به گزارش باشگاه خبرنگاران، این روزها همه منتظر اعلام جزئیات برنامه‌های دولت برای بخش مسکن کشور بودند که طی روزهای گذشته وزارت راه وشهرسازی سکوت را شکست و حرف های ناگفته را مطرح کرد، حرف هایی که هنوز خشک نشده و کمی بازار مسکن را قلقلک داد.

 از مدت‌ها پیش وزیر راه و شهرسازی «مسکن اجتماعی و حمایتی» را به‌ عنوان دو برنامه خود برای این حوزه معرفی کرد، اما با این حال و با وجود سپری شدن بیش از 150 روز از عمر دولت یازدهم جزئیات این طرح‌ها هنوز به طور کامل  رسانه‌ای نشده است. از سوی دیگر ادامه طرح مسکن مهر نیز رسما متوقف شده تا نمایندگان مردم در مجلس نیز جلساتی را با وزیر راه برگزار کنند که البته خروجی آنها دادن وعده برای اعلام جزئیات مسکن اجتماعی و حمایتی بوده است.

 مسکن اجتماعی، طرحی است که بر خلاف مسکن مهر موافقان بسیاری دارد ولی متاسفانه تا کنون دولت هیچ جزئیاتی از این طرح  بیان نکرده و بنیاد مسکن که متولی اجرای  این طرح است تنها به این نکته اشاره می کند که در حال بررسی و مطالعه است. بر اساس این گزارش، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی به مناسبت هفته دولت اقدام به تشریح فعالیت های وزارت راه وشهرسازی کرد؛ مهم ترین اقدامی که دولت یازدهم در بخش مسکن انجام داده بود راه اندازی صندوق پس انداز مسکن و ارائه تسهیلات 80 میلیون تومانی به متقاضیان است.

 بر اساس این گزارش، عباس آخوندی با اشاره به راه‌اندازی صندوق پس‌انداز مسکن گفت: بخش اعظم منابع این صندوق اندوخته‌های مردم است و کمک دولت برای جبران کسری‌های این صندوق به خانه‌دار شدن قشر متوسط کمک کرد. وی در ادامه توضیح داد: 50 درصد قیمت یک واحد مسکونی را می‌توان در منابع این صندوق پرداخت کرد. وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه خانه‌ اولی‌ها برای ما بسیار مهم هستند گفت: متراژی که برای خانه اولی‌ها در نظر گرفته شده 75 متر است و میانگین پرداخت تسهیلات 80 میلیون تومان است.

 وی در ادامه افزود: قیمت متوسط هر مترمربع مسکن 2.5 تا 3 میلیون تومان است و اگر قیمت مسکن را 200 میلیون تومان در نظر بگیریم با پرداخت تسهیلات 80 میلیون تومانی می‌توان زمینه خرید خانه را فراهم کرد. آخوندی در ادامه توضیح داد: برای پرداخت تسهیلات 80 میلیون تومانی باید 20 میلیون تومان پس‌انداز در نظر گرفت و خریداران با آورده 40 میلیون تومانی می‌توانند یک واحد 75 متری را خریداری کنند.وزیر راه و شهرسازی در ادامه اظهار داشت: تاریخ نشان داده است که این طرح موفق بوده و ما می‌توانیم با اجرای طرح صندوق پس‌انداز مسکن 3 میلیون خانوار را خانه‌دار کنیم. وی در ادامه به میزان اقساط این طرح اشاره کرد و گفت: 40 درصد هزینه خانواده را برای پرداخت این اقساط در نظر گرفته‌ایم. حال منتظر هستیم که دولت با حرف هایی که به مناسبت هفته دولت مطرح کرد و وعده وعیدهایی که برای ارائه تسهیلات 80 میلیون تومانی به متقاضیان داد بازار مسکن به چه سمت و سویی سوق می یابد.

* صندوق پس‌انداز مسکن با کسری منابع دست و پنجه نرم می کند

از سوی دیگر  "کمیجانی" قائم مقام بانک مرکزی در خصوص صندوق پس انداز مسکن معتقد است:‌ از نیمه دوم سال گذشته گزارشی تحت عنوان «سازوکار مالی برنامه‌های حمایتی بخش مسکن در وزارت راه و شهرسازی» دریافت شد که حاوی پیشنهاداتی برای حمایت از اقشار متوسط و کم درآمد در قالب چهار برنامه مسکن اجتماعی، مسکن حمایتی، بهسازی سکونت‌گاه‌های غیر رسمی و تامین سرمایه در گردش بازار ثانویه رهن بود.

