جایگاه «آلومینیوم» پررنگ‌تر از هر زمان دیگری است

به گزارش دنیای اقتصاد در مقاله‌ای از کیوان جعفری طهرانی تحلیلگر ارشد بین‌المللی حوزه معدن، نوشته است:

در رابطه با چشم‌انداز رشد فلزات غیرآهنی در دنیا باید چند نکته را زیر ذره‌بین قرار داد. آمارهای انجمن جهانی فولاد حاکی است، سال ۲۰۲۵ سالی است که مصرف فولاد در جهان بیشترین رشد خود را تجربه می‌کند؛ به‌نوعی می‌توان گفت سال ۲۰۲۵ پیک مصرف فولاد در جهان رخ می‌دهد. به روایت دیگر می‌توان گفت تا اوج مصرف فولاد در دنیا تنها ۶ سال دیگر باقی مانده است؛ اما این پیش‌بینی چه پیامی را مخابره می‌کند؟ این موضوع به این معناست که از سال ۲۰۲۶ به‌تدریج مصرف فولاد در جهان کاهش پیدا می‌کند. روند نزولی مصرف فولاد، جایگاه دو فلز غیرآهنی یعنی «آلومینیوم» و «مس» را پررنگ‌تر از هر زمان دیگر خواهد کرد. در این شرایط قطعات کامپوزیت و همچنین آلیاژهای فلزات دیگر ازجمله آلومینیوم به‌آرامی جای فولاد را چه در ساخت‌و‌سازها، چه در صنعت خودرو و چه در بسیاری از صنایع پرکاربرد دیگر خواهد گرفت.

مطابق با پیش‌بینی‌ها تغییر جهت نسبی مصرف در ساخت‌و‌سازها و صنایع پرکاربرد در دنیا به سمت آلومینیوم باعث می‌شود دنیا دهه ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۵ را به نام دهه آلومینیوم و مس نام‌گذاری کند. به دلیل اینکه دهه‌ها به‌صورت هر ۱۰ سال یک‌بار طبقه‌بندی می‌شوند، درواقع دهه آلومینیوم و مس از ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ رقم خواهد خورد. البته مفهوم این موضوع این نیست که چون بیشترین پیک مصرف فولاد در سال ۲۰۲۵ است، از سال ۲۰۲۶ مصرف آلومینیوم و مس افزایش می‌یابد، زیرا این فرآیند زمان‌بر خواهد بود. بااین‌حال، با توجه به تنوع محصولاتی که در حوزه آلومینیوم و مس دیده می‌شود می‌توان پیش‌بینی سال‌های درخشانی را برای صنعت آلومینیوم و مس ترسیم کرد. طبق ارزیابی‌ها و تحلیل‌های صورت گرفته این روند حداقل تا سال ۲۰۵۰ ادامه پیدا خواهد کرد.

ازآنجاکه صنایع آلومینیوم، انرژی بسیار زیادی مصرف می‌کنند، کشورهای صنعتی، آلومینیوم را «بانک انرژی» لقب داده‌اند. کشورهای نفت‌خیز جهان به‌ویژه در حوزه خلیج‌فارس به دلیل در اختیار داشتن ذخایر عظیم انرژی به‌عنوان مکان مناسبی برای سرمایه‌گذاری در صنایع آلومینیوم شناخته می‌شوند. ایران هم به‌واسطه برخورداری از منابع فراوان انرژی جایگاه مناسبی برای رشد صنعت آلومینیوم دارد. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد ایران نیز از گذشته به دنبال توسعه این صنعت در کشور بوده و برای تهیه مواد اولیه اقدامات مختلفی را انجام داده است.

اما سایر فلزات غیرآهنی همچون سرب و روی چه چشم‌اندازی خواهند داشت؟ در مورد فلزات غیرآهنی همچون سرب و روی باید عنوان کرد که صنایع متعددی از این دو فلز رنگی استفاده می‌کنند؛ اما واقعیت این است که مصرف جهانی این دو فلز آن‌قدر که مصرف آلومینیوم و مس در دنیا رو به ازدیاد است، در مورد سرب و روی به‌ویژه در خصوص سرب آن‌قدر بالا نیست. این موضوع مخصوصا با ظهور تکنولوژی‌های جدید باتری‌سازی که لیتیوم و خیلی از فلزات قلیایی و حتی فلزات نادر در صنایع دارند بیشتر هویدا شده است. در حال حاضر صنایع خودروسازی آن‌قدر پیشرفت بالایی دارند که صنایع باتری‌سازی هم مجبور هستند خود را به این صنایع نزدیک کنند؛ بنابراین سرب با توجه به آلودگی محیط‌زیستی مصرف کمتری در باتری‌سازی دارد.

به‌طورکلی باید این پیش‌بینی را ارائه داد که اگر مصرف فولاد به‌تدریج ظرف سالیان آینده کاهش پیدا کند، این نوید برای فلزات رنگین داده می‌شود که جای خود را در صنایع مختلف باز و روزبه‌روز پیشرفت کنند.