احمد کشاورز: بررسی ها نشان می دهد هلدینگ های بزرگ ساختمانی ( به غیر از هلدینگ های تحت اختیار بنیاد تعاون ناجا و سپاه) در اختیار شرکت های بخش خصوصی قرار دارد که برخی از آنها به نهادهای بزرگ حاکمیتی وابستگی دارند.

بنیادی ها رکورد می زنند

اطلاعاتی که در سایت رسمی بنیاد مستضعفان درج شده نشان می دهد که بنیاد مستضعفان یکی از بزرگترین ساختمان سازهای ایران به شمار می آید. شهرک غرب و ورد آورد اتوبان تهران-کرج اصلی ترین سایت های ساخت و ساز بنیاد مستضعفان طی سال های گذشته بوده اند. البته پروژه بزرگ آتی ساز ورود آورد طی 10 سال گذشته متوقف شده و خریداران واحدهای مسکونی این پروژه با آورده 50 میلیون تومانی همچنان سرگردان باقی مانده اند. با این حال بنیاد همچنان با سه شرکت بزرگ در پروژه های ساختمان سازی مشارکت و حضور جدی دارد. شرکت پایا سامان پارس (سهامی خاص) بعنوان کیی از شرکتهای مادر تخصصی بنیاد مستضعفان درتاریخ 1386/08/07 در اداره ثبت شرکت ها و با هدف انجام سرمایه گذاری و مشارکت در سهام شرکت های پیمانکاری ، سرمایه گذاری در زمینه تحقیقات و فن آوری در شرکتهای پیمانکاری و برنامه ریزی در جهت تامین منابع مالی از بانکها و موسسات مالی و اعتباری مجاز برای شرکتهای تحت پوشش ایجاد و به ثبت رسیده است. در حال حاضر این شرکت هدایت و راهبری 5 شرکت عمرانی و کی شرکت مشاوره ای شامل: شرکت جنرال مکانیک، شرکت ملی ساختمان، شرکت رامان، شرکت دی ، شرکت لانیز، شرکت تالون را عهده دار می باشد. شرکت سرمایه گذاری پایا سامان پارس، شرکت عمران و مسکن ایران و شرکت شرکت مدیریت طرح آتیه سازان شاخص ترین مجموعه های بنیاد مستضعفان در پروژه های ساختمانی به شمار می آیند.  براساس آنچه در سایت رسمی بنیاد مستضعفان آمده است، شرکت عمران و مسکن ایران شامل هشت شرکت  است که به جز شرکت بنیاد سازه که فعالیت مشاوره ای انجام می دهد، سایر شرکت ها به سرمایه گذاری و پیمانکاری در بخش ساختمان مشغولند. از شرکت های مهم این مجموعه که سهم قابل توجهی در تولید و فروش کل شرکت در طی سال های اخیر داشته اند می توان به شرکت های عمران و مسکن شرق، عمران و مسکن ایران و شرکت تولید مسکن خاور ، کیانمهر، اسکان کویر یزد و شرکت خانه و شرکت بنیاد سازه اشاره کرد. دیکر شرکت ساختمانی بزرگ وابسته به بنیاد، مجموعه مدیریت و طرح آتیه سازان است. سایت بنیاد در مورد این شرکت تاکید کرده که شرکت مدیریت طرح آتیه سازان در سال 1376 تشکیل و با موضوع فعالیت سرمایه گذاری و مشارکت در طرح های ساختمانی به ثبت رسید. در مجمع فوق العاده این شرکت در بهمن ماه سال 1386 ساختار شرکت به هلدینگ تبدیل شده و موضوع فعالیت آن نیز به مدیریت راهبردی در امور سرمایه گذاری ساختمانی و مطالعات مربوطه و همچنین برنامه ریزی جهت تامین مالی پروژه های شرکت های زیر مجموعه تعمیم یافته است. شرکت مدیریت طرح آتیه سازان با تحت پوشش قراردادن 6 شرکت آتی ساز، شرکت مهستان، شرکت ونک پارک ، شرکت سامان ایران، شرکت خانه ایرانیان و شرکت عمران و توسعه شهرک قدس به فعالیت ساختمان سازی می پردازد. این سه شرکت تحت مدیریت بنیاد، بیشترین تعداد پروژه های ساختمانی را در اختیار دارند.

