تعریف آکادمیک بهره‌وری (Productivity) عبارت است از: استفاده مطلوب، موثر و بهینه از همه جوانب، مجموعه امکانات، ظرفیت‌ها، پتانسیل‌ها، سرمایه‌ها، نیروها و منابعی که به فرد برای رسیدن به شکوفایی و رشد در هر جهت یاری می‌رساند. در عصر جدید در تمامی کشورهای توسعه‌یافته و حتی جهان سوم بهره‌وری به اولویتی ملی در موضوع اقتصاد تبدیل شده است. بهره‌وری دانشی جهانی است که در سایه تلاش و کوشش افراد موجب ارتقاء بینش و نگرش ملی در مواجهه با بحران‌های اقتصادی می‌شود. بهره‌وری به معنای کنترل تورم، رشد اقتصاد و امکان دستیابی به سطح بالاتری از استاندارد فعلی برای اقشار عمومی جامعه است. برای این‌که بتوانیم بهره‌وری را به حداکثر برسانیم باید اهداف آن را در سطح ملی تنظیم کنیم. اگر بخواهیم این موضوع باعث افزایش سطح استاندارد زندگی اقشار جامعه شود باید در سطح ملی مطرح، نهادینه و اجرا شود. بهره‌وری در چند سال اخیر، جایگاه خویش را در ایران پیدا کرده است و جزو یکی از اصول مهم مدیریتی کشور است. تمامی طراحان، مدیران و تولیدکنندگان باید با این موضوع سروکار داشته باشند. در سازمان ملی بهره‌وری و مصرف ایران در زمینه ارتقا سطح بهره‌وری برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده است که بدون همت ملی امکان تحقق آن وجود ندارد.

تعاریف و دیدگاه‌های مختلف از بهره‌وری

فاکتورهای مختلفی در بیان و تعریف بهره‌وری (Productivity) وجود دارد. از گذشته بهره‌وری مورد توجه کارشناسان و محققان رشته‌های مختلفی همچون اقتصاد، روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، حسابداری و حتی فیزیکدانان، مهندسان و مدیران بوده است که درک و دانش، تجربه، زمینه‌ها و شرایط محیطی متفاوت آنها، موجب تعریف و تفسیرهای مختلف از بهره‌وری در رشته‌های مختلف علمی شده است.

بهره‌وری، نسبت میان مقدار کالا و خدمات تولیدشده (برون‌داد) و میزان منابعی را که برای تولید آنها مورد استفاده قرار گرفته (درون‌داد) است مورد بررسی قرار می‌دهد. در این تعریف منابع شامل همه منابعی که برای مدیران قابل‌دسترسی هستند اعم از نیروی انسانی، سرمایه، مواد خام تولیدی، زمان، علم و فناوری‌های نوین و… است.

برای دیدن فایل کامل پی دی اف کلیک کنید