مصرف انرژی در ساختمان چند طبقه یک وزارتخانه بسیار بیشتر از یک صنعت است، زیرا صنایع انرژی با هدف تولید محصول مصرف می‌کنند، اما جامعه از اتلاف انرژی در یک ساختمان سودی نمی‌برد. حمیدرضا نصری دبیر دومین همایش مدیریت سبز با اشاره به تمدید پیمان کیوتو برای کاهش گازهای گلخانه‌ای تا سال 2030 گفت: با توجه به سهم قابل توجه ایران در تولید کربن اگر در سال‌های آینده الگوی مصرف خود را تغییر ندهیم، باید به جامعه جهانی غرامت بپردازیم.
وی با بیان این که مدیریت سبز به این معنا است که در کنار مسایل اقتصادی به مسایل زیست محیطی نیز توجه کنیم، افزود: مدیریت سبز فعالیتی در راستای گسترش رویکرد مسؤلیت پذیری زیست‌محیطی همگرا با مسؤلیت‌های اقتصادی و اجتماعی است و خواهان توجه سازمان‌ها به مسایل زیست محیطی در کنار فعالیت‌های اقتصادی می‌باشد و تلاش دارد سازمان‌های مختلف را از پیامد برنامه‌های خود آگاه کند. وی دو موضوع مشخص در رویکرد سبز را ایجاد سازمان‌های سبز و ایجاد فناوری‌های تکنولوژیک دانست و گفت: مقوله انرژی از محیط زیست جدایی ناپذیر است و ما امانت‌دار آینده هستیم و این انرژی را باید برای نسل‌های آینده نگهداری کنیم. نصری با اشاره به این که طی دو دهه گذشته تولید و مصرف انرژی به یکی از معضلات جوامع مختلف تبدیل شده است، تصریح کرد: عامل اصلی گرم شدن کره زمین در دهه‌های اخیر گازهای گلخانه‌ای است و در ایران می‌توانیم با ایجاد فرهنگ مدیریت سبز که تلفیقی از انرژی و محیط زیست است و یک ساختار نظام‌مند در کنار چالش‌های اقتصادی به مشکلات محیط زیستی نیز بپردازیم و از این طریق رویکرد مدیریت سبز را دنبال کنیم.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از مواردی که باید در کنار کسب و کار سبز به آن توجه شود، مقوله محصول و توجه به چرخه عمر آن در یک سازمان است که به نوعی بازگشت محصول به طبیعت را مد نظر قرار می‌دهد. نصری همچنین دفتر کار سبز را معرفی کرد و گفت: دفتر کار سبز سال‌ها قبل در کشورهای اروپایی عملی شده است و در بند 190 قانون پنجم توسعه به آن اشاره شده است.
علی پزشکی رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان اصفهان هم گفت: ایران در منطقه قرار گرفته که به خوبی می‌تواند از انرژی خورشیدی استفاده کند و در حدود پنج کیلو وات در هر متر مربع ذخیره انرژی خورشیدی داشته باشد.وی اظهار داشت: مدیریت سبز و دستیابی به ارکان آن از اهداف سازمان نظام مهندسی برای حرکت به سوی یک شهر پایدار است. وی با اشاره به نام گذاری سال 88 به سال اصلاح الگوی مصرف از جانب مقام معظم رهبری و سخنان ایشان در مورد پرهیز از اسراف گفت: اگر این الگو را دنبال کنیم، در آینده با مشکل کم بود انرژی روبرو نخواهیم شد. رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان اصفهان با بیان این که سرانه آبی کشور تا سال 2005 بین یک تا دو هزار متر مکعب بوده است، در حالی که این سرانه در آینده نزدیک به کمتر از هزار متر مکعب کاهش خواهد یافت، افزود: متاسفانه در کشور با وجود پتانسیل‌های فراوان در بخش‌های مختلف با مشکلات فراوانی روبرو هستیم. پزشکی خاطرنشان ساخت: خوشبختانه یا متاسفانه کشور دارای منابع نفتی و صادر کننده آن است و به خاطر وجود این نعمت باید سپاسگزار باشیم ،اما متاسفانه از سوی دیگر این نعمت را نادیده می‌گیریم.
وی اضافه کرد: جز در سال‌های نخست پیروزی انقلاب که کشور با کاهش صادرات نفت روبه بوده است، همواره سعی شده تا میزان صادرات بدون تغییر باقی بماند، اما اگر عرضه و تقاضا در کشور با این شکل ادامه پیدا کند موجب می‌شود ایران تا سال 1405 دیگر قادر به صادرات نفت نباشد، بلکه مجبور به وارد کردن انرژی شود.