پدیده سازی

محسن پهلوان، مالک پدیده شاندیز، با پروژه های ساختمانی در ایران و افغانستان بزرگترین پروژه های ساختمانی ایران را در اختیار دارد. او چندی پیش موفق شد امتیاز نصب بیلبورد در افغانستان را بدست آورد. محسن پهلوان مجوز نصب 450 بیلبورد در افغانستان را از هفت وزیر دولت کرزای گرفت و تقریبا بخش بزرگی از دارایی هایشان را به افغانستان برد.  اصلی ترین پیروزی مالی پهلوان در افغانستان هم به تاسیس شرکت پیمانکاری ساختمانی مربوط بود، شرکتی که 40 درصد سهام آن به پهلوان، 30 درصد به استان قدس رضوی و 30 درصد به دولت افغانستان تعلق دارد. او 21 روز از ماه را در افغانستان سپری می کند تا بزرگترین شرکت ساختمانی کشوری باشد که بیش از هرکالایی به ساختمان نیاز دارد. او مالک رستورانی به مساحت 4 هزار متر مربع در افغانستان نیز است. در صورتی که ساخت شهرک پدیده شاندیز به پایان برسد، پهلون بزرگترین مجموعه ساختمانی ایران را به سرانجام رسانده است. پهلوان به طور همزمان مدیریت و مالکیت 7 شرکت بزرگ در ایران را برعهده دارد.  بزرگترین مجموعه او، شرکت بین المللی کیش در حوزه توریسم و تامین تجهیزات صنعتی ثبت شده است. بازار کیش با مساحت 9 هزار و 500 متر نیز در مالکیت این شرکت قرار دارد. همچنین پروژه ساخت بزرگترین لنگر کشتی به وزن 115 تن و ارتفاع 27 متر نیز به این شرکت واگذار شده است. شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز  دیگر مجموعه او، در زمینی به مساحت 50 هکتار و با زیربنایی بیش از یک میلیون متر ساختمان سازی می کند. شرکت پدیده پارسیان توس با هدف فعالیت های تجاری و بازرگانی رستوران تهران را با مساحت 2 هزار و 500 متری افتتاح ساخته است. شرکت بین المللی تجارت الکترونیک پدیده کیش هم با هدف مطالعه و تحقیقات توسط هلدینگ تحت مدیریت پهلوان ایجاد شده است. شرکت آریا دوام ساز شرق نیز یکی دیگر از مجموعه های ساختمان سازی پهلوان به شمار می آید. شرکت شهربازی پدیده شاندیز هم تنها مجموعه اینگونه در ایران است که فعالیت در زمینه تاسیس و احداث شهرهای بازی را برعهده دارد. آخرین محاسبات سرمایه های مجموعه پدیده شاندیز را 520  میلیارد ریال برآورد کرده بود. اما شرکت طی سال های گذشته تمامی فعالیت های خود را توسعه داده و این عدد به نرخی بیش از این حدود رسیده است. البته ثروت افغانستان پهلوان را نیز باید به این عدد اضافه کرد.  

اطلس ها چه می کنند؟

پیش بینی سازندگان این پروژه ورود روزانه حداقل 15 هزار نفر به ساختمان های واقع در منطقه نیاوران تهران ست. بانک انصار با همراهی هلدینگی متعلق به همین نهاد، یکی از بزرگترین پروژه های ساختمانی پایتخت را مدیریت می کند. اطلس بان ایرانیان، پروژه بزرگ اطلس مال را در اختیار دارد که این پروژه هم حداقل به کمک تبلیغات تلویزیونی سریال پایتخت 3 برای تمامی مردم ایران آشنا شده است.

