پنجره‌ایرانیان؛ کاهش انتظارات تورمی به دلیل اخبار مثبت از مذاکرات هسته‌ای و ثبات بازار ارز در آرامش بازار مسکن تاثیرگذار بوده و برخی افراد منتظر افت قیمت مسکن هستند اما اگرچه قیمت خانه در یک سال گذشته افزایش محسوسی نداشته، با کاهش نیز مواجه نشده است. از طرف دیگر رشد تا ۵۰ درصدی قیمت ساخت می‌تواند به‌عنوان یک عامل بازدارنده در کاهش قیمت خانه عمل کند.
به گزارش ایسنا، قیمت مسکن در شهر تهران از میانگین ۱۵ میلیون تومان در هر مترمربع شروع می‌شود و تا ۷۰ میلیون تومان می‌رسد. البته در آگهی‌ها نرخ‌های پایین‌تر از متری ۱۵ میلیون تومان اغلب در جنوب تهران و بالاتر از متری ۷۰ میلیون تومان غالبا در شمال پایتخت دیده می‌شود.
اگرچه قیمت مسکن در چهار سال اخیر رشد سنگینی داشته و همین مسئله به رکود معاملات، بخصوص در سال گذشته انجامید، از شش‌ماهه دوم سال جاری تا حدودی بازار خریدوفروش گرم شده است؛ به‌طوری‌که در ماه‌های آذر و دی ۱۴۰۰ به ترتیب ۹۷۷۲ و ۹۸۱۶ معامله مسکن در شهر تهران منعقد شده که به ترتیب ۲۸۲ و ۱۷۹ درصد افزایش را در مقایسه با ماه‌های آذر و دی سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد.
معاملات در مقایسه با پارسال سه تا چهار برابر شده است
درواقع معاملات به حدود ۱۰ هزار فقره رسیده که با سطح نرمال حدود ۱۵ هزار معامله فاصله چندانی ندارد. همان‌طور که آمار روایت می‌کند، خریدوفروش ملک در تهران نسبت به سال گذشته سه تا چهار برابر شده و این در حالی است که قیمت‌ها کاهش چندانی نداشته، هرچند افزایش محسوسی نیز ایجاد نشده است.
بررسی‌ها از علت رونق نسبی بازار مسکن به عواملی همچون ثبات بازارهای موازی، تثبیت قیمت طلا و ارز در یک محدوده مشخص، ریزش بورس و نگاه به مسکن به‌عنوان یک دارایی امن در برابر تورم می‌رسد. این در حالی است که به دلیل انجام مذاکرات هسته‌ای، چشم‌انداز بازار مسکن با ابهاماتی مواجه شده و احتمال می‌رود با انجام توافق هسته‌ای قیمت خانه تا حدودی کاهش پیدا کند.
اما قیمت ساخت که انبوه‌سازان رشد آن را طی یک سال گذشته حدود ۵۰ درصد عنوان می‌کنند می‌تواند به‌عنوان یک عامل بازدارنده در کاهش قیمت خانه عمل کند. افزایش نرخ دستمزد و مصالح، حتی بر روی قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن نیز تاثیرگذار بوده است. سال گذشته دولت قیمت هر متر واحدهای مسکن دولتی را ۲.۷ میلیون تومان تعیین کرده بود که اخیرا به ۴.۷ میلیون تومان افزایش یافته است.
افت محسوس سرعت رشد قیمت مسکن
از سوی دیگر گزارشها نشان می‌دهد سرعت رشد قیمت مسکن به طرز محسوسی کاهش پیدا کرده است. طی سه ماه گذشته نرخ رشد ماهیانه قیمت مسکن در تهران به‌تدریج ۱.۲ درصد، ۱.۸ درصد و ۱.۱ درصد بوده و رشد سالیانه آن به ۲۰ درصد رسیده است؛ درحالی‌که نرخ افزایش سالیانه قیمت در ماه‌های دی سه سال گذشته به ترتیب ۹۱، ۴۱ و ۹۹ درصد بود. البته باوجودآنکه میزان بازدهی بازار مسکن در یک سال گذشته حدود ۲۰ درصد بوده، این رقم برای بازار ارز ۸ درصد و برای سکه ۴.۲ درصد بوده است. همین مسئله در ترغیب برخی افراد برای خرید ملک تاثیرگذار بود.
کارشناسان معتقدند طی ۳۰ سال گذشته بازار مسکن یکی از کم‌ریسک‌ترین بازارها بوده و به همین دلیل زمانی که ریسک بازارهای دیگر در پی نوسانات اقتصادی افزایش پیدا می‌کند، تقاضای سرمایه‌ای در بازار مسکن بالا می‌رود. به نظر می‌رسد افزایش تمایل برای خرید در ماه‌های اخیر نیز ناشی از همین مسئله باشد؛ چراکه طرف تقاضا قصد دارد خود را در برابر انتظارات تورمی مصون نگه دارد. حتی کاهش احتمالی قیمت مسکن در آینده می‌تواند به‌نوعی منعکس‌کننده شرایط عمومی اقتصاد باشد؛ بنابراین نگرانی بابت خرید ملک وجود ندارد.
مصطفی‌قلی خسروی ـ رئیس اتحادیه مشاوران املاک ـ با بیان اینکه مسکن یک دارایی امن محسوب می‌شود به ایسنا گفت: عبارات و جملات معروفی در خصوص ارزشمندی زمین و مسکن وجود دارد؛ مثلا می‌گویند «خانه را بخر پنج سال نگه دارد، بعدازآن خانه تو را ۵۰ سال نگه می‌دارد». یا «زمین بخر که دزد روی آن راه برود اما نتواند آن را بدزدد». جمله معروف دیگری می‌گوید «اگر مسکن را گران بفروشی، ارزان فروخته‌ای و اگر گران بخری، ارزان خریدهای». این عبارات ازیک‌طرف امن بودن کالایی به نام مسکن را نشان می‌دهد و از طرف دیگر حاوی این نکته است که ملک همواره سپری در برابر انتظارات تورمی است.
خسروی درباره پیش‌بینی آینده بازار مسکن در سال ۱۴۰۱ اظهار کرد: اگر ثبات بازارهای موازی مسکن که هم‌اکنون وجود دارد ادامه پیدا کند، مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد و از طرف دیگر دولت بتواند طرح احداث چهار میلیون مسکن در چهار سال آینده را به نتیجه برساند شاهد آرامش بازار مسکن خواهیم بود و نگرانی بابت رشد قیمت وجود ندارد. کما اینکه در یک سال گذشته تورم بازار مسکن تقریبا صفر بوده و پیش‌بینی ما این است که در سال آینده ثبات نسبی این بازار ادامه پیدا کند.
متوسط قیمت خانه در تهران ۳۲.۹ میلیون تومان
بنابراین گزارش، طبق اعلام بانک مرکزی، در دی‌ماه ۱۴۰۰ متوسط قیمت یک مترمربع مسکن در شهر تهران ۳۲ میلیون و ۹۴۰ هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۱.۱ و ۲۰.۳ درصد افزایش یافته است. تعداد معاملات انجام‌شده در این ماه ۹۸۱۶ فقره بود که نسبت به ماه قبل و در مقایسه با ماه مشابه در سال قبل به ترتیب ۰.۵ و ۱۷۹ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
