت‌های آلومینیوم در هاله‌ای از ابهام!

به گزارش باشگاه خبرنگاران، علی‌اکبر کریمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به گزارش‌های مجلس شورای اسلامی از وضعیت کلی صنعت آلومینیوم به‌ویژه صنایع بالادستی آلومینیوم درزمینه تولید فلز آلومینیوم به دست ما رسیده و اتفاقات مهمی که در حوزه‌های مختلف این صنعت افتاده مثل تأمین مواد اولیه و فرایند تولید آن و بحث فروش محصولات تولیدی این فلز چه در بحث تولید در داخل و چه صادرات و همین‌طور مسائلی که در حوزه خصوصی‌سازی این صنعت پیش آمد به‌ویژه در واحدهای مهم و اصلی در کشور یعنی ایرالکو اراک المهدی و هرمزآل بندرعباس و همچنین مشکلاتی که ناشی از عملکردها، سیاست‌گذاری‌ها و نظارت‌هایی که در این حوزه باید اعمال می‌شد و رانت‌های گسترده‌ای که در این صنعت به‌ویژه در ماه‌های اخیر ایجاد شد درمجموع ما را به این تصمیم رساند که بحث تحقیق و تفحصی را در خصوص صنعت آلومینیوم داشته باشیم.

احراز تخلفات قانونی باشد، موارد به مرجع قضایی ارجاع داده می‌شود

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی افزود: با ادامه پیگیری‌ها این موضوع به درخواست تهیه گزارش نظارتی صنعت آلومینیوم تبدیل شد؛ که طبق استناد به ماده ۲۳۶ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی این تقاضا توسط تعدادی از نمایندگان به کمیسیون صنایع و معادن ارائه و ارجاع شد و هفته گذشته جلسه‌ای برای بررسی این موضوع در کمیسیون صنایع و معادن برگزار و انجام این گزارش را تصویب کرد و این مأموریت را به بنده و یکی دیگر از اعضای کمیسیون صنایع ارجاع داد که پیش‌نویس این گزارش را تهیه کرده تا پس از تصویب در کمیسیون صنایع در صحن علنی مجلس قرائت شود. بر اساس قانون آیین‌نامه مجلس اگر گزارش‌ها حاوی احراز تخلفات قانونی باشد این موارد به مرجع قضایی ارجاع داده می‌شود تا مورد رسیدگی قضایی قرار بگیرد و برخورد قانونی لازم با متخلفان به عمل آید.

کریمی با اشاره به محورهای اصلی این گزارش اظهار کرد: در کشور ما حدود یک‌میلیون تن برای صنعت تولید آلومینیوم هدف‌گذاری شده است ولی درحال‌حاضر تولید آلومینیوم در کشور حدود چهارصد هزار تن است و یک طرح ۳۰۰ هزار تنی شامل آلومینیوم جنوب و سالکو که قرار است در سال آینده به بهره‌برداری برسد، این حجم از تولید احتیاج به مواد اولیه دارد، درحالی‌که کل مواد اولیه که در کشور تولید می‌شود چیزی حدود ۲۰۰ هزار تن پودر آلومینا در مجتمع جاجرم است؛ که به ازای هر کیلو آلومینیوم ۲.۲ کیلو پودر آلومینا نیاز است و اگر بخواهیم به‌طور یک‌میلیون تن تولید کنیم باید چیزی حدود دو میلیون و دویست هزار تن مواد اولیه داشته باشیم که درحال‌حاضر بخش عمده این مواد اولیه از کشورهای مختلف وارد می‌شود و یکی از مشکلات و گلوگاه‌های صنعت آلومینیوم همین واردات مواد اولیه است، البته بخش عمده دیگری از مواد اولیه این صنعت تحت عنوان آنوتا از خارج وارد می‌شود و درمجموع وابستگی ارزی این صنعت به خارج از کشور زیاد است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: برای کاهش وابستگی ارزی این صنعت به خارج از کشور نیاز است درزمینه تأمین مواد اولیه در بلندمدت و همچنین فعال کردن معادنی که در سطح کشور وجود دارد، اقدام شود تا حاشیه امنی برای این صنعت در بلندمدت به وجود آید.

محصولات آلومینیوم به‌صورت آزاد و قیمت بالاتر از بورس کالا فروخته می‌شود

کریمی با بیان اینکه در سال‌های اخیر آلومینیوم باید طبق قوانین و مقررات کشور توسط بورس کالا عرضه می‌شد، تصریح کرد: شرکت آلومینیوم المهدی که بزرگ‌ترین تولیدکننده است و بیش از ۵۰ درصد تولید آلومینیوم کشور را در اختیار دارد متأسفانه در سال‌های اخیر از انجام این تکلیف قانونی در عرضه محصولاتش خودداری کرده و محصولاتش را به‌صورت آزاد و قیمت بالاتر از آنچه در بورس کالا بوده فروخته است و این موضوع موجب شده همیشه یک سود و رانت ویژه‌ای برای این شرکت داشته باشد.