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان اصفهان با اشاره به لزوم اصلاح الگوی مصرف و ایجاد تعادل میان تولید و مصرف ادامه داد: بیشترین مصرف انرژی‌های آلاینده در بخش خانگی و تجاری است و پس از آن حمل و نقل و صنعت قرار گرفته است. .پزشکی با بیان این که سرانه مصرف آب و انرژی در ایران در مقایسه با سایر کشورهای جهان بیشتر است، افزود: حتی در مقایسه با عربستان که شرایط اقلیمی بسیار متفاوتی با ایران دارد، سرانه مصرف آب و انرژی در کشور ما بیشتر است.
وی با اشاره به این که آمارها در بخش مصرف انرژی در کشور چندان خوشایند نیست، تصریح کرد: بهره گیری از انرژی‌های تجدید پذیر در صنعت ساختمان ضروری است و خوشبختانه ایران به لحاظ جغرافیای در منطقه‌ای واقع شده که به خوبی می‌تواند از انرژی خورشیدی استفاده کند. رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان اصفهان با اشاره به لزوم استفاده از انرژی خورشیدی در صنعت ساختمان و مناسب سازی ساختمان‌ها برای استفاده از این انرژی خاطرنشان ساخت: با آگاهی سازی، فرهنگسازی و حتی با ایجاد مقررات باید از این انرژی در ساختمان‌ها استفاده شود. پزشکی با اشاره این که اجرای استاندارد جهانی مصرف انرژی در ساختمان‌ها وظیفه سازمان نظام مهندسی است، افزود: شرایط اجرای این استاندارد در حال آماده شده است و متاسفانه این استاندارد در 99.9 درصد ساختمان‌ها رعایت نشده است. وی با اشاره به این که معماران و مهندسان ساختمان می‌توانند با هماهنگ سازی ساختمان‌ها با نوع اقلیم نهایت استفاده از پتانسیل‌های هر منطقه را ببرند، ادامه داد: جایگاه ایران در استاندارد مصرف انرژی در رده هفتم (G) است و ارتقا یاین جایگاه به رتبه پنجم (E) موجب کاهش 30 درصدی مصرف انرژی در کشور خواهد شد. رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان اصفهان با اشاره به وجود شش میلیون ساختمان در کشور خاطرنشان ساخت: از این تعدا،د پنج میلیون 600 ساختمان، مسکونی است و مهندس ساختمان وظیفه دارند سرمایه‌هایی که صرف ساختمان سازی می‌شود را به سمتی هدایت کنند که برای مردم بهره‌وری داشته باشد.
مجید سرایداریان رییس انجمن مدیریت سبز ایران در این همایش گفت: متاسفانه ایران در بحث تولید کربن رنکینگ بالایی دارد و اگر با این وضعیت کشور ما ادامه دهد، باید در سال 2015 میلادی به تمام کشورهای جهان غرامت پرداخت کند. وی اظهار داشت: با NGO مدیریت سبز ایران یک یکپارچگی در زمینه مصرف انرژی و محیط زیست ایجاد کرده‌ایم. وی با بیان این که امروز مدل‌های ساختمان سازی انجمن مدیریت سبز در ساختمان‌های مختلف کشور و خارج از کشور انجام شده و نتایج قابل توجه داشته است، افزود: این مدل‌ها علاوه بر برگشت هزینه های انرژی‌های اتلاف شده موجب بازدهی برخی شرکت‌ها نیز می‌شود، چرا که ماهیت مدیریت سبز کاهش مصارف است. سرایداریان تصریح کرد: در بحث‌های زیست محیطی همیشه به اشتباه انگشت اتهام را به سمت صنایع می‌گیریم، در حالی که مصرف انرژی در ساختمان چند طبقه یک وزارتخانه بسیار بیشتر از یک صنعت است، زیرا صنایع انرژی با هدف تولید محصول مصرف می‌کنند، اما جامعه از اتلاف انرژی در یک ساختمان سودی نمی‌برد. وی تاکید کرد: در بحث دفاتر سبز (GREEN OFFICE) حوزه انرژی، آب، زباله‌ها، خرید، تدارکات، کاغذ، حمل و نقل، صدا و هوا باید کنترل شود تا یک دفتر سبز ایجاد شود.
