به گزارش دنیای اقتصاد، صنعت آلومینیوم پس از فولاد و مس جزو صنایع مهم فلزی کشور تلقی میشود که در سالهای اخیر با احداث کارخانههایی همچون آلومینیوم جنوب (سالکو)، آلومینیوم جاجرم و... بهدنبال افزایش تولید بیشتر و تأمین نیاز واحدهای پاییندستی خود ازجمله صنعت دروپنجره، پروفیل و ... است. البته ذخایر کم بوکسیت بهعنوان اصلیترین ماده برای توسعه صنعت آلومینیوم در کشور، نهتنها صنعت را در بالادست با سختیهایی همراه کرده، بلکه واحدهای تولید در پاییندست این زنجیره بخشی از نیاز خود به مواد اولیه را ازطریق واردات تأمین میکنند که همین موضوع میتواند سرآغاز مشکلات بسیار، بهویژه در سالی که گذشت، برای تولیدکنندگان باشد. صنعت دروپنجره یکی از صنایع وابسته به صنعت آلومینیوم محسوب میشود که در سالهای اخیر با افزایش کمی و کیفی محصولات حضور خوبی در بازارهای صادراتی منطقه داشته است.
بدونشک توسعه صنعت آلومینیوم میتواند وابستگی واحدهای پاییندست به واردات را کاهش دهد، اما درحالحاضر بخشی از مواد اولیه از خارج از کشور تأمین میشود. البته این تنها مشکل نیست، شاید اصلیترین مشکل از تحریمها و کاهش ذخایر ارزی شروع میشود که امروز بسیاری از تولیدکنندگان را گرفتار کرده است. درحالحاضر صنایع پاییندستی آلومینیوم برای ادامه حیات نیازمند تخصیص ارز بهموقع هستند تا تولید از حرکت باز نماند. درواقع سرنخ اصلی بسیاری از مشکلات واحدهای تولیدی امروز به کمبود ارز میرسد. زمانبر شدن تخصیص ارز موجب کاهش نقدینگی در شرکتهای بخش خصوصی شده و همین اتفاق زمینهساز تعطیلی و خروج سرمایهها از مدار تولید خواهد شد. البته مشکلات حاصل از سیاستهای نادرست در بانک مرکزی تنها به تخصیص ارز محدود نمیشود، بلکه در ادامه این مشکلات واردکنندگان در گمرک نیز گرفتار بوروکراسیهای زمانبر خواهند شد که درنهایت به افزایش قیمت تمامشده میرسد.
امیرعباس شفیعی، مدیرعامل شرکت صنایع آلومینیوم ماندگار معتقد است، سیاستهای نادرست، تولیدکنندگان را گرفتار کرده است. مسئولان انتظار دارند فعالان حوزه تولید، خود را با هر شرایطی هماهنگ کنند. بیتردید چنین نگاهی از سوی مسئولان به بخش خصوصی منجر به کاهش انگیزه برای سرمایهگذاری خواهد شد؛ اتفاقی که سالها بعد گریبان اقتصاد را گرفته و مشکلات بسیاری درپی خواهد داشت. امروز تمامی صنایع ازجمله صنعت آلومینیوم، چه در بالادست و چه پاییندست، برای توسعه نیازمند ارز هستند که بخشی از آن از محل صادرات تأمین میشود. افزایش تولید نیز نیازمند تأمین مواد اولیه و تکنولوژیهای روز دنیا است که با تأمین و تخصیص بهموقع ارز فراهم میشود. حال در بخشهایی از صنایع معدنی، محدودیتهای صادراتی مانع از توسعه شده و با بیرمقکردن بخش خصوصی نقدینگی را راهی بخشهای دیگر کرده است. این درحالی است که صنایعی همچون فولاد، مس و آلومینیوم میتوانند راهگشای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی بهویژه در دوران تحریم باشند.
به گفته شفیعی، درصورتیکه سیاستگذاریهای درستی اتخاذ نشود، نمیتوان به آینده خوشبین بود. امروز بخش خصوصی تنها با تکیهبر پتانسیلهای خود تلاش بر زندهماندن دارد، اما مشخص نیست این توان تا کجا ادامه داشته باشد. با چنین وضعیتی، تولیدکنندگان در صنایع پاییندستی آلومینیوم چشم به دولت سیزدهم دوختهاند. شاید چنین انتظاراتی شرایط کار را برای دولت جدید سختتر کند؛ زیرا تمامی فعالان اقتصادی چشمبهراه هموارشدن مسیر توسعه هستند؛ اما به گفته شفیعی، شاید بهترین راهکار در گام اول برای حل مشکلات صنعت، استفاده از مدیران خبره و کارشناس در سطوح متفاوت تصمیمگیری است. دولت جدید با تغییر نگاه مدیریتی میتواند بخشی از مسیر را برای فعالان اقتصادی هموار کند و موانع را از میان بردارد. سیاستهای پولی بانکی درست با تأمین نقدینگی بهموقع میتواند خون تازهای به شاهرگ اصلی تولید وارد کند، در غیر این صورت در کنار مشکلات دیگر ازجمله کمبود مواد اولیه، افزایش قیمت محصولات، رکود بازار و ...، نبود نقدینگی با قدرت بیشتری تولیدکننده را به زمین میزند.
متأسفانه بااینکه ایران جزو تولیدکنندگان شمش آلومینیوم در منطقه است، امروز کشورهای حاشیه خلیجفارس در بازار یکهتازی میکنند، این درحالی است که مواد اولیه این کشورها بهصورت وارداتی تأمین میشود، اما دولتها موانع موجود در مسیر سرمایهگذاری و تولید را تا حد امکان برداشتهاند. امنیت در سرمایهگذاری و تأمین نقدینگی از مهمترین مسائلی است که درصورت یافتن راهکاری برای آنها توسعه شتاب خواهد گرفت.