وی گفت: در ماه‌های اخیر با توجه به جهش قیمت ارز یک مابه‌التفاوت دو برابری در بازار آزاد نسبت به بورس داشتیم و این رانت خیلی سنگین بود به‌طوری‌که قیمت عرضه در بورس ۱۰ هزار تومان و قیمت بازار آزاد بیش از ۳۰ هزار تومان بود و این شرکت قطعا صدها میلیارد تومان از این محل به جیب زده است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی افزود: پرونده‌ای برای تخلفات این شرکت در مراجع نظارتی تشکیل شده اما علی‌رغم پیگیری‌ها، این شرکت به قانون تمکین نکرده و بر اساس گزارش‌های واصله بخشی از این جرائم مورد رسیدگی قرارگرفته و بخش عمده‌ای پنهان مانده که باید مراجع قضایی به‌صورت دقیق همه تخلفات این شرکت را رسیدگی کنند.

جذابیت جهش ارز، آلومینیوم را از نیاز داخل دریغ کرد

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: در حوزه صادرات هم هر دو شرکت ایرالکو اراک و المهدی بخشی از محصولاتشان را صادر می‌کنند علی‌رغم اینکه ما در بازار داخلی به این محصول نیاز داریم و نیازمان در کشور بیش از آن چیزی است که تولید می‌شود البته با توجه به جهش قیمت ارز در ماه‌های اخیر صادرات برای این شرکت‌ها جذابیت بیشتری دارد.

وی افزود: ناپایداری و تخلفات این شرکت‌ها به‌ویژه شرکت المهدی موجب شده که صدها شرکت آلومینیومی در سطح کشور تعطیل شوند و نتوانند مواد اولیه موردنیاز خود را تأمین کنند.

 پرونده واگذاری سهام دولت به بخش خصوصی در دست رسیدگی است

کریمی با اشاره به شائبه‌ها و ابهامات به وجود آمده در خصوص واگذاری سهام دولت در شرکت ایرالکو و سهام شرکت المهدی به بخش خصوصی، گفت: این پرنده در کمیسیون ویژه حمایت از تولید در دست رسیدگی است و در این زمینه ابهام جدی وجود دارد که ما انتظار داریم مراجع نظارتی به تعیین تکلیف در خصوص واگذاری مبهم و دارای شائبه این امر بپردازند و اگر حقی از بیت‌المال ضایع شده با ابطال این معامله این شرکت به بیت‌المال بازگردد و با یک فرایند دقیق و ارزش‌گذاری مجدد واگذار شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به تصرف غیرقانونی اموال سازمان ایمیدرو در سایت شرکت المهدی، اذعان کرد: بر اساس گزارش‌های دریافتی خریدار شرکت المهدی حدود ۴۰ هزار تن آلومینیوم و شمش آلومینیوم را که به‌صورت امانت آنجا بوده و در ارزیابی سهام شرکت المهدی هم لحاظ نشده تصرف کرده است، هرچند با گذشت چند سال سازمان ایمیدرو با طرح شکایت موضوع را از مراجع قضایی پیگیری می‌کند ولی متأسفانه جدیت لازم در این خصوص صورت نگرفته است چراکه از سال ۹۳ تاکنون زمان بسیار طولانی می‎گذرد و انتظار می‌رود سازمان ایمیدرو و وزارت صمت با جدیت بیشتری اقدام می‌کردند، ضمن اینکه در واگذاری شرکت المهدی قرار بود حجم قابل‌توجهی از بدهی‌های دولتی توسط خریدار پرداخت شود که بنا بر گزارش‌های دریافتی هنوز این بدهی‌ها پرداخت نشده است که از این بابت هم به بیت‌المال و نهادهای حکومتی و دولتی ضرر وارد شده است.

کریمی در پایان گفت: امیدواریم با تلاشی که در مجلس شورای اسلامی برای بررسی وضعیت صنعت آلومینیوم به‌ویژه صنایع بالادستی صورت می‌گیرد شاهد حل مشکلات و ایرادات این صنعت باشیم و همچنین با توجه به اهمیتی که این صنعت و فلز آلومینیوم به‌عنوان یک فلز استراتژیک دارد، شاهد توسعه این صنعت باشیم.