بی توجهی مدیران صنایع چالش بهینه‌سازی مصرف انرژی
بی توجهی مدیران صنایع به انرژی از آسیب‌های مهم به شمار می‌رود چرا که به دلیل ارزان بودن انرژی در کشور ما مدیران برآورد صحیحی از میزان مصرف و اتلاف انرژی در این بخش ندارند. انرژی به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل برای شکل گیری و پیشرفت جوامع صنعتی در جهان است به طوریکه میزان دسترسی کشورها به منابع گوناگون انرژی نشانگر پیشرفت و قدرت سیاسی و اقتصادی آنان است از این رو بین صنایع، بیشترین سهم مصرف انرژی در کشور را دارند، بنابراین بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش صنایع امری مهم است که توجه مضاعف را می‌طلبد. داوود صفایی عضو انجمن بهینه‌سازی مصرف انرژی ، گفت: بی توجهی مدیران صنایع به انرژی از آسیب‌های مهم این حوزه است چرا که به دلیل ارزان بودن انرژی از کشورها مدیران برآورد صحیحی از میزان مصرف انرژی دراین بخش را ندارند.
وی با اشاره به این که بیش از 70 درصد صنایع در کشور دولتی است گفت: ما در صنایع دولتی با بحران مصرف انرژی مواجه هستیم و دولت با تشکیل کارگروهی که مسئول اندازه گیری میزان اتلاف انرژی در صنایع باشد می‌تواند روش‌های کاهش مصرف را مورد توجه قرار دهد.این عضو هیات علمی دانشگاه در ادامه افزود: فناوری‌های مورد استفاده در برخی از صنایع قدیمی هستند که باید با تجهیزات جدیدی که راندمان انرژی بالایی دارند، جایگزین شوند. وی در ادامه گفت: بی توجهی به فناوری‌های نوین به دلیل عدم آگاهی مدیران صنایع از فناوری‌های جدید از چالش‌های مهم این حوزه است چرا که مدیران به دلیل خو گرفتن با تکنولوژی قدیم در پذیرش و استقبال از فناوری‌های نوین مقاومت می‌کنند و این مشکل با تشکیل صندوق حمایت از فناوری‌های نوین در صنایع تا حدی حل خواهد شد. صفایی تصریح کرد: مدیران صنایع با اعتماد به متخصصان کشور و محصولات بومی و با استفاده از مشاوران انرژی می‌توانند آسیب‌ها و نقاط ضعف در زمینه اتلاف انرژی را شناسایی کنند. این عضو بهینه‌سازی مصرف انرژی، واقعی تر شدن قیمت انرژی در کشور و انتقال بخشی از صنایع به بخش خصوصی طبق اصل 44 قانون اساسی همچنین تشکیل بخش مدیریت مصرف انرژی در صنایع دولتی استفاده از تکنولوژی جدید و نو و نیز تقویت و حمایت از انجمن‌های فعال در زمینه انرژی را از راهکارهای موثر در کاهش مصرف انرژی در بخش صنایع عنوان کرد.
کاهش مصرف انرژی در صنایع با عایق کاری مناسب
احسان کریمی بخش کارشناس مصارف انرژی گفت: اکثر سوله‌های صنعتی به طور صحیح برای جلوگیری از اتلاف انرژی عایق کاری نشده است و کارفرما نیز حاضر به پرداخت هزینه مجدد جهت عایق کاری نیست و این خود عاملی بر افزایش مصرف انرژی می‌شود. وی گفت: با تعیین استاندارد برای ساختمان‌های صنعتی که کارفرما را موظف به رعایت آن در ساخت سوله و کارگاههای صنعتی کند و در صورت عدم رعایت این استاندارد اجازه بهره برداری به کارفرما داده نشود یک راهکار مناسب برای جلوگیری از اتلاف انرژی در بخش صنعت خواهد بود.
کریمی بخش خاطرنشان کرد: قبل از توجه به استفاده از تکنولوژی سیستم‌های گرمایش و سرمایش باید به ساختمان‌های صنعتی و کارگاهها و سوله‌ها توجه کرد چرا که با عایق کاری صحیح و جلوگیری از اتلاف انرژی برای مصرف انرژی کم کار فرما می‌تواند از دستگاههایی با تکنولوژی جدید برای کاهش مصرف انرژی استفاده کند و این باعث می‌شود که مصرف انرژی در بخش صنعت کاهش چشمگیری داشته باشد.
نشریه پنجره ایرانیان، سال ششم ، شماره 72 ، مهر ماه 1392