  برنامه «مسکن حمایتی» آن وزارتخانه که مبتنی بر راه اندازی صندوق‌های پس‌انداز مسکن در تمامی بانک‌ها بود، به طور تفصیلی و عملیاتی مورد بررسی قرار گرفت و طی جلسات مشترکی با دستگاه‌های ذیربط، سازوکار مالی راه‌اندازی صندوق‌های پس‌انداز مسکن در شبکه بانکی کشور ارائه شد. بر اساس این گزارش، مطابق با جزئیات پیشنهادی طرح مقرر بود از محل تشکیل صندوق‌های پس‌انداز مسکن سالانه تعداد 300 هزار فقره (ماهانه به تعداد 25 هزار فقره) تسهیلات به متقاضیان اعطا شود که با توجه به برنامه‌ریزی طرح مزبور در یک افق 5 ساله، سرجمع تعداد واحدهای مسکونی تامین مالی شده از محل این طرح بالغ بر 1.5 میلیون واحد خواهد بود.با این حال، در آخرین مدل دریافتی از بانک مسکن، برخی مولفه‌های مدل تا حدودی تعدیل گشته و به جای هدف‌گذاری برای 300 هزار، به  150 هزار فقره تسهیلات در سال بسنده شده است.

  با این وجود، محاسبات نشان می‌دهد که کسری منابع کماکان در سطح بالایی (حدود 140-100 هزار میلیارد ریال بسته به سقف فردی تسهیلات اعطایی) خواهد بود. قطعاً تامین این منابع بار سنگینی برای دولت در شرایط کنونی تلقی می‌شود و مستلزم بررسی و تصمیم گیری در سطح دولت است. در خصوص سایر مولفه‌های اجرایی طرح همچون دوره سپرده گذاری متقاضیان، مبلغ سپرده گذاری، سقف تسهیلات اعطایی و نرخ سود تسهیلات نیز پیشنهادات مختلفی مطرح شد که در چارچوب موارد پیشنهادی مدل مالی آن برآورد و در خصوص ملزومات تحقق آن بحث و بررسی شد.

 صرف نظر از تنوع  مقادیر کمی مولفه‌های پیشنهادی، آنچه که مورد تایید محاسبات کارشناسی و مورد اتفاق تمامی مسئولین ذی ربط دستگاه‌های اجرایی بود، کسری اجتناب ناپذیر منابع این صندوق‌ها در مرحله اجرا و لزوم چاره‌اندیشی برای پاسخگویی به تعهدات آن بود.

 * طرح صندوق پس‌انداز مسکن فرصتی مناسب برای مافیای مسکن

 "علی نعمت چهاردولی" نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی درباره نقش صندوق پس انداز مسکن در خانه دار کردن مردم گفت: بسیاری از متقاضیان خرید مسکن کارگران و کارمندان هستند که درآمد ماهانه پائینی دارند و نمی توانند پس انداز مطلوبی داشته باشند و از طرح صندوق پس انداز وام مسکن برای خانه دار شدن استفاده کنند.   نماینده مردم ملایر ادامه داد: باید پذیرفت از طرح صندوق پس انداز وام مسکن تنها حدود 20 الی 30 درصد از خانوارها می توانند استفاده کنند و بسیاری از زوج های جوان کشور که شغل هایی با درآمد زیر خط فقر دارند نمی توانند استفاده کنند.

 وی ادامه داد: در حال حاضر هفتاد درصد خانوارهای متقاضی خرید خانه به دلیل درآمد کم نمی توانند با طرح صندوق پس انداز وام مسکن، خانه دار شوند. چهاردولی تصریح کرد: طرح صندوق پس انداز وام مسکن فرصتی را برای سرمایه داران و مافیای مسکن فراهم می کند تا با استفاده از این طرح، تقاضای خرید خانه را در بازار تحریک و دوباره قیمت خانه و اجاره بها را افزایش دهند.

آخوندی متوسط قیمت مسکن را 2 تا 3 میلیون تومان می داند در حالی که میانگین قیمت مسکن در تهران 4 میلیون تومان است، حال با این میزان اختلاف قیمت چگونه یک زوج جوان هم می تواند 70 میلیون تومان پس انداز داشته باشد و هم از سوی دیگر اقساط  تسهیلات 80 میلیون تومانی بپردازد؟ همچنین وزارت راه و شهرسازی به نوسازی بافت های فرسوده اشاره کرد، در حالی که بانک مرکزی طی دو سال گذشته کم ترین میزان تسهیلات نوسازی را پرداخت کرده و امسال مقرر کرده با راه اندازی چندین صندوق پس انداز و خروج تصدی گری کامل دولت نوسازی بافت های فرسوده را تسریع کند. امید است با برنامه ریزی کافی و مطالعات دقیق بازار مسکن دچار مشکل و ناامیدی متقاضیان نشود.