اطلس مال با شش طبقه پارکینگ، 19 طبقه واحدهای اداری و تجاری، زیربنای تجاری 21 هزار و 841 متر، 300 واحد فروشگاهی، زیربنای اداری 24 هزار و 45 متر، ظرفیت حداقل یک هزرا و 440 خودرو در پارکینگ اختصاصی و زیربنای کل 136 هزار و 966 متر تقریبا یکی از شاخص ترین پروژه های ساختمانی ایران است. فرهاد روزخوش مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری ایرانیان اطلس و آیت الله ابراهیمی مدیرعامل بانک انصار اصلی ترین چهره های هدایتگر این پروژه به حساب می آیند. شرکت ایرانیان اطلس در صدر اخبار رسانه ها قرار گیرند. شرکت های عمران اطلس کیش، شرکت شهرسازی و خانه سازی باغمیشه، سرمایه گذاری توس گستر، اندیشه شیوا اطلس همگی در لیست شرکت های تابع این هلدینگ قرار دارند.

شرکت مشاور طرح و اندیشه شیوا اطلس، ستاره اطلس پارس که مجری پروژه برگ متروی حقانی با همکاری قرارگاه سازندگی خاتم شد، شرکت ساختمانی فرودس ایرانیان که مجری پروژه بزرگ اطلس مال شد، ستاره آرمان توس که ساخت پروژه بزرگ ساختمانی آرمان در مشهد را برعهده گرفت و چندین شرکت مشاوره و خدماتی دیگر در همین دوره زمانی تاسیس شدند. براساس گزارش عملکردی که شرکت ارائه داده تاکنون 900 هزار مترمربع ساختمان ساخته است. همچنین 16 پروژه دیگر به مساحت یک میلیون 700 هزار مترمربع دیگر نیر در دست ساخت دارد. در حال حاضر ایرانیان اطلس کیش، شرکت مهندسین مشاور طرح و اندیشه شیوا اطلس، عمران اطلس ایرانیان، رکت آ. اس. پ، شرکت شهر سازی و خانه سازی باغمیشه، شرکت سرمایه گذاری و توسعه شهری توس گستر همگی در هلدینگ مشترکی فعالیت می کنند.

حاشیه اتوبان قزوین نوسازی می شود؟

پردیسبان ایرانیان حداقل در طرح های اولیه اعلام کرده، قصد دارد پروژه بزرگ ساختمانی را در حاشیه اتوبان قزوین راه اندازی کند ولی این پروژه تاکنون به مرحله اولیه ساخت نیز نرسیده است. سازندگان این پروژه پیش از این در شهرهای شمالی کشور ساخت چندین شهرک را کلید زده بودند. آنها در حال حاضر برای جذب سرمایه های جدید 25 درصد سهام مجموعه در دست احداث شان را به قیمت پایه هرسهم 45 تومان به فروش گذاشته اند. در اطلاعات فنی پروژه آنها اعلام شده واحد در دست احداث اتوبان تهران به قزوین برج 66طبقه با ارتقاع 230 متر، 5000 واحد تجاری،سالن همایش 5000 نفره ، 6 تالار عروسی، پارک برف و یخ - پارک آبی - پارک دلفین- باغ پرندگان- باغ گل، باغ موزه مینیاتور،  دریاچه مصنوعی، سالن های ورزشی تفریحی و سرگرمی های کودکان و نوجوانان، رستوران گردان و 60 رستوران و محل پذیرای خواهد بود. مالکیت 75 درصد سهام این پروژه بزرگ ساختمانی در اختیار چهار نفر است. پروژه کاسپین در اتوبان تهران به قزوین تحت هلدینگ «ایستابهارستان نور شرق» ساخته می شود. در مورد سرنوشت این پروژه اطلاعات دقیقی در دست نیست ولی زمان پایان آن حداقل به 4 سال آینده موکول می شود. در صورتی که این پروژه به سرانجام برسد، احتمالا سازندگان آن نامشان به فهرست شاخص ترین ساختمان سازان ایران افزوده می شود. در غیراینصورت هم سهامداران و سرمایه گذاران سرنوشت دیگری پیدا می کنند.