بهای برق و گاز در ترکیه در پی بالا رفتن نرخ کالا و خدمات و نسبت مالیات و عوارض، برای ترمیم شکاف تراز بودجه این کشور از روز دوشنبه حدود 10 درصد افزایش یافت .به گزارش ایرنا، بودجه ترکیه در سالجاری میلادی تحت تاثیر کاهش رشد اقتصادی، درآمدهای مالیاتی و افزایش هزینه های دولتی با انحراف جدی از هدف تعیین شده روبرو شده و پیش بینی می شود کسری در تراز بودجه این کشور در پایان سال جاری به حدود 35 میلیارد لیرترک ( هر دلار 80/1 لیرترکیه ارزشگذاری می شود) برسد.

دولت آنکارا برای جبران این کسری، دست به افزایش مالیاتهای ارزش افزوده زده که 65 درصد کل درآمد مالیاتی این کشور را تامین می کند.دولت آنکارا در ماه گذشته با تغییر نسبت مالیاتهای ارزش افزوده، قیمت برخی اقلام مصرفی به ویژه سوخت خودرو را افزایش داد که گفته می شود بسته های دیگری نیز در راه است.نرخ گاز مصرفی در ترکیه آخرین بار در فروردین ماه گذشته بیش از 18 درصد افزایش یافت که با احتساب تغییر امروز ، میزان افزایش نرخ گاز طبیعی در ترکیه به مرز 30 درصد در سالجاری رسید.با افزایش نرخ گاز و با توجه به اینکه حدود نیمی از تولید برق ترکیه از نیروگاههای گازی تامین می شود، نرخ برق مصرفی نیز در حدود 10 درصد افزایش خواهد یافت. نرخ برق نیز در فروردین ماه گذشته 15 درصد افزایش داده شد.هزینه ماهانه سوخت گاز منازل در ترکیه در حدود 300 لیرترک و هزینه برق و آب نیز حداقل 150 لیرترک می باشد که افزایش قیمتهای اخیر، هزینه سوخت خانوارها را به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد.اخیرا نیز عرضه هر لیتر بنزین در ترکیه به پنج لیر ترک رسید تا این کشور با پیشی گرفتن از نروژ، صدر نشین عرضه کننده گرانترین بنزین در جهان باشد.

با این افزایش، قیمت بنزین در سه هفته اخیر نزدیک به نیم لیر ترک افزایش یافت. همزمان نرخ گازوئیل نیز در ترکیه روبه افزایش است و به حدود 4/4 لیرترک برای هر لیتر رسیده است.گرانی نرخ مواد سوختی در ترکیه به طور عمده ناشی از مالیات و عوارض سنگینی است که از مصرف کنندگان دریافت می شود. نزدیک به 70 درصد نرخ مواد سوختی در ترکیه را مالیات تشکیل می دهد.درآمد مالیاتی وزارت دارایی ترکیه از بهای سوخت، یکی از مهم ترین اقلام درآمد این وزارتخانه محسوب می شود.

بررسی داده های وزارت دارایی ترکیه نشان می دهد، درآمد مالیاتی این وزارتخانه از محل مالیات سوخت در سال گذشته نزدیک به 40 میلیارد لیرترک بود. با توجه به اینکه کل درآمد مالیاتی ترکیه در سال گذشته بالغ بر 7/301 میلیارد لیرترک بوده است، سهم این نوع مالیاتها بر درآمد مالیاتی ترکیه به 13 درصد می رسد.افزایش سرسام آور نرخ کالا و خدمات اساسی در ترکیه ، بار دیگر موضوع غیرواقعی بودن نرخ تورم رسمی اعلام شده در این کشور را مطرح کرده و مصرف کنندگان مدعی هستند که نرخ تورمی که بخصوص خانواده های با درآمد ثابت و کم با آن روبرو هستند با نرخ تورم رسمی اختلاف فاحشی دارد.

نشریه پنجره ایرانیان، سال ششم ، شماره 61 ، آبان ماه 1391